Vanaf een podium een volle zaal toespreken; sommigen voelen zich er als een vis in het water, voor anderen is alleen de gedachte al angstaanjagend. Want wat als de powerpoint-knop niet werkt? En hoe reageer je als je je verslikt in je woorden? Toch loont het de moeite om je over die angsten heen te zetten. Een presentatie of speech kan een prima manier zijn om je bedrijf bekender te maken en zelfs om nieuwe klanten te scoren. Zie maar eens hoeveel visitekaartjes sprekers na een presentatie uitwisselen.
Waarom zou ik presenteren?
Niet voor niets gaat het gezegde ‘het orakel spreekt’. Zodra je het trapje naar het podium beklimt, het powerpoint-scherm achter je oplicht en je de microfoon pakt, schep je een bepaalde verwachting. Het publiek is ervan overtuigd dat jij iets te melden hebt en dus heb je de aandacht. Zo’n moment is veel waard: het is een mooie kans om jezelf – en je bedrijf – te presenteren als voorloper, als bron van kennis en inspiratie, en misschien wel als perfecte partner. In de zaal zitten klanten en prospects die je kunt overtuigen om zaken met jou te doen. Minstens zo belangrijk is dat in de zaal journalisten en bloggers zitten die verslag doen van het event. Een scherpe presentatie kan dus heel wat opleveren: nieuwe contacten, nieuwe business en gratis publiciteit.
Lees ook: Wil je een jonge doelgroep aanspreken? Facebook is passé
Waarom jij als communicatietalent?
Natuurlijk worden bewezen vakmensen als topondernemer Annemarie van Gaal, tv-persoonlijkheid Jort Kelder of retailprofessor Cor Molenaar eerder uitgenodigd dan jij voor een keynote-speech. Niet iedereen zit in die sprekers-eredivisie, daarvoor moet je eerst baanbrekende vakliteratuur hebben geschreven of beter nog: ‘bekend van tv’ zijn. Maar er zijn jaarlijks heel veel events, congressen en seminars, en die hebben allemaal een programma te vullen. Jezelf aanbieden is dus zeker geen kansloze missie, zeker niet wanneer je een sterk betoog meebrengt of een nieuw inzicht (eyeopener) biedt op je vakgebied.
De eerste stappen als authentiek presentator
Maar hoe scoor je die eerste podiumplek? Bescheiden beginnen is verstandig. Mik niet gelijk op een optreden op een groot evenement als het MIE (marketing, insights en analytics-event) of het MKB Ondernemers Congres. Kijk eerst eens naar lokale seminars waar je misschien al contacten hebt. Vraag of ze daar nog gaten in de programmering hebben. Lever gelijk wat onderwerpen waarover je zou kunnen vertellen. Struin ook websites af van brancheorganisaties en aangekondigde evenementen, vaak roepen ze daar zelf sprekers op om presentatievoorstellen te leveren. Ook kan het nuttig zijn om eerst te gaan bloggen en daarmee een reputatie op te bouwen als iemand met een scherpe visie en een rake mening.
Lees ook: Oprah Winfrey in de Top 500 rijkste mensen ter wereld
Presentatie inspiratie
Je vindt dat je een sterk verhaal hebt. Dat is echter maar het begin. Je moet het zó over het voetlicht brengen dat mensen er naar willen luisteren. Er zijn gespecialiseerde bedrijven die je daarbij kunnen helpen, zoals Speechen.nl. Daar zegt oprichter Roeland Schweitzer: ‘Ik zag zoveel mensen slecht presenteren en had ideeën hoe dat veel beter kon.’ Hij drukt aspirant-sprekers op het hart om vooral veel te repeteren. Bekijk voordat je van wal steekt eerst wat clips van de groten der aarde om te zien hoe het moet. YouTube en de site van sprekersorganisatie TED staan vol presentaties van soepele sprekers. Niet iedereen is een Steve Jobs in de dop, maar je kunt van zulke kopstukken wel leren hoe zij als geen ander een volle zaal bespelen.
Wat wil je bereiken?
Bedenk je vooraf goed wat je wilt bereiken met je presentatie. Waarom sta juist jij op dat podium? Schrijf vooraf een ‘script’, zorg dat je verhaal een kop, midden en staart heeft, en vraag je vooral af wat je publiek aan het eind van je betoog moet gaan doen. De volgende doelen kun je jezelf stellen:
Lees ook: Hoe het succesvolle Belsimpel nu de internationale markt wil veroveren
1. Kennisdelen
Jij weet iets wat anderen niet weten (of je weet het beter). Die kennis wil je collega-ondernemers meegeven, bijvoorbeeld omdat daardoor je branche in z’n geheel beter wordt.
2. Motiveren
Je wil je publiek met een goed gevoel naar huis sturen. Je hebt ze geïnspireerd, aangemoedigd om onderwerpen verder te verkennen of om verbeteringen in hun organisatie door te voeren. Als je dat bereikt word je zeker teruggevraagd. En misschien heb je de volgende dag al mensen aan de lijn die willen weten of je ze verder kunt helpen.
3. Entertainen
Je wil dat mensen je herinneren en terugvragen op hun congres. Humor is daarvoor een van de tools. Een goed getimede grap in een technisch of ingewikkeld verhaal houdt je luisteraars bij de les. Maar overdrijf niet, stand-up comedy kun je beter overlaten aan professionals als Dolf Jansen.
Lees ook: Trendwatcher Igor Beuker over succes en hoe je dat realiseert
Waar moet je over praten?
Nog zo’n gezegde: ‘Schoenmaker hou je bij je leest.’ Je kent je branche of vakgebied als geen ander en kunt daarom het beste een onderwerp kiezen dat dicht bij huis ligt. Hou uiteraard ook rekening met het thema van het event of de branche die je toespreekt. Een paar voorbeelden waar ondernemers als geen ander over kunnen vertellen:
1. Praktijk
Het liefst horen ondernemers praktische verhalen die ze kunnen toepassen in hun eigen organisatie. Zij zitten met een probleem en jíj lost het op. Laat bijvoorbeeld zien hoe ze de customer journey verbeteren met slimme CRM-software. Toon een paar heldere praktijkvoorbeelden waarmee je je betoog onderbouwt. Keihard bewijs overtuigt mensen meer dan alleen theorie.
2. Trends
Je scoort met populaire onderwerpen, zoals social media, millennials, bitcoin of big data. Het zijn thema’s die vaak in het nieuws zijn maar waarvan veel ondernemers nog steeds niet weten hoe ze die het beste in hun businessplan verwerken. Als jij daarbij kunt helpen, dan heb je absoluut de aandacht van de zaal.
3. Toekomstkijken
Mensen horen graag welke ontwikkelingen eraan komen, zodat ze zo goed mogelijk zijn voorbereid op de toekomst. Maar het moet geen sciencefiction zijn. Een overtuigend futuroloog of trendwatcher als Adjiedj Bakas kan een publiek makkelijk een halfuur in zijn kristallen bol laten kijken, maar ondernemers zijn praktische mensen die bij de meeste ‘wat als-scenario’s’ de schouders ophalen. Geef ze houvast, iets waar ze nu wat mee kunnen.
Lees ook: Deze wonderboy (20) verovert de wereld met zijn miljoenenbedrijf
Hou ze vast
Ondernemers en hun klanten spenderen veel tijd aan het kijken en luisteren naar presentaties tijdens congressen, workshops en evenementen. Dit moet je doen om te voorkomen dat mensen gapend in hun smartphone gaan zitten turen:
-
Breng een ijzersterk verhaal en een heldere boodschap mee.
-
Doe je research, onderbouw je verhaal met feiten, maar stop het niet tjokvol ‘saaie’ cijfers en tabellen.
-
Presenteer je verhaal met overtuiging en flair. Als jij er zelf niet voor 100 procent in gelooft dan kun je dat ook niet van je publiek verwachten.
-
Vertel gerust een mooie anekdote, daarmee maak je je verhaal persoonlijker.
-
Zoek de interactie met je publiek: stel ze af en toe een vraag en sta ook zelf open voor vragen.
-
Strooi een paar rake oneliners door je verhaal. Je publiek zal zulke catchy slogans graag verspreiden via social media.
-
Toon aansprekende illustraties op het grote scherm achter je, zie hier wat voorbeelden.
-
Laat je publiek echt iets van je leren, biedt ze iets nieuws: inspireer en informeer.
-
Eindig met een knaller, zoals een prikkelende laatste volzin waarin je de kern van je betoog nog eens krachtig samenvat.
-
Sluit af met een link. Zet op de laatste slide bijvoorbeeld een url waar mensen het allemaal nog eens kunnen nalezen. En natuurlijk een mailadres waar ze je kunnen vinden.
Wees geen marktkoopman
Als ze eenmaal op een podium staan is het verleidelijk voor ondernemers om eens flink op de eigen trom te roffelen. Maar pas op: wie al teveel zijn dienst of product pusht raakt al snel z’n geloofwaardigheid als autoriteit kwijt. Van jou als spreker verwacht men dat je een objectieve kijk biedt op een bepaald onderwerp, en niet dat je als een marktkoopman iets staat te verkopen. Met name de aanwezige pers prikt daar zo doorheen. Dit zijn doorgaans cynische professionals die jaarlijks talrijke congressen bezoeken. In hun verslagen besteden ze alleen aandacht aan de beste sprekers, aan de mensen die echt iets nieuws of opvallends vertellen. Wil je gratis publiciteit scoren met je verhaal dan moet er over je gesproken worden, en dat lukt niet met een plat verkooppraatje.
Uiteraard zitten er collega-ondernemers in de zaal, en die snappen best dat je in je betoog ook even je eigen bedrijf aanstipt. Zolang je dat subtiel doet, en ook andere voorbeelden aanhaalt, valt niemand daarover.
Vergoeding
De eerste prioriteit mag dan niet de directe beloning zijn, zoals bij professionele sprekers, maar ook voor ondernemers kan de vergoeding voor een presentatie of workshop een leuk extraatje betekenen. De meeste event-organisatoren weten dat ondernemers er meer voor promotionele redenen staan en zullen er vanuit gaan dat je gratis komt spreken. Je mag zogezegd dankbaar zijn dat je op het podium staat met je bedrijfsnaam erachter op een groot scherm. Toch kunnen ook succesvolle ondernemers steeds een treetje hoger op de sprekersladder klimmen. Daarmee draai je de rollen om en moet een organisator z’n best doen om jou op zijn event te krijgen. Vergoedingen voor sprekers verschillen van een fles wijn en reiskostenvergoeding tot duizenden euro’s.
Het vervolg
De kop is eraf, je hebt voor het eerst een zaal toegesproken. Smaakt het naar meer of was het eens maar nooit weer? Hier een paar tips voor de doorzetters:
1. Gaat het de eerste keer niet helemaal zoals je wilt? Geef niet gelijk op, je gaat je vanzelf meer op je gemak voelen op het podium.
2. Wanneer je steeds vaker gevraagd wordt en je wilt je presentaties professionaliseren (lees: er geld mee verdienen) probeer je dan te laten vertegenwoordigen door een van de gespecialiseerde sprekersbureau, zoals deSpreker.nl of Sprekersplatform.
3. Spreken of workshops geven kost tijd; je moet je goed voorbereiden en je bent soms lang onderweg. Zoek de balans en laat je bedrijf, je core-business, er nooit onder lijden.
