Nieuws Familiebedrijf
Opvolging familiebedrijf: ouder speelt grote rol bij beslissing van het kind
Ondernemers spelen een grote rol bij de beslissing van hun kinderen of zij het familiebedrijf overnemen en in hun voetsporen stappen. Liefst zouden zij hun kinderen helemaal vrij laten bij hun keuze. In de praktijk blijkt dat een worsteling.

Mira Bloemen-Bekx promoveerde op onderzoek naar bedrijfsopvolging bij famileondernemingen. Foto: Hogeschool Windesheim
Dat blijkt uit promotieonderzoek van Mira Bloemen-Bekx (53) uit Meppel, die voor het eerst ‘tot in de haarvaten’ uitzocht hoe het er in familiebedrijven aan toegaat. Zij deed haar onderzoek bij het Landelijk Expertisecentrum Familiebedrijven (LEF) van Hogeschool Windesheim en promoveerde in België aan de Universiteit van Hasselt, zo schrijft het AD.
Mira Bloemen is in het dagelijks leven directeur (dean) aan de Hanzehogeschool in Groningen en hield recent een inspiratiesessie voor zestig ondernemers bij het lectoraat familiebedrijven van Windesheim. ,,In mijn onderzoek staan veel tips.”
Motor van de Nederlandse economie
Overijssel telt veel familiebedrijven. Bloemen: ,,Dan heb je het over driekwart van alle ondernemingen in het midden- en kleinbedrijf in de hele provincie.” Zij noemt familiebedrijven de motor van de Nederlandse economie.
Ze weet waarover zij praat. Ze komt zelf uit een ondernemersgezin en haar man was de derde generatie in een familiebedrijf. ,,Hoe kan het dat een zoon het bedrijf overneemt terwijl dat niet zijn keuze is? Niet dat dat mijn man overkwam. Maar de vraag hield mij bezig.”
''Als je in het bijzijn van je kinderen over het bedrijf praat, heb het dan niet over werken in het bedrijf en de toekomst van de onderneming''
Ouders willen hun kinderen liefst een vrije keuze geven, maar dat blijkt in de praktijk lastig voor ouders die hun bedrijf graag willen doorgeven aan de volgende generatie. ,,Aan de ene kant wil je dat jouw kind wortelt in het bedrijf en tegelijk wil je dat hij of zij vleugels houdt, vrijheid voelt om te kiezen. Maar als ze te veel wortelen, vliegen ze niet; geef je ze te veel vleugels, vliegen ze weg. Die balans en daar zorgvuldig mee omgaan, dat vinden veel ondernemers heel erg moeilijk.”
Carrièreadvies familiebedrijf
In gesprekken tussen ouders en kinderen aan de keukentafel zitten al snel ‘boodschappen’ opgesloten. ,,Praat je positief of negatief over jouw bedrijf? Spreek je uit of je een ondernemer ziet in jouw kind? Dat heeft impact. Kinderen waarderen carrièreadvies van ouders het meest. Zij kennen hen immers het beste. Dat is niet goed of fout, maar het is wel goed om je hier bewust van te zijn.”
Lees ook: Melis Logistics: hoe een honderdjarig familiebedrijf vernieuwt en excelleert
Ook frappant: van de zoons van ondernemende ouders kiest bijna de helft voor het ondernemerschap; van de dochters 28 procent. Volgens Bloemen geven ouders - bewust of onbewust - regelmatig ‘stereotype boodschappen’ aan hun kinderen. Ze noemen een ondernemer ‘hij’. ,,Zoons voelen zich daardoor vaak eerder geschikt en gesteund om ondernemer te worden.”
Familietwist
De opvolging in een familiebedrijf gaat nog wel eens mis en ontaardt in een familietwist die eigenlijk niemand wil, weet zij. Belangrijkste tip: ,,Als je in het bijzijn van je kinderen over het bedrijf praat, heb het dan niet over werken in het bedrijf en de toekomst van de onderneming. Hou dat uit elkaar.”
Lees ook: AGU: van hecht familiebedrijf tot internationaal vernieuwer