Hoe robots onze keukens overnemen met extreem routinematig werk

Boxy en PR2 zijn nog altijd langzamer dan de slechtste bezorgservice. Toch gaat het bereiden van maaltijden de geautomatiseerde keukenhulpjes aardig af. In het Instituut voor Kunstmatige Intelligentie in Bremen smeren de robots pastasaus op een pizzabodem, ze maken popcorn, draaien pannenkoeken om in de pan en snijden de worst in plakjes. “Het gaat nu vooral om het afstellen van de fijne motoriek in de handen”, zegt hoogleraar Michael Beetz, die de robots elke dag kookles geeft. “Een robot is net een kleuter. Je moet hem leren hoe je de koelkast opent, een fles beetpakt en drinken inschenkt zonder te morsen.”

De robots krijgen hun opleiding op kosten van de Europese Unie, die er speciaal het project RoboHow voor opzette. Want dat we straks allemaal een exemplaar in de keuken hebben staan, daarover zijn de meeste robotexperts het wel eens.

De aluminium koks zijn groot en nog niet erg soepel in de heupen maar al een stuk behendiger dan het eerste exemplaar dat Beetz leerde koken. “Die robot sloeg een groot gat in de tafel”, grinnikt de Duitser. “Dankzij speciale sensoren zijn de robots nu in staat hun krachten te doseren.”

Routine

Om als robot net zo te kunnen koken als Jamie Oliver, moet Beetz het apparaat precies voordoen hoe je een mes pakt, met een lepel in de pan roert en de sla afspoelt. “Alle routinematige handelingen kennen de robots inmiddels wel. Ik moet ze nu zover zien te krijgen dat ze snappen wat een snufje zout is. Daarvoor pak ik letterlijk hun hand en neem de juiste hoeveelheid uit het potje. Vanaf dat moment vergeten ze het nooit meer.”

De robots kunnen ook zelfstandig leren. Boxy en PR2 downloaden recepten van WikiHow, een internetsite die stap voor stap uitlegt hoe een gerecht moet worden bereid. De twee automatische koks doen alles precies na en geven elkaar door wat goed én fout gaat, zodat elke robot weet hoe het moet.

Angst

De eerste robots hebben al een vaste baan gevonden. Onlangs nam een restaurant in het Californische Pasadena een robot in dienst om hamburgers te bakken. “Europa heeft het nog niet zo op robots. De angst voor het onbekende en het verlies van banen overheerst”, zegt de Nederlandse ingenieur en robotexpert Randall van Poelvoorde. “Elders op de wereld hebben mensen de robottechnologie allang omarmd. Japan bijvoorbeeld, vergrijst in rap tempo. Die mensen vinden het juist fijn dat er robots zijn die voor de ouderen kunnen zorgen en een potje voor ze koken.”

Volgens Van Poelvoorde beschouwen wij robots te veel als mensen. “In werkelijkheid verschillen we totaal van elkaar. Wij kunnen 10.000 dingen redelijk en niets écht goed. Een robot kan juist één ding echt goed maar vraag hem niet om meerdere handelingen tegelijk te verrichten, want dat lukt hem niet.”

Associëren

Dat robots inmiddels een hamburger kunnen bakken, vindt Van Poelvoorde 'niet zo boeiend.' “Je moet vanaf de bank tegen dat ding kunnen zeggen; bak een hamburger voor me, ik wil hem met extra uitjes en zonder augurk en doe de ketchup er pas op als je het bord naar me hebt toegebracht. Daarvoor moet de robot schakelen en associëren en zover is de techniek nog niet.”

Voor de robots onze eigen keukens veroveren, zullen ze eerst het werk in de fastfoodrestaurants overnemen, denkt Van Poelvoorde. “Het is extreem routinematig werk en dat kunnen robots nu eenmaal beter dan mensen. De een snijdt het broodje, de ander de augurk, enzovoort. Tenzij de fastfoodmedewerkers nog minder gaan verdienen dan nu, zullen ze binnen vijf jaar zijn vervangen door een robot. Je hebt hebt dan hooguit iemand nodig die 's morgens alle robots aanzet en een lastige klant aanspreekt.”

In zijn lab in Bremen werkt Beetz ondertussen onverdroten verder aan het verbeteren van de geautomatiseerde keukenprinsen en -prinsessen voor bij ons thuis. “Nog een paar jaar. Dan heeft iedereen een robot die kookt, de tafel dekt, afruimt en afwast. Zonder stress. Zonder te mopperen. Noem mij één persoon die dat voor elkaar krijgt.”