'Haal die auto's maar terug naar de Negen Straatjes'

Winkelgebied de Negen Straatjes werd als experiment in het weekend afgesloten voor auto's. Er gebeurden niet minder, maar juist méér ongelukken. Dat bericht Het Parool.

Was, en is, het afsluiten van de Negen Straatjes voor auto's een fantastische oplossing voor een niet-bestaand probleem? Het hangt een beetje van je perspectief af op welke manier je deze vraag beantwoordt. Bewoners lijken positief over de weekenden waarin er aan het begin en het eind van de straatjes een paaltje omhoog werd geklapt. Zonder auto's is het rustiger, zeggen ze, minder lawaai vooral.

AverechtsMaar bekijk je de afsluiting vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid, dan lijkt de maatregel juist een averechts effect te hebben: het aantal aanrijdingen en bijna-aanrijdingen is niet gedaald, maar juist toegenomen. Het blijkt dat een straat waar geen auto's rijden, door met name toeristische voetgangers wordt gezien als een straat waar je dús zonder uit je doppen te kijken een beetje heen en weer kan zwalken. Wáren die auto's het probleem eigenlijk wel?

Gisteren discussieerden bewoners, ondernemers en stadsdeelpolitici in de Rode Hoed over het groot gebrachte experiment afgelopen zomer om de Negen Straatjes in de weekenden af te sluiten voor auto's. Het werd een beetje een ingewikkelde avond, want de resultaten van het experiment sturen de aanwezigen nogal het bos in. Een bewoonster, vertwijfeld: "Meer fietsers en voetgangers, dús meer ongelukken? Ja, hèhè!"

VraagtekensHoe nu verder? Er werden drie opties gepresenteerd. Alles terugdraaien en van de Negen Straatjes een winkelzone maken waarin fiets én auto welkom zijn. Of voetgangers duidelijker laten weten dat de straat niet alleen voor hen is, maar ook voor de fietsers. Of, de meeste drastische: zowel de auto als de fiets weren.

Centrumbestuurder Jeanine van Pinxteren praat volgende week verder met het gemeentebestuur en kon er eigenlijk ook weinig chocola van maken. Hoe zij dat gesprek ingaat? Vol vraagtekens. "Het zal de middelste optie wel worden."

Clichés De afsluiting voor auto's brengt de problemen in de binnenstad terug tot de naakte feiten: dat fietsers en voetgangers niet zo heel lekker samengaan. Elders kunnen zij de auto dan nog de schuld geven van alle ongemak. Maar als die grote stukken blik ongewenst zijn, dan blijken de meeste clichés over de overblijvers niet voor niets clichés te zijn geworden. Voetgangers zigzaggen van links naar rechts, alsof het hier een dorp is. Fietsers krijgen een waas voor hun ogen en rijden, al 'kuttoeristen' roepend, nietsontziend naar die stip aan de horizon.

Veel is er niet aan te doen. Ilse van Eck, gemeentelijk adviseur gedragsbeïnvloeding, laat als teaser een aantal voorbeelden zien. Uit India bijvoorbeeld, waar 3D-achtige afbeeldingen van spelende kinderen of gigantische gaten in het wegdek er de snelheid kennelijk een beetje uithalen. Of poppen van politieagenten (Groot-Brittannië) en kindertekeningen (De Bilt), die hetzelfde effect hebben. Voor de Negen Straatjes allemaal niet zo praktisch, zegt ze zelf ook. "We weten eigenlijk niet zo heel veel van het gedrag van fietsers."

VijandMisschien mag de treurige conclusie luiden dat fietsers en voetgangers de auto dus eigenlijk heel erg goed kunnen gebruiken. Laat auto's door de Negen Straatjes rijden en voetgangers kijken wel drie keer uit voordat ze zich naar de stoep aan de overkant bewegen.

En fietsers hebben hun gezworen vijand kennelijk net zo hard nodig. Geen auto's? Dan knalt een fietser de Run- of de Berenstraat door. Wel auto's? Dan wordt de snelheid noodgedwongen teruggebracht naar een iets socialer niveau. Bestuurder Boudewijn Oranje is er onomwonden over. "Laten we alsjeblieft de auto terughalen naar de Negen Straatjes."