Gemeente Amsterdam wil minder vaak huisbaas zijn

"In een hele hoop gevallen slaat het ergens op om een gebouw te bezitten," zegt een woordvoerder van wethouder gemeentelijk vastgoed Pieter Litjens, "maar vaak is de gemeente gewoon huisbaas. Dat is geen gemeentetaak."

Met de verkoop van circa honderdvijftig gebouwen wil de gemeente ongeveer een kwart van zijn twee miljard euro schuld aflossen. Hoeveel de stad precies denkt op te strijken met de verkoop, wil Litjens niet zeggen. Het gaat om kantoren, bedrijfsruimten en schoolgebouwen die commerciëel worden verhuurd.

De eerste groep panden staat voor een totale vraagprijs van ruim zeventien miljoen euro te koop, met het Gaudi-complex in het Arenagebied als het meest kapitale: er hangt een prijskaartje aan van 13,2 miljoen euro.

Maar ook kan al voor 31.000 euro een bedrijfsruimte aan de Palmdwarsstraat in de Jordaan van de gemeente worden overgenomen. Ook te koop: één van de oudste liften van Nederland, aanwezig in de voormalige Ceres-broodfabriek, nu gebruikt als kantoor, aan de Nieuwe Prinsengracht.

De lijst gebouwen is 'rijp en groen' samengesteld. "Het is een dwarsdoorsnede van het totaal. We wilden niet alleen kantoorpanden aanbieden. Zo kunnen we ook ontdekken waar de belangstelling naar uitgaat."

De stad stelt wel voorwaarden aan de verkoop. Alle kopers worden gescreend en de bestemming per gebouw ligt vast. Amsterdam wil zo voorkomen dat panden in bezit komen van criminelen of dat ze onwelgevallige bestemmingen - zoals hotels of coffeeshops - krijgen.

Er zullen vooral beleggers op het aanbod afkomen omdat het merendeel van de panden wordt verkocht mét huurders. Zoals in de Palmdwarsstraat, waar restaurant Lucca of het atelier van mode-illustrator Piet Paris te koop staat.

"We weten het nu een paar weken," zegt Nurdan Adsan van Lucca. "Toen kwamen hier ineens mensen opmeten." Ze is bezig financiering te regelen om zelf een bod te doen. "Ik vind het ontzettend jammer dat de gemeente niet eerst aan de huurders heeft gevraagd of ze willen kopen. Nu hebben ze voor een veiling gekozen." Adsan is bang dat de nieuwe eigenaar niet zo meegaand is als de gemeente. "Daar heb ik nooit problemen mee gehad, ze onderhielden het ook goed. Ik heb nog een huurcontract voor vijf jaar, wat gebeurt daar mee?"

In de straat, waar nog zeven bedrijfsruimten te koop staan, wordt flink gepraat over de verkoop. "We kijken nog of we samen iets kunnen doen."

Ook het Gaudi-complex in Zuidoost is verhuurd: aan de eigen dienst Gemeentebelastingen. Die zal er na verkoop ook zeker vijf jaar blijven zitten. Dat is bewust, om de verkoopprijs hoog te houden. "Het is gunstiger voor de prijs om het gebouw te verkopen als er nog een tijdje een huurder in zit. In dit geval zijn wij dat zelf."

De gemeente zal de komende drie jaar 'regelmatig' nieuwe plukjes vastgoedbezit in de verkoop doen, in overleg met makelaars. Die waken er voor dat er niet te veel gebouwen tegelijk te koop komen, omdat het aanbod anders elkaar zal beconcurreren.

Amsterdam heeft voor meer dan twee miljard euro ongeveer 1400 panden in bezit. Die gaan niet allemaal in de verkoop. Er wordt nog een lijst opgesteld van gebouwen die weliswaar niet door de gemeente worden gebruikt, maar zo bijzonder zijn dat ze niet van de hand zullen worden gedaan. Zo ligt het voor de hand dat Carré, Paradiso of de Stadsschouwburg niet zullen worden verkocht.

Naast de gemeente is ook het rijk bezig vastgoed af te stoten dat het niet meer nodig heeft, onder meer in Amsterdam. Zo heeft het Rijksvastgoedbedrijf vorig jaar het voormalige Paleis van Justitie aan de Prinsengracht voor ruim 62 miljoen euro verkocht aan een hotelier. Nu staat het Marine Etablissement op Kattenburg grotendeels te koop.

Begin volgend jaar zal ook de Bijlmerbajes van de hand worden gedaan. Het voormalige Grenshospitium aan de Tafelbergweg in Zuidoost staat nu al te koop.