Klantonderzoek met virtual reality

"Cool hè?",zegt Thomas Vedder van onderzoeksbureau Consumatics, als de verslaggever vijf minuten later de virtual realitybril afzet. Want uiteraard bevind ik me niet écht op de luchthaven. "Dit is OSQAR, spreek uit als Oscar, de revolutie op het gebied van consumentenonderzoek." Het acroniem staat voor 'Off Site Query and Research', ongeveer te vertalen als 'vraagstelling en onderzoek niet ter plekke'.

Douwe EgbertsBedenker is Thomas van Straaten, innovation manager bij Consumatics. Dankzij OSQAR hoeven consumenten niet langer mee naar het restaurant, winkel, ziekenhuis of andere locatie die wordt onderzocht, vertelt hij. "Door de VR-bril kan dat voortaan gewoon thuis op de bank." OSQAR maakt consumentenonderzoeken niet enkel gemakkelijker. "In de virtuele realiteit kunnen we de omgeving ook tweaken en kijken hoe mensen daarop reageren." Dat gebeurt in een andere proef, waarbij in een koffiebar voor de ene testgroep alle merkuitingen van Douwe Egberts van de muren, posters en parasols zijn verwijderd. Bij de andere niet. Van Straaten: "De mensen die het koffiemerk wél zagen, geven aan beduidend meer zin in koffie te hebben."

Bij de lunchzaak op Schiphol werd de werkelijkheid eveneens aangepast. "Als er kisten met groenten en fruit staan uitgestald, kopen bezoekers sneller. Ook kiezen ze eerder een fruitsapje dan iets met alcohol." Vraag is of de werkelijkheid voldoende wordt nagebootst. Dat blijkt grotendeels het geval, stelt Consumatics. "In het echt blijken mensen iets positiever, een paar procent." Dat komt waarschijnlijk doordat tasten en ruiken in VR niet kan. De technologie is nog onvolmaakt. Het beeld blijft relatief onscherp, individuele pixels zijn zichtbaar.

(Tekst gaat verder onder foto)

HospitalityHet bureau, dat ruim een jaar over de ontwikkeling van OSQAR deed, heeft hoge verwachtingen. "Er zijn onderzoekers op universiteiten die virtual reality gebruiken, maar dit wordt nog nergens op de wereld zo gedaan. Dit is de toekomst van consumentenonderzoek." Consumatics ziet mogelijkheden in de retail, gezondheidszorg en hospitality. Hoe voelen mensen zich meer op hun gemak in een tandartsstoel of ziekenhuis?

Om de noviteit succesvol te maken zijn Nederlanders nodig die willen meedoen. Er worden minstens 1.000 mensen gezocht voor een testpanel. Zij moeten een app downloaden en krijgen een bouwpakketje opgestuurd waarmee hun smartphone tot VR-bril kan worden omgebouwd. Inmiddels zijn ruim 500 deelnemers gevonden. Na het opzetten wijst alles zichzelf. "We hebben OSQAR op Schiphol getest bij een groepje oudere Britten", lacht Van Straaten. "Zij hadden niet eens een smartphone, maar waren er meteen aan verknocht."

Meer en meer bedrijven omarmen de mogelijkheden van virtual reality. Dankzij steeds krachtiger chips komt de technologie snel uit de hoek van games, entertainment en porno waarin die zich lange tijd bevond. Met de komst van de Oculus Rift en Samsung's VR-gear gaat er een wereld open. Enkele voorbeelden:

D-Reizen"Duik het Great Barrier Reef in, vlieg met een heli over Las Vegas of neem een surfles op Tahiti. Je droomreis kwam nog nooit zo dichtbij." Touroperator D-Reizen nodigt klanten uit op de website vakantiebestemmingen in 3D te bekijken. Hier met eigen Samsung-bril, straks ook met VR-bril in de winkels.

IKEAKlanten van IKEA kunnen sinds dit voorjaar hun zelf ontworpen keuken in virtual reality bekijken. Een speciale app werkt met de HTC Vive smartphone plus bijbehorende bril. Met een druk op de knop valt de kleur van kastjes en apparaten aan te passen. Ook kun je op kinderhoogte de keuken bekijken.

UitzendbureausAls eerste laat Timing uitzendteam werkgevers en kandidaten alvast met elkaar kennismaken in de nagebootste werkelijkheid. In VR-filmpjes krijgen werkzoekenden een beeld van de sfeer in een bedrijf, een rondleiding of worden ze ingewerkt. En werkgevers kunnen makkelijker personeel kiezen.