Michiel Langezaal (Fastned) bouwt terwijl de concurrentie práát

Tesla's Model 3, de BMW iX3, de Honda E, de Kia e-Niro. Op de burelen van Fastned in Amsterdam hebben medewerkers op een muur foto's geplakt van alle elektrische auto's die tot nu toe zijn verschenen of die er aan komen. Dat zijn vooral luxe wagens, die voor gewone mensen nog maar mondjesmaat betaalbaar zijn, erkent directeur Michiel Langezaal in het interview met het AD. ,,Maar dat is snel aan het veranderen.''

Elektrische revolutie van Fastned

De groeiende lijst met automodellen motiveert het Fastnedpersoneel bij de in 2012 gestarte missie: Nederland klaarmaken voor de elektrische revolutie. Zeven jaar later staan er 99 snellaadstations langs (vooral) snelwegen, herkenbaar aan de gele langgerekte daken en bogen. En Fastned kijkt alweer verder: het bedrijf wil een Europees netwerk van duizend elektrische laadstations in de Benelux, Duitsland, Groot-Brittannië, Frankrijk en Zwitserland. In de Alpenrepubliek won Fastned onlangs een concessie voor twintig snelwegstations.

Voor die Europese expansie is geld nodig, heel véél geld: een nieuw laadstation kost al snel vijf ton, 900 vestigingen vergen derhalve ruim 400 miljoen euro. Tot nu toe haalde Fastned 70 miljoen euro op bij particuliere beleggers, vooral via obligaties. Dat geld is inmiddels grotendeels geïnvesteerd en dus is nieuw geld nodig voor de groei.

Jaarlijks 40 miljoen nodig

Een beursgang moet soelaas bieden, menen Langezaal en oprichter/grootaandeelhouder Bart Lubbers. Op vrijdag 14 juni is het al zover. Twee weken terug verscheen het ruim tweehonderd pagina's lange noteringsprospectus. Hoeveel geld er nodig is, zeggen Langezaal en Lubbers niet, maar volgens een vertrouwelijk rapport van ING, ingezien door Het Financieele Dagblad, gaat het om jaarlijks 40 miljoen euro.

De grote vraag is of beleggers gigabedragen willen ophoesten voor een bedrijf dat nog nooit een dubbeltje winst boekte. Weliswaar overlegt Fastned ieder kwartaal hoge groeicijfers (236 procent afgelopen kwartaal ) en slingert de pr-afdeling maandelijks ronkende persberichten de wereld in, op slechts 1,6 miljoen euro omzet lijkt dat niet moeilijk. Het boekjaar 2018 werd bovendien ruim 6 miljoen verlies in de boeken geschreven.

Elektrisch rijden is een groei-industrie

Langezaal: ,,Elektrisch rijden staat in de kinderschoenen, maar is een enorme groei-industrie. In Nederland rijden er as we speak ruim 50.000 elektrische auto's en dat aantal stijgt snel, mede door het fiscale beleid. Verder nadert het moment dat een elektrische auto goedkoper in aanschaf is dan een auto met een verbrandingsmotor. Door de nieuwe CO2-eisen die de Europese Commissie oplegt, moeten bovendien grote aantallen elektrische auto's op de weg worden gebracht.''

Een groen hart is dus niet vereist om geld in jullie te steken?

,,Twintig jaar geleden was groen nog iets voor geitenwollensokkentypes. Nu zie je institutionele beleggers die zich afwenden van fossiele brandstoffen. Dat is het gevolg van het klimaatakkoord van Parijs. Die beleggers zien ook de megatrend naar elektrisch rijden.''

Toch: een elektrische auto is voor de meeste mensen nog altijd peperduur...

,,Dat is normaal bij nieuwe technologieën. Vervolgens dalen de prijzen en wordt het een massamarkt. Dat e-auto's goedkoper worden komt ook doordat de batterijprijzen snel aan het dalen zijn.''

Nu elektrisch rijden terrein wint, neemt de concurrentie toe. Shell plaatst laadpalen, Nuon doet dat met McDonald's, Tesla breidt zijn superchargers uit.

,,Ik hoor vooral veel plannetjes. Er is een groot verschil met iets daadwerkelijk dóen. Een groot laadstation bouwen vergt tijd, daar zijn vergunningen en aansluitingen op het stroomnet voor nodig. Het duurt drie, vier jaar om dat voor elkaar te krijgen.''

Shell heeft diepe zakken. Dan zijn jullie toch nergens?

,,Shell-tankstations zijn gewoon van lokale ondernemers, vergeet dat niet. Een laadpaal kan bovendien niet zomaar direct naast een benzinepomp worden geplaatst. Daar zijn allerlei veiligheidsnormen voor. Er moet een bepaalde afstand zijn.''

Wij laden liever bij Shell en bestellen dan een fijne cappuccino. De stations van Fastned kennen nul voorzieningen.

,,Automobilisten willen vooral snél laden, is onze ervaring. Wij zijn één van de weinige partijen die investeren in de nieuwste generatie snelladers, sommige van onze stations kennen al laadpalen met 350 kilowatt vermogen.''

Nog een risico: steeds meer automerken zetten in op waterstof.

,,Op waterstof rijden is beduidend duurder dan elektrisch. Wel zie ik dat er voor oliemaatschappijen een belang is om de realiteit te beïnvloeden, ten gunste van waterstof. Voor Shell ligt een brandstof als waterstof dichterbij dan elektronen. Het voelt echter raar om op een slechtere technologie te wedden dan wat er nu is.''

Experts zeggen dat winst pas ver na 2020 mogelijk is. En dan moet het meezitten.

,,Wij noemen geen jaar, maar zeggen in het prospectus dat 1 tot 1,5 procent van het totale wagenpark in Nederland volledig elektrisch moet zijn - dan wordt het interessant voor ons.''

Bij veel van jullie stations zijn klanten op één hand te tellen, als ze er al zijn...

,,Dat beeld klopt al lang niet meer. Van de 50.000 elektrische autobezitters in Nederland zijn er al 22.000 klant bij ons. In de Randstad en op andere drukke snelweglocaties trekken onze laadstations gemiddeld tientallen tot zestig klanten per dag. In Friesland is het minder, maar elk station is kostendekkend en verdient geld.''

Kostendekkend? Als jullie de tientallen miljoenen euro's schuld even vergeten.

,,Als de huidige exponentiële groei doorzet, en dat is geen vreemde gedachte gezien de enorme toename van elektrisch rijden, is het over enkele jaren geen probleem om dat geld terug te betalen of te herfinancieren.''

Financiële onderzoekssite Follow The Money verwijt jullie gegoochel met cijfers en het verkopen van gebakken lucht.

,,Fastned is het enige bedrijf in Europa dat dergelijke concrete cijfers verstrekt. De schrijver is een geraniumanalist die naar onze mening geen verstand heeft van hypergroeimarkten. Meer zeg ik er niet over.''

Ook FD-cijfergoeroe Bartjens schrijft dat een goed rendement lang op zich kan laten wachten...

,,Zijn analyse is plausibel. Maar dan zeg ik: wat is lang?''

Wat gebeurt er als de opbrengst van de beursgang tegenvalt?

,,Dan groeien we minder hard. Maar jullie schetsen een tegenstelling die er niet is. Elektrisch rijden wordt zó groot dat er ruimte is voor meer spelers op de markt. Wij ondernemen in een volledig blauwe oceaan. Als iedereen straks een stroomauto heeft, zal wat Fastned doet bij lange na niet voldoende zijn.''

De eerste euro winst moet nog gemaakt worden, maar toch hoopt Fastned tientallen miljoenen euro's op te halen als de exploitant van snellaadstations naar de beurs gaat.