Waarom Blokker waarschijnlijk uit ons straatbeeld verdwijnt

Het nieuws dat de familie Blokker op zoek is naar een nieuwe eigenaar, sloeg in als een bom. 122 jaar geleden openden Jacob en Saapke Blokker hun allereerste winkeltje in Hoorn. Met iedere nieuwe telg nam ook het aantal Blokkers op de gevels in de winkelstraten toe.

Eerste scheurtjes

Eind vorige eeuw breidde de familie haar imperium uit met de overname van Leen Bakker en Xenos. Het leek de familie voor de wind te gaan tot 2014. Toen werden de eerste scheurtjes zichtbaar. Dat jaar noteerde het moederbedrijf Blokker Holding voor het eerst rode cijfers en daarna bleven de verliezen oplopen. Misschien wel de belangrijkste verklaring: de ‘trouwe’ Blokker-klanten gaan tegenwoordig net zo lief shoppen bij Bol.com, de Action of Lidl.

Om te voorkomen dat het winkelbedrijf de V&D achterna zou zijn, gooide Blokker het over een andere boeg. Onder andere Bart Smit, Intertoys, Xenos en Leen Bakker gingen van de hand. Alleen voor Big Bazar is nog geen koper gevonden. Het idee was dat de familie haar pijlen zou richten op dat wat het bedrijf groot heeft gemaakt: de Blokker zelf.

Ombouwoperatie

Om het winkelend publiek weer naar de winkels (en de webshop) te lokken, werd de portemonnee getrokken. Een van de grootste en snelste ombouwoperaties in het Nederlandse winkellandschap, noemt retaildeskundige Paul Moers de ‘renovatie’ van de winkels.

Mede door die herstructurering leed het moederbedrijf vorig jaar een nettoverlies van 344 miljoen. ,,Voordat zo’n investering is terugverdiend én de klanten je weer echt weten te vinden, ben je zomaar een paar jaar verder’’, benadrukt Moers. Een weg van lange adem dus, en die tijd heeft de familie kennelijk niet.

Minderheidsaandeel

De aandelen zijn nu nog in handen van Els en Albert Blokker, respectievelijk de weduwe en broer van de in 2011 overleden ‘grote man’ Jaap Blokker. Mocht het inderdaad tot een verkoop komen, dan blijft er voor de familie niet meer dan een minderheidsaandeel over. De schuldenlast zijn ze dan wel kwijt.

Máár zijn ze er überhaupt, die mogelijke kopers? Het bedrijf claimt al oriënterende gesprekken te hebben gevoerd met meerdere kandidaten. In het FD worden de namen genoemd van twee private equity partijen: Parcom en Waterland. Retaildeskundige Moers gelooft best dat er meerdere gegadigden zijn. Het bedrijf heeft geïnvesteerd in vernieuwing en die kosten voor de vernieuwing zijn al genomen. ,,De familie heeft de afgelopen jaren schoon schip gemaakt.’’

Harde overgang

Als het familiebedrijf daadwerkelijk in handen komt van een investeringsmaatschappij, kan het wel eens een harde overgang worden. Immers, private equity partijen staan erom bekend hard te saneren en na een drie jaar het bedrijf door te verkopen.,,Bij zo’n saneringsoperatie blijven alleen de winkels over die het beste draaien. De andere winkels kunnen dan wel inpakken”, schetst hoogleraar Cor Molenaar een toekomstscenario.

Toch gelooft hij dat dit nieuwe avontuur helemaal niet slecht hoeft af te lopen voor Blokker: om te overleven moet je durven in te grijpen. Zo beaamt Moers: ,,De familie zat er de laatste jaren veel te emotioneel in. Je hebt iemand nodig die harde beslissingen kan nemen en daarbij niet de hele tijd wordt teruggefloten door de familie”, voegt Moers daaraan toe. Bovendien, zo zegt hij, is dit voor de familie het moment om te cashen. ,,De markt voor overnames is goed.”

Bestaansrecht

Zien klanten de Blokker eigenlijk nog wel zitten? Óf zou Blokker op termijn helemaal kunnen verdwijnen uit het straatbeeld? Zowel Paul Moers als Cor Molenaar geloven niet dat Blokker een V&D-scenario wacht. ,,Blokker heeft een nuttige functie. We willen blijven winkelen en vinden het fijn om onze spullen in de winkel te zien en te voelen. Met een duidelijke strategie heeft Blokker wel degelijk bestaansrecht. Kijk maar naar de Bijenkorf”, zegt Moers.

De hoogleraar e-marketing, Molenaar, zou niet gek opkijken als Marcel Boekhoorn, de rasondernemer die net de Hema op de kop heeft getikt, ook interesse heeft in de koop van Blokker. ,,Als je Hema en Blokker samenvoegt, heb je goud in handen. In elke stad waar een Hema zit, vind je een Blokker. Als je die winkels fuseert, heb je echt iets unieks te bieden.”

Of Marcel Boekhoorn daar oren naar heeft, is niet bekend. En de familie? De familie vindt het niet zo belangrijk of hun familiebedrijf in Nederlandse handen blijft, laat het bedrijf weten. Met de familie hoeven we geen medelijden te hebben, denkt Molenaar. ,,Bij een mogelijke verkoop houden ze de panden in handen en dat levert ze vast nog een leuke inkomstenbron op.”

Hoe het ooit begon

De Blokkerdynastie begon in 1896 met één zaak in Hoorn. In 1936 nemen de broers Albert, Piet, Jacob en Koos de winkel over van vader Jacob Blokker. De broers vormen de vof Gebr. Blokker. Met zaken onder andere in Amsterdam, Utrecht en Haarlem wordt het fundament gelegd voor de winkelketen. In 1961 breekt er een neiuwe fase aan: broer Ab koopt zijn drie broers uit en laat in 1967 zijn zoon Jaap toetreden tot de directie. Jaap bouwt samen met zijn broer Ab de zaak van hun vader uit tot een internationaal concern.

De leiding is daarbij in handen van Jaap. Als hij Jaap ziek wordt, blijkt er geen opvolger klaar te staan. Jaap wil een opvolger met Blokker-bloed en de keuze valt op Roland Palmer, de zoon van zus Ans. Met het overlijden van Jaap in 2011 wordt neef Palmer in één klap de hoogste baas, en dat terwijl hij nauwelijks ervaring heeft in de detailhandel en de crisis de detailhandel hard treft.

Palmer raakt naar verluidt verstrikt in een machtsstrijd met zijn oom Ab en moet in 2015 het veld ruimen. De dagelijkse leiding komt daarna in handen van buitenstaanders maar op de achtergrond zou de familie nog altijd de touwtjes in handen houden. Met de verkoop aan een nieuwe eigenaar zou na ruim 120 jaar een einde komen aan de Blokkerdynastie.