„Nu geen tijd”, antwoordt directeur en eigenaar Jochanan Bax op het verzoek van PZC om terug te blikken op de roerige tijd. Hij zit midden in de feestdagenhectiek en de nasleep van Black Friday. „Het is megadruk hier. De drukste maand van het jaar.”
Hoe anders was dat in april, toen de zes winkels en de webshop op slot gingen, nadat de rechtbank Bax Music failliet had verklaard. Honderden medewerkers dreigden hun baan te verliezen. Duizenden klanten die wachtten op hun bestelling, konden waarschijnlijk fluiten naar hun centen.
Vier maanden eerder - het jaar was nog geen week oud - werd al duidelijk dat het flink mis was bij Bax Music. Jochanan Bax bleek als directeur aan de kant te zijn gezet door de andere drie aandeelhouders, onder wie zijn schoonvader en zijn broer en medeoprichter Nathanael. Het jongensboek van de Goese ondernemers die in twintig jaar tijd de grootste online muziekwinkel van de Benelux uit de grond hadden gestampt, was een ongekende broedertwist geworden.
Lees ook: Terwijl Bax Music op rand van de afgrond stond, werd directeur Jochanan Bax alleen maar roekelozer
Familie op een zijspoor
Duidelijk is dat Jochanan Bax in de loop der jaren de macht naar zich had toegetrokken en zijn familieleden op een zijspoor had gezet, al bleven zij wel aandeelhouder. Bij Bax was alles gericht op groei: hoe meer omzet, hoe beter, zeker in een markt waarin de marges laag zijn. „Met groei overleef je alles”, heeft Bax herhaaldelijk gezegd. Maar hoe groot het bedrijf ook werd, hij runde het nog altijd als een startup en hield alle touwtjes strak in handen.
De coronaperiode zette de onderneming onder druk. Optredens vielen stil en de omzetgroei kalfde af. Het maakte Bax alleen maar ambitieuzer: hij wilde binnen vijf jaar de omzet verdubbelen en ging extra investeren. Een grote brand in de Goese vestiging zorgde in 2023 voor de volgende tegenslag. Het bedrijf moest het herstel van de miljoenenschade voorfinancieren. Dat jaar werd afgesloten met een verlies van 2,6 miljoen euro.
Ik vind het altijd bizar dat zo’n doorstart kan. Je bent niet voor niets failliet gegaan
Paul Moers Retaildeskundige
In een poging snel weer de weg omhoog te vinden, speelde Bax hoog spel. Om extra voorraad te kunnen inkopen, droeg hij bijvoorbeeld tijdelijk geen loonbelasting en btw af. Zijn aanpak bracht hem verder in conflict met de andere aandeelhouders. Vooral Rabo Investments, al jarenlang betrokken, vond dat Jochanan Bax het bedrijf aan de rand van de afgrond bracht.
Rabo wilde de onderneming verkopen aan een investeringsmaatschappij. Nathanael en Jochanans Bax’ schoonvader steunden dat plan. Daarmee was er een meerderheid en kon Bax als directeur worden ontslagen. Begin januari kwam er een interimdirectie die orde op zaken moest stellen.
Jochanan Bax kondigde meteen na zijn gedwongen vertrek als directeur - hij bleef aandeelhouder - aan zich terug te vechten. Hij vond dat zijn ‘kindje’ hem was afgepakt. Zijn schoonvader, die inmiddels ernstig ziek was geworden, koos vlak voor zijn overlijden alsnog zijn kant. Daardoor beschikte Jochanan binnen de aandeelhouders ineens weer over een meerderheid.
Jochanan Bax vond compagnon
Na deze ‘tegencoup’ werd een faillissement onvermijdelijk. De totale schuld bleek te zijn opgelopen tot tientallen miljoenen. Maar opnieuw vocht Jochanan Bax zich terug. Hij vond in ondernemer Stijn Bakkeren een compagnon. Samen boden ze 15 miljoen euro voor de overname van het bedrijf. Daarmee troefden ze de enige concurrent, vastgoedbaas Jan ’t Hoen, af. Begin mei was de doorstart van Bax Music een feit.
Het is knap dat Jochanan niet bij de pakken neer is gaan zitten
Cor Molenaar Retaildeskundige
Formeel is het een compleet nieuw bedrijf, maar op het oog is er nauwelijks iets veranderd. Het overgrote deel van de medewerkers is terug, benadrukt Bax keer op keer. Hij ziet dat als een bewijs dat zijn personeelsbeleid lang niet zo slecht was als herhaaldelijk is beweerd. Ook vrijwel alle leveranciers doen weer zaken met Bax Music.
De omzet was binnen een half jaar weer op 85 procent van toen hij de laan uit werd gestuurd, verzekerde Bax de afgelopen tijd in diverse podcasts. „We gaan kneiterhard.”
Zijn strategie is onveranderd: clicks-and-bricks (zowel webshop als fysieke winkels) en alle focus op omzetgroei. Wel probeert Bax, die een megaclaim tegen Rabo heeft aangekondigd, meer werk uit te besteden. Het zijn vooral de zaken die hem minder liggen: personeelsbeleid en financiën.
Lees ook: Bax Music heeft miljoenen aan schulden en toch opent het de deuren weer: hoe kan dat?
Verbaasd over doorstart
Retaildeskundige Paul Moers achtte in april de kans op een doorstart met Jochanan Bax minimaal. Dat het wel is gebeurd, heeft hem verbaasd. „Ik vind het altijd bizar dat zoiets kan. Je bent niet voor niets failliet gegaan. Toch mag je weer met een schone lei beginnen, terwijl jouw probleem bij een ander terechtkomt.”
Bax heeft wel op eigen initiatief de duizenden gedupeerde klanten schadeloosgesteld. „Dat vind ik keurig. Daarmee heeft hij zich richting de consumenten van zijn goede kant laten zien. Dat is belangrijk, want je moet het uiteindelijk ook van hen hebben. Ik denk dat zij blij zijn dat zo’n bedrijf er weer is, want zo veel muziekwinkels zijn er niet meer over.”
‘Alleen maar positieve geluiden’
Cor Molenaar, een andere bekende retaildeskundige, noemt de wederopstanding van het bedrijf een ‘megaprestatie’. „Ik hoor de laatste maanden alleen maar positieve geluiden over Bax Music. Het is knap dat Jochanan niet bij de pakken neer is gaan zitten. Ik ben altijd al onder de indruk geweest van zijn bevlogenheid en kennis. Hij heeft een visie en gaat daar helemaal voor. Dat is de kracht van de echte ondernemer.”
Het kan niet anders dan dat Bax heeft geleerd van wat er is gebeurd, zegt Molenaar. „Het is goed dat er nu een tweede man is, die gaat over de financiën. Hij is veel nuchterder en kan op de rem trappen als dat nodig is. En verder hoop ik dat Jochanan heeft geleerd dat je altijd moet oppassen als je met familieleden samen in een bedrijf zit.”
