Hosanna in Zundertse brouwerij

Ze verkopen het zelf voor 1,85 euro per flesje. Maar op internet wordt hun Zundert Trappist soms voor zeven euro aangeboden, zó commercieel in trek is het koperblonde monnikenbrouwsel. "Daar kunnen wij helaas niets aan doen. Wij brouwen slechts", verzucht broeder Guido (56), daarin bijgevallen door broeder Christiaan (59): "We wisten van te voren dat de lancering van ons bier veel publiciteit zou krijgen. Maar dat het zó'n hype zou worden: niet echt."

HypermodernMet z'n tweeën bestieren ze in de voormalige boerderij achter het klooster een hypermoderne brouwerij. In zes kolossale ketels (elk 80 hectoliter) lagert hun licht bittere tripel (8 procent alcohol), voordat die in de buurt van Gent wordt gebotteld en nog nagist op de fles.

Bescheiden tonen Christiaan en Guido hun kraakheldere domein. Een unicum, want in de Abdij Maria Toevlucht zijn nooit rondleidingen of proeverijen, komt geen trappistenterras voor toeristen en weren ze liever de media. En van reclame moeten ze helemáál niks weten.

RuzieAl dat gedoe vergt te veel tijd en energie in een communauteit waar gewoon gebeden en gewerkt moet worden. Ora et labora. En ze zijn nog maar maar met z'n zestienen. Zestien Cisterciënzers van de Stricte Observantie. Nogal weinig in vergelijking met de tachtig die het er ooit, kort na de Tweede Wereldoorlog, zijn geweest. "Maar nog genoeg om ruzie te krijgen", grapt Christiaan van Opstal.

Juist om de orde in het klooster te handhaven, doet het brouwersduo niets op eigen houtje en gelden gezegende afspraken over Zundert Trappist, het bier dat voor de abdij in opmerkelijk korte tijd een bescheiden bron van inkomsten is geworden.

FilosofieGelanceerd in december 2013, halen Guido en Christiaan nu 2.500 hectoliter trappist per jaar in brouwerij De Kievit. En daar houden ze het lekker bij: "We zouden maximaal 5.000 hectoliter trappist kunnen produceren, maar daar beginnen we niet aan. Dat past niet bij onze filosofie, dat past niet bij ons bestaan. Ons klooster is niet gebaat bij een hype, wij zijn gebaat bij een gestaag groeiende groep mensen die regelmatig Zundert Trappist wil drinken. We willen geen grote brouwerij worden met nog een abdij ernaast. Als monniken brouwen we om te leven, maar leven we echt niet om te brouwen."

In de beslotenheid van de abdij hebben ze er jaren geleden lang over vergaderd en gestemd óf dat Zundert Trappist er eigenlijk wel moest komen. Van de jongste (43 jaar), tot de oudste broeder (95) steunden ze het brouwbesluit én de noodzakelijke investering.

HuishoudboekjeWant de abdij móest wel op zoek naar inkomsten. Vorig eeuw brachten kippen, melk- en slachtvee, varkens, zelfgemaakt schoeisel, akkergewassen en fruit nog de nodige pecunia op. Maar met minder monniken hou je zo'n bedrijf niet meer draaiend en concurrerend.

Tel daarbij op een afnemend aantal katholieken dat Maria Toevlucht financieel al dan niet met een erfenis ondersteunt en je hebt een probleem in het huishoudboekje. Dus werd nieuw kloosterkapitaal gezocht en kwam tijdens de zoveelste brainstorm ook het abdijbier op tafel.

Eigen recept"In monastieke kring beslis je niets alleen, ben je iedere dag te zeer op elkaar aangewezen. Elke stap hebben we gezamenlijk genomen. Tot en met een geheel eigen recept: het bier dat we wilden zijn", zo voelt Guido Van Belle dat. Afkomstig uit het absolute trappistenwalhalla, maar als Belg apetrots op Nederlands fabrikaat "We hebben onder elkaar en met deskundigen veel geproefd en gedelibereerd voordat we het wisten. Dat was zoeken, want we wilden per se een kopie vermijden en zochten naar wat ons juist onderscheidt van andere monniken."

Met tekstborden zoals die ook in het grote bedrijfsleven en door reclamebureaus worden gebruikt, vonden ze de juiste woorden. "Weerbarstig, streekeigen, afwijkend, uitdagend, sprankelend, Zunderts, een beetje pittig. Ja, pittig", glimt Guido.

BelevenisKompaan Christiaan vult aan dat hij gelukkig wordt van het brouwen, waar ze samen een keer of tien per jaar vier dagen achtereen mee bezig zijn. "Als het gerstemout binnenkomt, wij dat pletten en er met lauw warm water een soort Brinta-pap maken... Als zetmeel suiker wordt, het filteren, gisten, smaak geven... dat héle natuurlijke proces is voor mij steeds een belevenis."

Ze mogen zich inmiddels bescheiden professionals noemen. Met een jaarproductie waarover Heineken vijf minuten doet, oké. 2.500 hectoliter is niet veel. Hun geloofsgenoten in Berkel-Enschot maken in dezelfde tijd 60.000 hectoliter La Trappe. Aan de andere kant brouwen ze meer dan hun broeders in Oostenrijk en Italië, staat Zundert Trappist inmiddels ook te koop bij grote supers als Albert Heijn en Jumbo.

VolmondigerAch, het zijn cijfers die Guido en Christiaan eigenlijk niet interesseren. Zoals ze ook niet weten hoeveel hun brouwerij BV De Kievit na rente en afschrijving in euro's oplevert. Dat weet de bedrijfseconoom van Maria Toevlucht; zij zijn er slechts om goed bier te brouwen.

Of het beter is dan toen ze pas begonnen? Het duo twijfelt even. "Beter niet, wel wat verfijnder, volmondiger. Dat is het: iets volmondiger."