Blauwe kerstballen die tussen zijden bloemen in dezelfde kleur zijn gedecoreerd, kerstboomversieringen in alle soorten en maten. Zuurstokken, Disneykarakters, beertjes. Je kan het zo gek niet bedenken. Op de achtergrond klinkt Santa Claus is coming to town. Wie binnenstapt bij tuincentrum De Bosrand in Wassenaar waant zich in een heus kerstwalhalla, bericht het AD.
De winterperiode is naast het voorjaar de drukste periode van het jaar, vertelt Kim van Haaster, een van de zes kinderen van oprichter Koos van Haaster en onderdeel van de directie. „De kerstshows zijn erg populair.” Haar vader knikt bevestigend. „Dat is iets dat de afgelopen jaren steeds groter is gegroeid. Maar in de vroegere jaren moesten we het vooral van de kerstbomen met versiering en verlichting hebben. Dan was de winter helemaal niet zo druk omdat we destijds vooral op de tuin gericht waren. Nu bieden onze winkels alles voor huis, tuin en dier.”
Telkens stukje grond erbij
Hij kan het weten. Koos groeide deels op op een kwekerij in Leidschendam bij de ouders van zijn vrienden en begon 45 jaar geleden na de Hogere Agrarische School samen met een vriend De Bosrand. Ze begonnen in Wassenaar met kweken, maar zagen al snel dat de kansen op die plek om geld te verdienen, niet in de teelt zat, maar in de verkoop. In de loop der jaren kochten ze er telkens een stukje grond bij. Op een gegeven moment kwam op de locatie een plastic tunnelkas waar de planten en bloemen werden verkocht. Dit werd al snel vervangen door een glazen kas van 2500 vierkante meter.
„Mijn vader had niets toen hij begon”, vertelt Kim. „De eerste jaren heeft hij echt moeten ploeteren met geleend geld en een rente die opliep boven de 13 procent.”
In 2005 werd het tuincentrum gebouwd van 9.000 vierkante meter dat nog altijd langs de Rijksstraatweg staat. Koos vond zijn liefde Marja in het tuincentrum in Leidschendam waar zij beiden werkten tijdens hun studies. Samen kregen ze zes kinderen. In 2006 kocht hij zijn mede-oprichter uit om samen met Marja er een familiebedrijf van te maken. In 2014 droegen zij het bedrijf over aan zijn zes kinderen. Dat deed Koos omdat hij zijn vader en zus op vroege leeftijd verloor en bang was zelf ook vroeg te overlijden. Daarom wilde hij op tijd alles goed geregeld wilde hebben.
Zes vestigingen van De Bosrand
Tegenwoordig bestaat De Bosrand uit zes tuincentra en is naast Wassenaar onder meer ook te vinden in Alphen aan den Rijn en Rijsbergen. Dit jaar werd de nieuwste vestiging in Noordwijk aan het rijtje toegevoegd. Van twee man personeel is de onderneming uitgegroeid naar 600 mensen, waaronder ook vakantie - en oproepkrachten. Het bedrijf kweekt zelf op drie locaties waaronder in Rijnsburg. Dit gaat deels naar de eigen tuincentra en groothandels maar ook naar externe klanten in Nederland en het buitenland.
Hij houdt ook niet van reizen, het liefst is hij bezig in de tuin
Kim
Die uitbreidingen kwamen geleidelijk, vertelt Koos. „Maar ik heb echt hard moeten werken.” Dat vond hij niet altijd erg. „Ik was en ben echt gek van planten en beesten. Eigenlijk van alles dat leeft. Ik moet niet de hele dag achter een computer zitten.” Sterker nog: de oprichter behaalt volgend jaar de pensioengerechtigde leeftijd, maar is van plan ook dan nog gewoon zes dagen in de week te blijven werken. „Ik blijf de inkopen doen. Eigenlijk blijft mijn rol gewoon hetzelfde.” Zijn dochter moet lachen. „Mijn vader vindt groen gewoon het leukste dat er is. Hij houdt ook niet van reizen, het liefst is hij bezig in de tuin.”
Steeds minder tuincentra in ons land
Waar De Bosrand blijft groeien in het aantal vestigingen, hectares en personeel, namen het aantal tuincentra in Nederland de afgelopen jaren juist af. Waar er in 2013 560 tuincentra waren, daalde dat in 2020 naar 500, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau van de Statistieken. Sindsdien is er een lichte stijging.
„Maar dan gaat het om slechts tien tuincentra”, zegt Marc Luning van Tuinbranche Nederland. „Wat we zien is dat er vooral schaalvergroting is van al bestaande tuincentra”, vervolgt hij. „We zien dat zelfstandige ondernemers zich aansluiten bij inkooporganisaties, waardoor ze de voordelen hebben van de schaalvergroting, maar nog wel zelfstandig kunnen ondernemen.”
Volgens Luning komt dat doordat ondernemers tegenwoordig met te veel rekening moeten houden. „Wetgeving, duurzaamheid, rapportageplichten. Veel ondernemers proberen dat te bundelen onder franchiseorganisaties, omdat zij in hun eentje niet meer al die expertise hebben. Dat heeft als gevolg dat andere tuincentra steeds groter worden.”
Dat ziet Koos ook. „Het moet ook groter. Naast huis, tuin, dier komen mensen ook steeds meer naar tuincentra voor de horeca en beleving. Ze hebben niet altijd meer iets nodig, maar zijn een dagje uit.”
Kinderen zien hoe hard hun ouders moeten werken en gaan wat anders doen
Kim
Volgens Koos heeft het verdwijnen van tuincentra ook ermee te maken dat het lastig is om opvolging te vinden. „Het bestaansrecht zeker voor kleinere tuincentra is niet makkelijk.” Kim: „Het is ook een manier van leven. Zes dagen in de week werken, wat tegenwoordig natuurlijk heel veel is. Kinderen zien hoe hard hun ouders moeten werken en als de winkel niet groot genoeg is om een compleet aanbod jaarrond te kunnen bieden gaan ze wat anders doen.”
Lees ook: Mayke moet deuren van 70 jaar oude familiebedrijf sluiten door regeldruk
Zes kinderen bij De Bosrand
Maar niet bij de Bosrand. Daar werken er niet één of twee, maar alle zes de kinderen in het bedrijf van hun vader. En dat is uniek, zien Kim en Koos ook in. Alle kinderen keerden na hun opleiding terug naar Wassenaar om in het familiebedrijf aan de slag te gaan. Drie van hen wonen net als hun ouders vlak naast het tuincentrum. De vijftien kleinkinderen die zij inmiddels rijk zijn, groeien daardoor ook op met elkaar en met groene vingers. „De volgende generatie staat al te trappelen om te helpen”, vertelt Kim.