Ferrari, Juventus en Fiat zijn nu Nederlands

Het kenmerkende Italiaanse gevoel voor stijl ontbreekt dit keer geheel: het roemrijke industriële geslacht Agnelli strijkt neer in de Amsterdamse Bijlmermeer. Adres: een acht etages tellende flat aan Hoogoorddreef 15, op een steenworp afstand gelegen van muziektempel Heineken Music Hall en de Amsterdam Arena. De beslissing van de directie van EXOR - beurswaarde 12 miljard euro - om Turijn als vestigingsplaats te verruilen voor de polder is dan ook ingegeven door geld. Via hun meerderheidsbelang van 55 procent in EXOR controleren de Agnelli's hun omvangrijke, sinds 1899 opgebouwde imperium. Dat behelst enkele van 's werelds bekendste en meest geliefde merken. Autobouwer Fiat Chrysler, Ferrari, voetbalclub Juventus, het prestigieuze tijdschrift The Economist en CNH Industrial - van de Iveco trucks - zitten erin.

Volgens EXOR, geleid door Gianni Agnelli's kleinzoon John Elkann, sluit de oprichting van een Nederlandse NV "beter aan bij het wereldwijde karakter van de EXOR Group en haar aandeelhouders." Even later worden die woorden verduidelijkt: "De board gelooft dat EXOR via een Nederlandse holding flexibeler kapitaal kan ophalen of overnames en strategische investeringen kan doen in de toekomst."

In 2014 werd Fiat Chrysler al in ons land ondergebracht. Een move die in Italië tot scherpe kritiek leidde. Ook Ferrari en CNH Industrial zitten in Nederland. Voor EXOR - waarin ook toponderneemster Annemiek Fentener van Vlissingen een toezichthoudende functie heeft - reden te meer om zelf te volgen.

De Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) is niet verbaasd dat EXOR voor Nederland kiest. Ondanks alle ophef over de Panama Papers, de LuxLeaks, Swissleaks en door Brussel aangekondigde regels tegen belastingontwijking, verandert er weinig. "Het effect van regelgeving is voorlopig minimaal," zegt SOMO-onderzoeker Katrin McGauran. McGauran heeft wel een idee waarom EXOR kiest voor ons land. "Dat komt door het gunstige belastingklimaat en de zachtere regeldruk." Zo heeft Nederland met wel honderd landen een belastingverdrag gesloten, waardoor onder meer royalties en dividenden gunstig belast worden. Verder is er de aantrekkelijke deelnemingsvrijstelling, prettig bij de verkoop van bedrijfsonderdelen of vastgoed. "In Nederland kunnen bovendien meerdere soorten aandelen worden geplaatst, met verschillen in stemrecht. Zo kan een grote aandeelhouder de controle over zijn belang beter vasthouden."

De verhuizing naar Nederland betekent niet dat EXOR een notering aan de AEX krijgt.