'Het belangrijkste is dat we continu op trends in blijven springen'

Geen enkele internationale vestiging was gepland, en toch groeide creatief digitaal productiebedrijf MediaMonks uit tot een van de grootste ter wereld. Oprichter Victor Knaap (38) werd onlangs uitgeroepen tot meest onmisbare man in het reclamevak. 'We nemen geen shortcuts.'

Elk jaar op 1 november stuurt Victor Knaap een grote bos bloemen naar de Garantibank op de Keizersgracht. Een gebbetje met serieuze ondertoon: als de bank hem vijftien jaar geleden niet op straat had gezet, stond Knaap waarschijnlijk niet waar hij nu staat: aan de digitale wereldtop. Hij voegde zich met zijn ontslagpremie in de zak bij het onder anderen door Wesley ter Haar opgerichte MediaMonks, dat inmiddels is uitgegroeid tot het grootste creatieve digitale productiebedrijf ter wereld. Met vierhonderd mensen op zeven locaties maakt MediaMonks websites, apps, campagnes en video's voor alle grote merken, waaronder Adidas, Heineken en Starbucks. Vorig jaar was creatief en commercieel gezien het succesvolste jaar. Het leverde Knaap de nummer-één-positie op in de Adformatie 100, een lijst van de meest onmisbare mensen in het reclamevak.

Hoe legt u op een verjaardag uit wat u doet?"Ik zeg soms: 'Ik maak websites', dan haken mensen vrijwel direct af. Een andere keer zeg ik: 'Ik zit in de reclame' en duurt het gesprek iets langer. Het iets genuanceerdere verhaal is: we maken digitale campagnes. De ideeën komen bij anderen vandaan, met name bij reclamebureaus. Wij nemen in het digitale domein de rol in van een filmregisseur die een scenario aangereikt krijgt en daar een speelfilm van maakt. We doen dat met eentjes en nulletjes. Ik houd me altijd vast aan de uitspraak van een beroemde Engels reclameman, sir John Hegarty: 'Goede reclame is tachtig procent idee en tachtig procent uitvoering.' We richten ons honderd procent op de uitvoering, op het allerhoogste niveau."

Vakgenoten hebben bepaald dat u de meest onmisbare man in het vak bent. Wat vindt u daarvan?"Heel bijzonder. Ondanks ons supergoede jaar, waarin we veel prijzen wonnen, had ik dat nooit verwacht - en het zal niet snel meer gebeuren, denk ik. Niet dat we niet ambitieus zijn, maar als er prijzen worden uitgedeeld staat onze opdrachtgever op het podium, terwijl wij in de coulissen alvast de champagne bestellen. Zo hoort het ook. Alle erkenning die we nu krijgen, is vooral leuk voor de jongens en meiden die hier werken. Ik heb het bedrijf mede opgericht en uitgebouwd tot wat het nu is, maar eigenlijk ben ik compleet overbodig. Ik kan niet ontwerpen, niet schrijven en niet programmeren. Ik ben de enige die in een jasje rondloopt en de boel aan elkaar praat, dat is mijn rol."

Zat die ondernemerszin er altijd al in?"Ik had vroeger geen idee wat ik wilde worden. Mijn vader deed alles met auto's en had een autodealerschap in Amsterdam, deed in occasions, had een autorijschool en twee parkeergarages. Ik ben enig kind en vanaf mijn twaalfde werd ik informeel klaargestoomd om de zaak over te nemen. Het enige probleem is dat ik helemaal niets met auto's heb. Als vlucht heb ik tijdens en na mijn studie vier jaar over de wereld gezeild. Ik werkte op charters en bracht schepen van de ene haven naar de andere. Ter plekke moest ik dan weer een nieuwe klus hosselen. Daar heb ik veel van geleerd. Ik denk dat het ondernemersbloed er wel echt in zit."

Wat was de doorbraak voor MediaMonks?"We hebben in 2006 besloten alleen nog maar in opdracht van reclamebureaus te werken. Een bureau uit Londen had via zijn Nederlandse vestiging gehoord dat wij goed werk maakten. Voor het eerst in ons leven maakten we een bedrijfspresentatie, waar voornamelijk Hyvescampagnes in stonden. Waarschijnlijk de slechtste bedrijfspresentatie die een Engels bureau ooit heeft gezien, maar ze zeiden: 'Wat je ons zojuist hebt laten zien weten we niet precies, maar we hoorden dat jullie tamelijk goed zijn in digital production en onze Nederlandse collega's daarmee goed van dienst zijn, ook op creatief gebied.' Daardoor viel alles op z'n plek: we zijn een creative digital production agency. Daar zijn we ons bedrijf op gaan inrichten, daarna is het hard gegaan. We hebben eigenlijk maar één regel binnen ons bedrijf: we maken het allerbeste werk mogelijk binnen de gegeven tijd. No shortcuts."

Er lag dus geen internationale strategie klaar?"Nee, we zijn gewoon de klanten gevolgd. We hadden geen plan. Sindsdien hebben we elke nieuwe vestiging geopend omdat er een vraag van een klant was. Vanuit die basis zijn we naar andere klanten gaan kijken. In december hebben we in Zweden voor het eerst een bedrijf overgenomen dat gespecialiseerd is in virtual reality. Op een of andere manier loopt Zweden altijd voor op het gebied van technologie. Onze interne grap was altijd: we concurreren niet met andere bedrijven, maar eigenlijk met alle Zweden met een laptop. Nu hebben we in een klap vijftig ongelofelijk getalenteerde Zweden erbij."

Wordt virtual reality de grote trend in 2016?"Je ziet dat alle grote leveranciers - Samsung, Oculus Rift, Sony, Google - vol gas geven met de apparatuur voor virtual reality (vr). Dan weet je gewoon dat het kantelpunt van niche naar de massa gaat komen, ergens dit jaar. Hadden we een paar jaar geleden allemaal een iPad onder de kerstboom, mijn voorspelling is dat daar dit jaar vr-brillen liggen. En alle content daarvoor moet nog worden gemaakt. Elke film die je ziet moet anders worden gemaakt. Daar is nog geen producent echt klaar voor. Onze vestiging in Zweden is een grondlegger als het om vr gaat, en maakte bijvoorbeeld de eerste vr-film voor de Oculus. Daarom wilden we ze er graag bij hebben."

Wat kan de wereld leren van uw vak?"Onze markt verandert zo snel dat het belangrijkste is dat we continu op trends blijven inspringen. Op het moment dat Steve Jobs besloot geen Flash meer te ondersteunen op iPads, hadden wij de 45 beste Flashprogrammeurs ter wereld hier zitten. Die moesten allemaal een nieuwe taal leren. En elk jaar gebeurt zoiets. Veel beroepsgroepen zijn niet in staat zich zo snel aan te passen aan verandering. Onze enige zekerheid dit jaar is dat iets structureel gaat veranderen en dat we daar klaar voor moeten zijn."

Op de site staat groot: 'MediaMonks Amsterdam', terwijl jullie in Hilversum zitten. Hoe belangrijk is het woord Amsterdam?"We spelen de Amsterdamkaart steeds vaker. Wij doen bijvoorbeeld veel zaken met Parijs. De creatieven vragen of we alsjeblieft geen vestiging in Parijs willen beginnen, want ze komen liever naar Amsterdam. Je hebt vanaf Schiphol richting Hilversum vijf minuten weiland met wat koeien, en als je daar even doorheen praat heeft niemand in de gaten dat het Amsterdam niet is. Ik doe er in New York langer over om van het hotel naar kantoor te komen, dus die afstanden zijn relatief. We moeten het allemaal Groot-Amsterdam noemen. Hilversum is dan Amsterdam-Zuid en Zandvoort Amsterdam-aan-Zee en dan zijn we er."

Hoe blijft de stad aantrekkelijk als creatieve hotspot?"We moeten als branche beter samenwerken. Citymarketing Amsterdam is heel goed, maar ik vind dat de bedrijven zelf achterblijven. In Nederland zijn we een meester in versnipperen. Dat zie je in de reclame goed terug: er zijn veel bureaus, veel brancheorganisaties en veel evenementen. Daardoor maken we geen vuist naar het buitenland. Wereldmerken als Philips, Sonos, Netflix en Adidas zitten allemaal in Amsterdam en wij moeten zorgen dat ze hun reclame ook hier laten bedenken en maken. Dat soort merken zorgt dat het hele creatieve ecosysteem aan het werk blijft op internationaal niveau. Daar worden we allemaal beter van. Dus als zo'n merk besluit naar Londen te gaan met zijn reclameaccount, moeten we er samen voor vechten. Anders worden we niet alleen financieel, maar ook creatief geraakt."