Ethiopië en een bierbrouwerij: het lijkt een vreemde combinatie en de gedachte dat westerlingen hier als kolonialen te werk zijn gegaan, dringt zich op. Maar de droom om bier te gaan brouwen in Debre Birhan leefde al jaren bij een groepje Ethiopiërs, ver voordat Swinkels zich er mee ging bemoeien, schrijft het ED. Voor de 'biermissie' wisten de Ethiopiërs al achtduizend aandeelhouders te strikken. De Brabanders stapten pas halverwege in.
Lokale scepsis groot bij komst Swinkels
Wie dacht dat de Royal Swinkels Family Brewers met zijn financiële middelen en brouwkennis met open armen werd ontvangen, heeft het mis. De lokale scepsis was juist zeer groot. ,,We wachtten toen al jaren op het beloofde geld. Het pamflet heb ik nog: na één jaar gegarandeerd 50 procent winst'', vertelt Mesere Gebrewold (39), een van de ruim tweeduizend aandeelhouders van Habesha. ,,De geschetste verwachtingen waren niet reëel, maar dat wisten wij destijds niet.''
Lees ook: 'Stuntman' Peer Swinkels moet Bavaria klaarmaken voor volgende generatie bierbrouwers
Emotionele Ethiopiërs en zakelijke Nederlanders
Boosheid, angst: Ethiopiërs staan erom bekend hun emoties niet onder stoelen of banken te steken. Het leidde tot enkele felle aandeelhoudersvergaderingen, maar dit jaar was het anders. De buitenlanders uit Lieshout hebben het vertrouwen van velen gewonnen. ,,We kenden de Nederlanders alleen van het voetbal. Nu zijn ze familie'', reageert Hohret Moges (38), de vrouw van Gebrewold. ,,Zonder hen hadden we dit nu niet gehad, dus het is prima dat ze zo'n groot aandeel hebben (60 procent). We zien dat ze het leven van veel mensen hier verbeteren. Niet zozeer van aandeelhouders, want op de korte termijn levert het ons nog niet zo veel op. Maar wel van veel andere Ethiopiërs, zoals die in de landbouw.''
Ook al is het een piepjong merk, toch schreeuwt Habesha traditie. ,,Voor mijn gevoel werk ik nu voor Ethiopië'', stelt Samson Shiberu (38), actief als leveringsketenbeheerder bij Habesha. ,,Die trots zit in ons allemaal. Ik merkte het toen ik een jaar in Togo werkte. 'Waar-om praat je zo veel over Ethiopië?' Ze werden er gek van. Maar ja, Habesha, dat zijn wij.''
Lees ook: Waarom start-up Tunga ict-talenten werft in Afrika
Hongersnoden en geweldsconflicten: veel westerlingen zullen Ethiopië al snel associëren met deze gruwelijkheden. Het is een stempel waar de snelgroeiende bevolking van af wil. En liever vandaag dan morgen, zo stelt Shiberu. ,,Iedereen is gemotiveerd om dat stukje geschiedenis te wissen en het land te veranderen.''
Frisse wind in een conservatief land
Belangrijk is de nieuwe premier van Ethiopië, Abiy Ahmed, die voor een frisse wind zorgt in een van oudsher conservatief land met een dominante staat. ,,Ik weet zeker dat als we zo door blijven gaan, we de komende vijf à tien jaar een heel groot verschil gaan zien. Het land wordt een betere plek.''
Lees ook: Eretitel: 300 jaar oude Bavaria is Koninklijke brouwerij
Gecharmeerd van de lokale bierdroom
Toen Peer Swinkels (44) voor het eerst de trip naar Addis Abeba maakte, ruim vijf jaar geleden, zag hij praktijken die in Nederland al een halve eeuw niet meer voorkomen. Een twintigtal dames zat aandelencoupons te stempelen. ,,Inmiddels is het proces gedigitaliseerd'', lacht hij. De ceo van de brouwerij was net als andere familieleden meteen gecharmeerd van de lokale bierdroom, vooral ook vanwege het maatschappelijke aspect. ,,Het oude ontwikkelingshulpdenken, het sturen van een zak geld en aanleggen van waterputten, hoeveel effect heeft dat nou echt op de lange termijn? Als je mensen beweegt zelf iets op te bouwen en hun welzijn te verbeteren, dat heeeft dat nog generaties een positief effect, daar geloof ik heilig in. Ondernemers hebben daarin een verantwoordelijkheid.''
Koningin Máxima op bezoek
Voor de 300ste verjaardag van de Bavariabrouwerij in Lieshout deden verschillende relaties een donatie. Met het geld wordt medische apparatuur gekocht voor een kliniek in Debre Birhan. Vorige week overhandigde een Habesha-delegatie de cheque, een paar uur voordat koningin Máxima een bezoek bracht aan de brouwerij. Als pleitbezorger van de Verenigde Naties zet zij zich wereldwijd in voor de toegankelijkheid van financiële diensten en Habesha draagt met een voorfinanciering voor duizenden gerstboeren op een slimme manier bij aan de welvaart. Ook lokale boeren profiteren van de bierfabriek, via elektriciteit, goed water en graanafval van de brouwerij als gratis veevoer. De impact is in de omgeving te zien: betere huizen, moestuinen en om de paar maanden opent een nieuw bedrijf zijn deuren.
Op dit moment zit Habesha op een productie van 1,3 miljoen hectoliter bier per jaar. Ter vergelijking: de Bavariabrouwerij in Lieshout deed er drie eeuwen over om de grens van zes miljoen hectoliter te bereiken. Geen enkele drankfabriek onder de vlag van Royal Swinkels Family Brewers groeit zo hard als de tak in Ethiopië.
De enorme drive om de beste te worden
Toch zijn de arbeiders, bijna allemaal gemotiveerde Ethiopiërs, nog niet tevreden. Ze willen meer. Ohiwerei: ,,Vanaf het begin is er die enorme drive om de beste te worden. De concurrentie ziet ons nu komen. We moeten ons klaarmaken voor de toekomst. Voor the big game.''
Het 300-jarig jubileum van brouwerij Bavaria heeft in maart een gouden randje gekregen. Swinkels Family Brewers mag sinds enkele maanden het predicaat Koninklijk voeren en gaat zodoende verder als Royal Swinkels Family Brewers.
We kenden de Nederlanders alleen van het voetbal. Nu zijn ze familie
Hohret Moges
