Worden het drie miljoen brexpats, werknemers van bedrijven die het Verenigd Koninkrijk verlaten nu het land Europa de rug toekeert, of 'slechts' de 115.000 werknemers van financiële ondernemingen met verhuisplannen?
Koffiedik kijkenOm hoeveel bedrijven, bedrijfsonderdelen of werknemers het gaat, is nog altijd koffiedik kijken. Maar dát er ondernemingen en instellingen - EU-kantoren voorop - zullen verhuizen, is onvermijdelijk.
Amsterdam zal dan beter zijn best moeten doen. "Als ook maar een klein deel van de drie miljoen Europeanen die in Groot-Brittannië werkt deze kant uitkomt", zegt topman Jeroen de Bruijn van vastgoedadviseur DTZ Zadelhoff, "heeft Amsterdam dan voldoende te bieden? Zijn er genoeg voorzieningen voor expats, voldoende scholen, hoe is het leefklimaat? Dat zijn belangrijke factoren in de war on talent."
RisicoAmsterdam heeft al plannen om de komende tien jaar binnen de stadsgrenzen bijna vijftigduizend nieuwe huizen bouwen. Maar die zijn bedoeld om de bevolkingsgroei op te vangen. Een eventuele Brexitgolf vergroot de druk op de woningmarkt, met alle mogelijke gevolgen voor leefbaarheid en de drukte in de stad.
"Daar zit ook een risico in", zegt De Bruijn. "Wat betekent dat voor je huizenmarkt? Hoe behoud je de oorspronkelijkheid van Amsterdam als zich hier veel expats melden? Door de internationale belangstelling heeft Londen zich voor veel Londenaren uit de markt geprijsd."
RivalenLeefklimaat is ook een belangrijk wapen in de concurrentiestrijd met andere steden. Met Amsterdam gelden Parijs, Frankfurt, Brussel, Berlijn en Dublin als belangrijkste rivalen in de strijd om brexpats.
Amsterdam besloot deze week direct extra mensen in te zetten bij de diensten die buitenlandse ondernemingen verleiden. België schoof al premier Charles Michel als lokvogel naar voren. "Als het klopt dat twintig procent van de ondernemers Groot-Brittannië wil verlaten", zei hij, "dan heb ik het liefst dat ze naar ons komen en niet bijvoorbeeld naar Nederland gaan."
Kritische grensAmsterdam zal ook goed moeten kijken naar de beschikbare kantoorruimte. Midden in de crisis legde de gemeente vrijwel alle nieuwbouwprojecten stil. Die komen nu langzaam op gang, maar de leegstand in de stad is het afgelopen halfjaar ruim vijf procent gedaald. Nog veertien procent van de kantoorruimte staat nu leeg.
In sommige gebieden, waaronder Zuidas, IJoevers en Amsterdam-Centrum, is de kritische grens al bijna bereikt: een tekort aan ruimte en een stijgende huurprijs. Aan de Zuidas wordt al 475 euro voor een vierkante meter betaald.
Multinationals"Àls er een gestage stroom bedrijven vanuit Groot-Brittannië deze kant uitkomt, dan is er op zich voldoende kantoorruimte beschikbaar", zegt De Bruijn. "Alleen als het om grote multinationals gaat, wordt het moeilijker. Dan praat je over ten minste vijfduizend vierkante meter vloeroppervlak en dat is schaars."
Meer zorgen maakt hij zich over de economische gevolgen van de Britse uittocht. "Als die leiden tot het inkrimpen van bedrijven en het verdwijnen van kantoorbanen, is dat van een veel grotere invloed op de kantorenmarkt. Het Verenigd Koninkrijk is zo belangrijk dat ik me niet kan voorstellen dat dit geen consequenties heeft op het vasteland."
