In het eerste decennium van de 20ste eeuw draait de textielindustrie op volle toeren. Heel veel Almeloërs vinden er emplooi. Zo ook Gerrit Hendrik Slettenhaar. Hij is wever bij Ten Cate. Voor het schoonmaken van de weefgetouwen gebruiken ze borstels: een bos Chinees varkenshaar met pek gelijmd in een houten handvat. Zijn ze kapot, dan neemt Slettenhaar ze mee naar huis om ze te repareren in het schuurtje achter zijn huis op de hoek Primulastraat/Goudsbloemstraat in De Riet. "Vanaf 1910 ging hij voor zichzelf werken en was 'G.H. Slettenhaar Borstel en Bezemfabriek' een feit", vertelt kleinzoon Henk Slettenhaar. Hij laat een oud geëmailleerd naambord zien dat bewaard is gebleven.
Lees ook: Overijssel investeert in jonge doorzetters familiebedrijven
Vierde generatie borstelmakers
De handel floreert, de fiets wordt een bakfiets en weer later een vrachtwagen. Slettenhaars zonen Jan en Teun treden toe tot de zaak, die inmiddels van de schuur aan de Primulastraat is verhuisd naar een bedrijfspand aan de Bornsestraat, de voormalige melkfabriek. Als in de jaren 70 de textielindustrie instort, valt ook de afzetmarkt voor de borstels weg. Oprichter Gerrit Hendrik Slettenhaar is inmiddels overleden en de tweede generatie Slettenhaar verzet de bakens.
"Ze gingen op zoek naar andere mogelijkheden voor borstels en vonden die in industriële machines", vertelt de onlangs tot het familiebedrijf toegetreden Thijn Slettenhaar, de vierde generatie, als hij samen met zijn vader Henk het boek doorbladert, waarin de foto's stille getuigen zijn van de ontwikkeling van een Almeloos familiebedrijf. De Almelose Borstel Industrie levert sinds de koersverandering in de jaren 70 borstels in allerlei vormen en maten aan machinebouwers.
Overal ter wereld liggen Almelose matten
"Je ziet het niet, maar in tal van productieprocessen wordt gebruikgemaakt van borstels. In de fruitsector, de betonindustrie, maar ook in de visserij en de landbouw bijvoorbeeld", vertelt Henk Slettenhaar over de moderne toepassing van de vezels van kunststof, die de plaats van het Chinese varkenshaar hebben ingenomen. "Borstels hebben ongekende mogelijkheden tegenwoordig. Ze worden nog steeds gebruikt om dingen schoon te vegen, maar ook om dingen te transporteren. Zo worden ze toegepast in vistrappen om vissen te helpen van het ene naar het andere waterniveau te komen", vertelt Thijn.
Maar de borstels bleken ook een onvermoede toepassingsmogelijkheid te hebben, vertelt de in 1986 tot het familiebedrijf toegetreden Henk Slettenhaar. "We kregen de vraag of we ook een entreemat konden leveren. Een geheel nieuwe tak van sport voor ons, maar we hebben het gedaan en zo is de ABI-borstelmat, een heel breed pakket aan entreemat-systemen, ontstaan." Deelname van ABI aan buitenlandse beurzen, in onder meer Duitsland en Frankrijk, had een sneeuwbaleffect. Overal op de wereld komen mensen nu gebouwen binnen over een in Almelo geproduceerde mat.
Eyecatchers
De enorme populariteit van de matten is volgens de Slettenhaars te danken aan de effectiviteit en de lange levensduur. En er is nog een heel groot pluspunt. "Je kunt er allerlei vormen in verwerken, logo's bijvoorbeeld. Zo worden het echte eyecatchers", vertelt Henk Slettenaar. En zo kan het dat de profs van Heracles, maar ook die van Ajax en Groningen, het heilige gras van hun voetbaltempel opkomen over een Almelose mat. Overal ter wereld komen mensen gebouwen binnen over een mat uit Almelo. "We leveren vanuit het zustermedrijf Abimat Middle East in Dubai alle entreematten voor Al Maktoum International Airport in Dubai, de grootste luchthaven van de wereld. Daar lopen dus miljoenen mensen overheen."
De productie van de matten is inmiddels tweederde van de bedrijfsvoering bij de Almelose Borstel Industrie, die sinds 1992 gevestigd is in een modern bedrijfspand aan de Windmolen en werk biedt aan 40 mensen. Om toegerust te zijn op de toekomst onder leiding van de vierde generatie is het afgelopen jaar gewerkt aan het optimaliseren van de bedrijfspanden en het machinepark. Dat is zichtbaar in het nieuwe logo, waarmee Slettenhaar junior in de voetsporen van zijn vader treedt.
Borstels hebben ongekende mogelijkheden tegenwoordig
Henk Slettenhaar
