Geitenboer met trots om de boerenzwaluw

De grote witte geiten in de stal van geitenkaasboerderij Saanenhof klimmen nieuwsgierig met hun voorpoten op het hek om aan mijn wang te kunnen snuffelen. Aan mijn T-shirt wordt zachtjes geknabbeld. De dieren staan in een open potstal met dagelijks vers stro, en de vrije keuze of ze binnen of buiten in de wei willen zijn. De mest uit de stal wordt weer gebruikt op het land, waar deze biologische boerderij het eigen voer voor de geiten verbouwt.

De naam van de boerderij komt van het ras van de geiten: Saanen. Twee keer per dag worden de ruim 600 dieren gemolken in de melkcarrousel, met 64 tegelijk (opbrengst is 3 liter per dag per geit) en van de verse melk wordt kaas gemaakt. "Wij verwerken de melk direct tot diverse soorten rauwmelkse kaas. Van de ochtendmelk wordt Goudse (harde) kaas gemaakt, van de avondmelk zachte Heezer geitenkaas", vertelt Jan Wanders (64). Vijf dagen per week wordt er kaas gemaakt. In allerlei variëteiten.

Jan runt de boerderij samen met zijn vrouw Maria (61), hun zoon Jan, schoondochter Corina en dochter Karin. Een echt familiebedrijf. De laatste drie houden zich voornamelijk met het melken en kaasmaken bezig, Jan is vooral bezig op het land.

DaglengteGeiten, vertelt Jan, zijn seizoensgebonden dieren, waardoor de melkgift door het jaar heen verandert. Het seizoen wordt aangeslingerd door de daglengte. "In de winter geven ze minder melk, dan maken wij ook alleen onze Goudse kaas. De verse (zachte) geitenkaas kunnen we alleen maar maken als er veel melk is. Die zachte kaas vriezen we dan in en verwerken we later." De weekendmelk wordt verkocht; de prijs van geitenmelk is momenteel gunstig. "Zo'n 70 dagen na de langste dag worden de geiten massaal tochtig en worden ze gedekt. Vijf maanden later werpen ze hun lammeren. De melkproductie loopt bij sommige geiten gewoon door, maar de meesten gaan na acht maanden droog. Dat geeft ons dan weer de kans om, weliswaar kort, op vakantie te kunnen."

In de boerderijwinkel liggen de verschillende kazen uitgestald in de vitrine, maar ook kunnen klanten er geitenvlees kopen. "Dat trekt steeds meer aan." Veel van de zachte geitenkaas gaat naar de horeca, restaurants in de regio weten de Heezer geitenkaasjes al jaren te waarderen.

We lopen weer naar buiten en zien hoog boven ons, in de nok, een aantal nesten. Wanders glundert. "De boerenzwaluwen keren elk jaar terug om hun nesten te bouwen bij de geitenstal. Ze zijn ontzettend nuttig, voorkomen vliegenplagen. Ik ben daar erg blij en trots over." Op een informatiebord staat te lezen dat een zwaluwpaar met jongen wel tot 50.000 insecten per week vangt.

Het dak van de nieuwe geitenstal ligt vol zonnepanelen, waarmee Saanenhof in de eigen energiebehoefte voorziet. Het bedrijf gebruikt geen bestrijdingsmiddelen en zuivert het eigen afvalwater middels een zuiveringssysteem met behulp van riet. Het gezuiverde water loopt door naar de paddenpoel.

ReceptenZelf eten ze vaak en graag geitenkaas, vertellen ze even later aan de keukentafel. De koffie staat klaar, daarin gaat (uiteraard) een scheut geitenmelk. Vaak maakt Maria ook pudding van die melk, daar zijn de zes kleinkinderen dol op. Recepten voor gerechten met geitenkaas heeft ze niet. Om vervolgens allerlei bereidingen en gerechtjes op te sommen: "Bak eens een mootje zalm met een plak geitenkaas erbovenop, takje rozemarijn erbij, zalig! Of een stokbroodje met serranoham en geitenkaas met wat pijnboompitjes, even in de oven. Dat is een heerlijk hapje."