Invoering Wet Werk en Zekerheid bezorgt scholen hoofdbrekens

"Leg aan ouders maar eens uit dat hun kind in de laatste drie weken voor de zomervakantie ineens een andere juf in de klas krijgt. Of leg aan een invalkracht maar eens uit dat ie drie weken voor de vakantie het schooljaar niet mag afmaken. Dat is gewoonweg níet uit te leggen", verzucht Kees Boeren van het katholieke schoolbestuur KPO, dat in de regio Roosendaal 21 basisscholen (ruim 4.300 leerlingen) aanstuurt. WWZOorzaak van de ellende is de invoering per 1 juli van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ). PvdA-minister Asscher wil daarmee bereiken dat invalkrachten en medewerkers met een tijdelijk contract eerder uitzicht krijgen op een vaste baan. Op zichzelf een loffelijk streven, vindt Boeren, maar voor het onderwijs pakt de WWZ juist nu totaal averechts uit. "Tot nu toe konden we invallers onbeperkt inzetten. Maar de nieuwe wet schrijft voor dat vervangers na zes invalbeurten een vaste aanstelling moeten krijgen. Dat is ongeacht of een invalperiode vier maanden duurt of slechts één dag", aldus Boeren.Onmogelijk Voor de 21 KPO-scholen zou dat per 1 juli - drie weken voor de zomervakantie - betekenen dat liefst zestig invalkrachten een vast contract moeten krijgen. Direct gevolg: 1 tot 1,5 miljoen extra salariskosten. "Dat is dus bovenop de kosten voor het huidige personeelsbestand. Dat kunnen we financieel onmogelijk behappen." KPO is daarom volgens Boeren genoodzaakt om de zestig invallers (voorlopig) naar huis te sturen en de nood in de klas provisorisch op te lossen door bijvoorbeeld parttime-leerkrachten tijdelijk extra uren te geven of medewerkers eerder terug te roepen van ouderschaps- of zwangerschapsverlof. "Kinderen naar huis sturen is in elk geval géén optie", aldus Boeren, die aangeeft dat het voor ouders onbegrijpelijk is dat een invalkracht, vaak een vertrouwd gezicht, zo kort voor de vakantie het veld moet ruimen.Praktijk Schoolbesturen van de Lowys Porquinstichting (zo’n dertig scholen in regio Bergen op Zoom) en de Borgesiusstichting in Oudenbosch (zeventien scholen in Halderberge, Rucphen en Moerdijk) bevestigen het probleem. "De wet gaat zo totaal voorbij aan de onderwijspraktijk", vindt bestuurder Ad van Geel van Lowys Porquin, die tien invalkrachten noodgedwongen uit de klas haalt. "Gelukkig kunnen we via onze eigen flexpool nog wel wat invallers na 30 juni laten doorwerken." Ook hij streeft er naar om geen kinderen naar huis te sturen. "Maar of dat helemaal gaat lukken, weet ik niet." Directeur Johan van den Buijs van de Borgesiusstichting baalt van de onrust die het geeft onder ouders en invalkrachten. "Dit is zo zuur voor alle betrokkenen." Landelijk gaat het volgens Van den Buijs om honderden leerkrachten die hun schooljaar niet mogen afmaken. Saillant detail in de kwestie: het probleem speelt niet in het openbaar onderwijs omdat de medewerkers daar onder het ambtenarenrecht vallen. Mensen in het bijzonder onderwijs zijn semi-ambtenaar en vallen onder een andere cao, aldus Boeren. Werkgeversorganisatie PO-Raad heeft in Den Haag de noodklok geluid over de uitwerking van de nieuwe wet, maar ‘dat is kennelijk niet geland’ bij de minister, vermoedt Van den Buijs.Leswerk Na de zomervakantie bundelen zo’n twintig schoolbesturen in heel West-Brabant de krachten in Leswerk, een nieuwe regionale invalorganisatie. Het doel van Leswerk is tweeledig: enerzijds voorkomen dat scholen gedwongen worden om invallers snel een vaste baan te bieden en anderzijds juist voorkomen dat invalkrachten buiten de boot gaan vallen en verloren gaan voor het onderwijs. "Het idee is om invallers na zes invalbeurten niet automatisch een vast contract te bieden, maar om ze een half jaar in dienst van een ander schoolbestuur te laten draaien. Na dat half jaar kunnen ze terug naar hun ‘oude’ school voor een nieuwe serie invalbeurten. De wet biedt die ruimte", aldus Boeren. Voordeel is dat de scholen financieel niet in de knel komen en de vaak jonge invalkrachten aan boord houden. "Als er dan vacatures ontstaan, kunnen we deze mensen dan eindelijk een vaste aanstelling geven." In augustus 2015 nam KPO zeventien nieuwe docenten aan. "Mensen die al één tot zes jaar bij ons invielen. Dat zegt, denk ik, genoeg."(tekst loopt door onder foto)‘Bang dat ik er nu helemaal uit lig’Al dit hele schooljaar staat ze als invaller voor de gecombineerde groep 1 en 2 op basisschool De Driemaster in Bergen op Zoom. Maar de laatste drie weken van het schooljaar is Marijke Boekamp er niet meer bij. Per 1 juli staat ze op straat vanwege de invoering van de Wet Werk en Zekerheid. Zij baalt er enorm van. "Ik had heel graag het schooljaar afgemaakt. Nu krijgen de kinderen de laatste drie weken voor de vakantie een vreemde voor de klas."Vaste juf De Driemaster, onderdeel van Lowys Porquinstichting, is een school voor speciaal onderwijs. Er zitten leerlingen die wat meer aandacht nodig hebben, vaak door een combinatie van leer- en gedragsproblemen. Voor deze kinderen is het extra vervelend als ze in die laatste weken hun vaste juf moeten missen. Marijke Boekamp startte er begin van het schooljaar als invaller voor een zwangere collega en viel daarna in dezelfde groep maandenlang in voor een zieke collega. "Ik werd maandag gebeld, op de eerste schooldag. Die donderdag ben ik al begonnen." Directeur Diana Terlingen van De Driemaster vertelt dat er voor de laatste drie weken van het schooljaar een nieuwe vervanger zal worden ingezet. "Vanuit de medezeggenschapsraad is een brief opgesteld naar het ministerie. Dit is heel zuur voor Marijke, maar ook voor de collega’s en zelfs voor de vervanger. Maar uiteindelijk zijn de kinderen de dupe, dat vind ik nog het meest zorgelijke."Vervlogen Marijke Boekamp werkt al zo’n 25 jaar als vaste en als invalkracht op basisscholen. Vanuit het Centrum Personeelsvoorziening West-Brabant (CPV), de invalpool voor een groot aantal schoolbesturen in de regio, ontving ze enkele weken geleden een formele ‘aanzegging’, maar daarna bleef het stil. Haar hoop op een oplossing voor dit schooljaar is inmiddels vervlogen. "Ik hoorde dat er straks misschien een flexpool komt met min/max-contracten voor 8 tot 20 uur." Dat is haar laatste hoop. "Ik vrees dat ik in het onderwijs, met al mijn kennis en ervaring, anders helemaal niet meer aan de bak kom. Ik wil gewoon heel graag werken, op welke school maakt me niet uit. Kinderen zijn kinderen."