Jumbo worstelt met te veel arbeidsbeperkten

Vraag Martijn Overkleeft (47) niet om veel meer dan 20 uur per week te werken. De werkdruk stijgt hem meteen naar het hoofd. Nee, een reguliere baan zit er niet in, maar vakkenvuller bij de Jumbo gaat hem meer dan goed af, zo meldt het AD.

,,Ik ken de mensen, het werk, het is vertrouwd en ik kan de werkdruk in deze baan bij Jumbo goed aan. Heel misschien mag ik blijven."

Voor een grote groep eindigt het avontuur bij Jumbo, mogelijk ook voor Overkleeft. Slechts acht man mogen blijven.

Bianca Koning en Martijn Overkleeft. Foto: Ruud Voest

Volgens werkbegeleider Bianca Koning van Utrechts Werkbedrijf hoeft Overkleeft niet te vrezen. Is het niet bij Jumbo, dan kan hij wel elders aan de bak. Zo zijn er nog wat banen te vergeven bij een schoonmaakbedrijf, een kledingsorteerbedrijf, bij de post en de groenvoorziening.

Zeker, Koning vindt het spijtig voor Overkleeft en zijn collega's, maar heeft ook best begrip voor het besluit van Jumbo. ,,Als in een pad van een supermarkt niet twee, maar drie of vier mensen de vakken vullen, kunnen klanten van de winkel er vaak niet langs."

Jumbo heeft geprobeerd in twee vestigingen 46 mensen met voornamelijk psychische klachten te laten werken. In een filiaal werken meer dan honderd medewerkers.

Toch bleek de inzet van zo'n enorme groep niet echt te werken. ,,Het was een proef en de les is dat je het beter kunt doen met een kleiner clubje," zegt woordvoerder Maurice Nieuwland van Jumbo.

Mensen als Overkleeft hebben nu eenmaal intensieve en professionele begeleiding nodig, ook bij het vakkenvullen. Bovendien zijn hij en zijn collega's niet de snelste.

Drukte,,Begeleiding leidt tot hogere kosten, en de inzet leidt ook tot drukte in de winkelgangpaden. Soms zijn daar wel tien medewerkers tegelijkertijd aan de slag. Daar hebben klanten opmerkingen over gemaakt," aldus Nieuwland.

De supermarkt vindt het te ver gaan om Utrecht nu af te doen als een mislukt project. ,,We beginnen binnenkort met een nieuwe proef in Limburg. Met een kleiner groepje en meer begeleiding," zegt Nieuwland. ,,De ervaring die we daar opdoen, gaan we ook weer in andere filialen gebruiken."

Het lijkt heel nobel wat Jumbo doet, maar de supermarktketen moet ook wel wat. Werkgevers hebben namelijk afgesproken dat zij de komende 10 jaar 100.000 mensen met een arbeidsbeperking aan het werk helpen.

Die banenafspraak nemen steeds meer bedrijven serieus, signaleert Mirjam de Graaf van werkgeversorganisatie VNO-NCW. Maar ja, net als bij Jumbo loopt het wel eens spaak. Zo haalt zij broedbedrijf Probroed en Sloot in Groenlo als voorbeeld aan. Bij dit bedrijf liep de plaatsing van een medewerker met een arbeidshandicap tot twee keer toe mis, ook vanwege het gebrek aan goede begeleiding en een goede afstemming tussen de medewerkers en diens begeleiders. ,,De derde keer lukte het wel. Toen waren die twee ingrediënten aanwezig," voegt ze eraan toe.

Wat bedrijven volgens haar nog wel eens vergeten, is dat werknemers met een arbeidshandicap net even een andere benadering behoeven dan gewone werknemers. Ze hebben bijvoorbeeld meer behoefte aan structuur, uitleg en feedback. Het kan zomaar gebeuren dat ze na een vijfde keer uitleg nog twijfelen of ze het goed doen. Een begeleider moet daar mee kunnen omgaan, en dat vraagt tijd en energie.

Een van de bedrijven die het heel serieus aanpakken, is supermarktketen Albert Heijn. Vorige week maakte de super bekend de duizendste wajonger in dienst te hebben genomen. Het streven is om eind dit jaar er 2000 dienst te hebben. De Zaanse grootgrutter heeft het eind vorig jaar een speciaal participatieteam in het leven geroepen met medewerkers die begeleiders helpen om de mensen op de werkvloer tot hun recht te laten komen en hobbels weg te nemen.

,,We doen het vanwege de banenafspraak, maar ook omdat we een werkgever voor iedereen willen zijn,'' licht AH-woordvoerster Els van Dijk toe.

ErvaringenWat volgens De Graaf helpt, is als bedrijven hun ervaringen met elkaar delen. Dat gebeurt ook al. Ter illustratie: aanstaande donderdag zetten veertien bedrijven in de regio Brabant hun deuren wagenwijd open voor andere werkgevers om een kijkje te nemen hoe zij dat doen. Meer dan honderd werkgevers hebben zich al aangemeld.

Animo lijkt er wel te zijn, maar hoe het er nu echt voor staat, is lastig te zeggen. Cijfers over het afgelopen jaar ontbreken.