Hergebruik is in, werk genoeg voor uitstervende stoffeerder

Op het raam van meubelstoffeerder Stefanie Uitendaal (38) in de Amsterdamse grachtengordel wordt hard geklopt. Voor de deur de buurman met naast zich een voorovergebogen oude dame die op haar wandelstok leunt. "Ze wil wat vragen over het stofferen", wijst hij naar de vrouw. Die begint direct over haar op te knappen antieke meubels, wijst naar haar huis een paar straten verderop. "Binnenkort kom ik even kijken", zegt Uitendaal. Het opknappen zelf zal even duren. Tot januari is ze volgeboekt.

Haar drukke agenda doet niet vermoeden dat Uitendaal een uitstervend beroep beoefent. Toch is ze een van de weinigen in Nederland die het klassieke stofferen nog in de vingers heeft. Spijkertjes in de stof slaan, springveren op een bepaalde manier vastknopen en een zitting van stro aan elkaar naaien. De in grijze stofjassen gehulde mannen die ze dat vroeger zag doen in hun zaakjes nabij de Amsterdamse grachten, zijn met pensioen of overleden. "Sinds ik twintig jaar geleden aan mijn studie begon, is het aantal stoffeerders om me heen gehalveerd", zegt Uitendaal.

Ook Henry Joustra, eigenaar van Joustra Stoffering in het Drentse Meppel, ziet dat er steeds minder stoffeerders zijn. Het handjevol vakopleidingen stroomt leeg, ervaren personeel is moeilijk te krijgen en nieuwe meubelstoffeerders komen er niet bij. "We hebben haast geen concurrentie, ons marktaandeel groeit alleen maar." Voor Joustra en een aantal collega-stoffeerders reden genoeg om 3 november uit te roepen tot 'Dag van de stoffeerder'. Om meer ruchtbaarheid te geven aan het ambacht, zegt Joustra. "Hergebruik is helemaal hot. Menig stoffeerder heeft het tot aan zijn laatste werkdag ontzettend druk. Voor jongelui is er de komende jaren werk zat."

Brancheorganisatie CBM, voor interieurbouw en meubelindustrie, probeert jonge mensen te enthousiasmeren voor het vak. Maar dan wel de nieuwe variant, zegt beleidsmedewerker Katja Jonker. "Het vak is namelijk veranderd. Ook bij interieurbouw, in meubelfabrieken en bij het maken van matrassen zijn stoffeerders nodig. Maar niet alles gebeurt meer handmatig."

Uitendaal ziet het liefst dat ook het klassieke stofferen blijft bestaan. Tot een paar jaar geleden gaf ze daarom cursussen aan geïnteresseerden. Maar nieuwe stoffeerders kweekte ze er niet mee. "Cursisten zijn vaak ongeduldig. 'Jeetje, wat zitten er veel nietjes in zo'n stoel, hoor ik vaak als ze de oude stof losmaken en dan de oude nietjes eruit moeten halen. Soms baalden ze ervan als ze opnieuw moesten beginnen. Maar stofferen moet netjes en consequent." Hebben cursisten wel talent, dan vinden ze het ouderwetse stofferen vaak te arbeidsintensief om er fulltime mee aan de slag te gaan.

In haar werkplaats aan de Derde Looiersdwarsstraat, hartje Amsterdam, lukt het Uitendaal wel het klassiek stofferen springlevend te houden. Alsof je terug in de tijd gaat. De ruimte geurt er naar krijn, een soort stro dat stoffeerders tweehonderd jaar geleden al gebruikten voor de zitting. Aan het plafond hangen oude stoeltjes. Op haar wiebelige werktafel hamert Uitendaal roestige spijkertjes uit een honderd jaar oud houten bankje. Bijna alles doet ze met de hand, zoals de mannen in grijze stofjassen het jaren geleden ook deden. Een bankje stofferen kan zo'n veertien uur in beslag nemen.

Dat er door al dat handwerk een pittig prijskaartje aan het stofferen hangt, beseffen potentiële klanten niet altijd. Ze heeft ze geregeld aan de lijn of voor de deur staan. Mensen die iets bij het grofvuil vandaan hebben geplukt en schrikken van wat het kost om het op te knappen. "Dit bankje kan al 700 euro kosten. Dan komen de kosten voor de stof er nog bij."

Wie niet van de prijs schrikken? Haar jongere klanten. Zestienjarigen laten de vakopleiding misschien links liggen, maar milieubewuste twintigers blazen hun meubelstukken graag een tweede leven in.

Gerelateerde artikelen

Taco uit Middelburg leeft tussen kringloop en antiek

Carlos uit Deventer geniet van andermans liefde voor een mooi meubelstuk

Meubelstoffeerders: wij knappen de boel altijd op