Iep van der Meer: Kiwa-soap komt tot een climax

Voor taxi-, bus- en vrachtwagenchauffeurs is een ‘bestuurderskaart’ verplicht. Zonder mag er niet gereden worden. Kiwa NV heeft op twijfelachtige wijze het monopolie op de uitgifte van deze chauffeurspassen verkregen en maakte het veruit de duurste van Europa.

Minister Van Nieuwenhuizen kondigde eerder al aan dat de prijs van de bestuurderskaart naar beneden ging. Dat moet ook wel, want er ligt al sinds 2014 (!) een kamerbreed gedragen motie die haar daartoe oproept. Overigens was de aankondiging van een prijsverlaging niet de eerste, maar daarvoor moest er eerst een onderzoek worden ingesteld naar het prijsniveau in de ons omringende landen. Nou, dat onderzoek heeft TLN al op zich genomen en zij komen tot de conclusie dat de verplichte bestuurderskaart in een land als Zweden met 10 euro maar liefst tien keer zo goedkoop is als in Nederland.

In alle rumoer in de media en op social media wordt steeds weer verwezen naar de vorige minister van Infrastructuur en Waterstaat, Schulz van Haegen. Die zou het uitermate lucratieve contract met het Kiwa afgesloten hebben terwijl haar echtgenoot daar aandeelhouder was. Het contract is voor maar liefst 40 jaar dichtgetimmerd en ondanks de wet ‘Openbaarheid van bestuur’ krijgt niemand daar inzage in.

Een zogenaamd WOB-verzoek van het KNV werd afgewezen vanwege concurrentiegevoelige informatie. En dat is gek voor een monopolist. Toch lijkt er wel degelijk wat aan te doen te zijn om dat contract open te breken. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft namelijk de taak toezicht te houden op Kiwa waar het gaat om de levering van tachograafkaarten. Bij aanhoudende fouten van Kiwa kan de ILT ingrijpen.

De vraag is nu hoeveel fouten er nog gemaakt moeten worden voordat het ILT ingrijpt. Na productiefouten met halve pasfoto’s en vertraging bij de invoering van een aanvraagportaal raakten er zelfs chauffeurs werkloos door het onvermogen van de organisatie. Onlangs waren er nog grote problemen rondom de invoering van de nieuwe generatie tachograaf- en werkplaatskaarten waardoor er nu zelfs Nederlandse chauffeurs met Engelse en zelfs Kroatische kaarten onderweg zijn. Dat lek lijkt nu gedicht maar de werkplaatskaarten zijn nog steeds niet op orde.

Kortom, reden genoeg voor de inspectie om Kiwa onder verscherpt toezicht stellen en uiteindelijk het contract te ontbinden. Daarvoor moet Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat echter opdracht geven, want die is uiteindelijk verantwoordelijk voor de ILT.