Afgelopen jaren groeide het ongenoegen bij huurders van winkel- en horecapanden over het gebruikte, maar onvoldoende evenwichtige model Huurovereenkomst Winkelruimte. De Raad voor Onroerende Zaken (ROZ), een platform waarop negen organisaties zich hebben aangesloten voor professionele partijen in het vastgoed, stelde dit model op. Dat model leidt tot onevenredigheid in belangen en verantwoordelijkheden tussen huurders en verhuurders.
De Huurdersvariant biedt daarom volgens de opstellers* een betere balans tussen de belangen van huurders en verhuurders bij contractbesprekingen voor de huur van een winkel- of horecapand. Zij roepen alle huurders van winkel- en horecapanden op om bij het aangaan of verlengen van een huurcontract, jaarlijks vele duizenden, vanaf nu de Huurdersvariant als uitgangspunt te nemen.
Evenwichtige huurovereenkomsten zijn van groot belang voor de toekomstbestendigheid van bedrijven in onze dorps- en stadskernen
Marijke Vuik, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland
Huurdersvariant ‘stap in goede richting’
,,De duidelijkheid die er nu is met de Huurdersvariant, draagt bij aan een betere relatie met de verhuurder”, aldus Jan Meerman, algemeen directeur bij INretail, vandaag tijdens de toelichting in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. ,,Door onvoldoende duidelijke of onredelijke afspraken ontstaan regelmatig conflicten en daarom is een heldere en eerlijke beschrijving van verantwoordelijkheden belangrijk. De Huurdersvariant zorgt voor evenwicht en evenredigheid bij het vastleggen van (ver)huurverplichtingen. Daaraan hebben huurders van een winkel- of horecapand vanwege toenemende regeldruk grote behoefte.”
Marijke Vuik, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland vult aan: ,,De Huurdersvariant is een stap in de goede richting om de belangen van huurders in de retail- en horecasector te borgen. Zo krijgen ondernemers in deze sectoren eindelijk de mogelijkheid om evenwichtige overeenkomsten af te sluiten en dat is van groot belang voor de toekomstbestendigheid van bedrijven in onze dorps- en stadskernen.”
Lees ook: Winkelcentra landelijk in zwaar weer, maar Mall of the Netherlands niet
Het ROZ-model Huurovereenkomst Winkelruimte houdt weinig rekening met de belangen van huurders. De Tweede Kamer sprak daarom vorig jaar van een onevenwichtige verhouding tussen huurders en verhuurders en het negatieve effect hiervan op winkelstraten. Demissionair minister Micky Adriaansens (VVD) van Economische Zaken bemoeide zich ook met dit netelige dossier. In de zomer 2023 antwoordde zij de Tweede Kamer, op vragen van haar partijgenoot Thierry Aartsen, een wettelijk instrumentarium te gaan onderzoeken om in te grijpen in huurcontracten van kleine bedrijven, zoals winkels en cafés. Ze zegde ook toe te gaan praten met de ROZ.
ROZ-model leidt tot onredelijke situaties
Tijdens contractonderhandelingen staan retail- en horecaondernemers volgens politiek, belangenorganisaties en betrokkenen op achterstand. De praktijk leerde dat het ROZ-model tot onredelijke situaties kan leiden, zoals tijdens coronatijd en recent nog met de extreme huurindexeringen. Onderhandelingen daarover met de verhuurders bleken moeizaam en langdurige en kostbare procedures waren daardoor noodzakelijk. ,,Te weinig waren verhuurders bereid te zoeken naar passende oplossingen”, zeggen de betrokken.
,,Wat ons betreft is vanaf nu de Huurdersvariant het uitgangspunt bij onderhandelingen over de huur van een pand”, stelt Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, duidelijk. ,,De aansluiting op de praktijk van ondernemers is beter. Huurder en verhuurder hebben elkaar nodig. Het is dan logisch om ieders belangen in een gelijkwaardiger huurmodel te dienen.”
Huurdersvariant beteugelt extreme huurstijging
Het afgelopen jaar bogen vertegenwoordigers van betrokken brancheorganisatie zich samen met hun advocaten over een huurdersvariant van het ROZ-huurmodel. Daarin zijn nu onder meer een redelijke pandemieclausule en een maximale indexering van de huurprijs opgenomen, of als variant daarop de mogelijkheid om via een staffelafspraak extreme huurstijgingen te beteugelen.
,,Daarnaast is een minimaal energielabel en isolatiewaarden vastgelegd alsook een meer evenwichtige regeling van de servicekosten, onderhoud en vernieuwingen door verhuurder”, zegt advocaat Mark van Heeren. Hij is betrokken bij het opstellen van de Huurdersvariant.
*De initiatiefnemers van de Huurdersvariant zijn Koninklijke INretail, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, Raad Nederlandse Detailhandel, Vakcentrum, Vastgoedoverleg, Koninklijke MKB-Nederland en Koninklijke Horeca Nederland.
