Het ziekteverzuim is en blijft laag

Het belangrijkste antwoord op die vraag ligt in 2002, toen de wet Verbetering Poortwachter werd ingevoerd. Voor die tijd was Nederland bepaald niet het gezondste jongetje van de klas. Maar sinds 2002 is het ziekteverzuim spectaculair gedaald. ,,Vanaf die tijd worden zieke werknemers al in het eerste ziektejaar begeleid bij terugkeer naar het arbeidsproces'', zegt Catelijne Joling, directeur research en business development bij arbodienst Arboned. ,,Vroegtijdig ingrijpen is essentieel, je moet de zaak niet op zijn beloop laten.''

• Dankzij die aanpak daalde het ziekteverzuim onder Nederlandse werknemers tot 3,5 procent.
• Ter vergelijking: in België ging het verzuim tussen 2010 en 2015 van 4,5 naar bijna 5,5 procent.
• In Duitsland ging het van iets meer dan 3,5 naar 4 procent in diezelfde periode.

Joling denkt dat de Nederlandse cijfers nog beter kunnen. ,,We leren beter wanneer het beste moment is om in te grijpen. Nu kijken we het vaak nog te lang aan. Daar kunnen we zeker nog winst boeken.''

Heel spectaculair zal die winst niet zijn verwacht Joling. ,,Je hebt gewoon een bepaald percentage onvermijdbaar ziekteverzuim. Mensen zijn niet allemaal 100 procent gezond. We schatten dat onvermijdbare ziekteverzuim op 2,5 tot 3 procent.''

Crisistijd

Met een ziekteverzuim van 3,5 tot 3,9 procent zit Nederland dus al erg laag. Opvallend is wel dat het ziekteverzuim laag blijft nu de economie weer aantrekt. ,,In tijden van crisis zie je meer presenteïsme'', zegt Joling. Oftewel in crisistijd melden mensen zich minder gemakkelijk ziek, omdat ze bang zijn hun baan te verliezen.

Nu dat risico kleiner wordt loopt het verzuim niet op. Toch zijn er wel verschuivingen, ziet Joling. ,,In de ICT-sector zie je bijvoorbeeld een toename van het ziekteverzuim door werkstress.'' Dat is het gevolg van de toenemende werkdruk. De ICT-sector draait goed en kampt al tijden met een tekort aan gekwalificeerde werknemers.

Zzp'ers

Joling houdt wel een slag om de arm bij de cijfers. ,,We hebben in Nederland veel zzp'ers. Die zie je niet terug in de cijfers. Het werkelijke verzuim kan dus hoger liggen. Maar de trend is duidelijk, in Nederland loopt het ziekteverzuim terug. De conclusie is dat we het eigenlijk heel goed doen.''