Marktplaats voor samenvattingen wil ook buitenland veroveren

Jaap van Nes, medeoprichter van Stuvia waarop je online onder meer samenvattingen, uittreksels en aantekeningen kunt kopen en verkopen, geeft al vier jaar op rij gastcolleges op de Vrije Universiteit. Hij begint elke eerste les standaard met de vraag ‘Wie kent Stuvia?’ Het eerste jaar waren dat maar een paar studenten, maar twee weken geleden gingen alle handen omhoog. "Dan weet je dat we goed bezig zijn", vertelt hij in Het Parool. "In 2015 hebben we met een half miljoen euro twee keer zo veel uitgekeerd als het jaar daarvoor." Ruim 175.000 documenten – denk aan samenvattingen van studieboeken, aantekeningen van hoorcolleges, maar ook essays en scripties om inspiratie op te doen – staan er op de website, waarop ongeveer 14.000 verkopers actief zijn. Het werkt als volgt: de student die wil verkopen uploadt een document en bepaalt de prijs. De meeste documenten kosten gemiddeld een paar euro. Een eventuele koper kan zijn onderwijsinstelling, studie en vak invullen en aangeven naar wat hij op zoek is, hoeveel hij wil betalen en hoeveel pagina’s het document moet bevatten. De verkoper krijgt ongeveer de helft van de verkoopprijs, de rest gaat naar Stuvia. De verantwoordelijkheid van het document ligt bij de student-verkoper. De inhoud wordt niet gecheckt, maar een aantal voorbeeldpagina’s is te zien en daarnaast wordt per document een waardering gegeven. Bovendien is de reputatie van een verkoper bekend. Als iemand al honderden samenvattingen heeft verkocht, is ie over het algemeen betrouwbaar. Hoe is het idee voor de online marktplaats ontstaan?"Mijn compagnon Martijn Scheen en ik studeerden in 2011 bedrijfskunde aan de Vrije Universiteit. We hadden allebei een bedrijfje. Destijds was iedereen nog met z’n usb-stickjes aan het klooien. Martijn had een map bedacht waar je met z’n allen bestanden in kon gooien, een soort voorloper van Dropbox eigenlijk. Ik hielp met mijn bedrijfje studenten met de dataverzameling voor hun scriptie. Ik ben goed in statistiek en veel mensen vinden dat eng, dus ik dacht: daar ligt een markt.""Tijdens onze master information & knowledge management kregen we de opdracht een idee te ontwikkelen voor een online concept. Wij waren echt nerds, van die ‘typgeiten’: we schreven altijd veel samenvattingen. Onontkoombaar is het moment dat een medestudent naar je toekomt met de vraag of hij je samenvatting mag hebben. Je geeft ’m wel, maar het is niet prettig. We wisten vrij snel: hier gaan we iets mee doen." Hoe hebben jullie het vervolgens aangepakt?"Ons idee was duidelijk: de student wil een kleine vergoeding voor de tijd en moeite die in de samenvatting is gestopt. Het heeft ons twee jaar gekost om simpelweg dat idee over te brengen; dat iets wat een student maakt, hun eigen ambacht, waarde heeft en dus verkocht kan worden. We belden onze vrienden, gingen bij het kopieermachine staan; leuren, leuren, leuren.""In het begin ging het vooral om angst weghalen. Het concept van je eigen samenvattingen verkopen leefde totaal niet; die werden bij studentenverenigingen gekocht. Dat was dus de grootste uitdaging: we moesten de hele mindset veranderen. Ik ging me bemoeien met de technische kant, Martijn deed het businessgedeelte. Het doel was op dat moment: we gaan de wereld veroveren. Dat was achteraf gezien natuurlijk veel te groot gedacht." Wanneer beseften jullie: Stuvia is succesvol?"Ongeveer drie jaar geleden begon de website aan te slaan bij de studenten rechtsgeleerdheid – nog steeds de studie die de meeste samenvattingen opbrengt. In Amsterdam kregen we door ons netwerk beetje bij beetje bekendheid. Maar wij wilden ook in, pak ’m beet, Groningen bekend worden. Toen hebben we contact gezocht met StudentenWerk: het grootste uitzendbureau voor studenten in Nederland. Zij vonden Stuvia een mooie toevoeging en wilden in ons investeren. Via hun database hebben we een enorme doelgroep kunnen bereiken.""Daarvoor waren we toch een beetje aan het aankloten. We hadden een enorme drive. Programmeren bijvoorbeeld, dat konden we geen van beiden. Ik kocht een boek, leerde het stapje voor stapje en bouwde uiteindelijk een site. Mijn motto is: gewoon doen. Programmeren doe ik niet meer: we hebben vijf ontwikkelaars die voor ons werken. Zij hebben van ons luchtkasteel een fort gemaakt." Nederland is nu zelfs te klein. "Toen de website goed begon te lopen, zijn we verder gaan denken. We hebben hetzelfde concept voor middelbare scholieren opgericht (DocuChimp, red.) en zijn gaan uitbreiden naar het buitenland. StudentenWerk heeft ook een enorme database in Europa.""We dachten eerlijk gezegd: oké, we gooien er een mail uit en het loopt wel los – dat was in Nederland ook gebeurd – maar dat viel een beetje tegen. Duitsers reageren bijvoorbeeld heel terughoudend; er heerst daar veel vrees voor onjuistheden of plagiaat. Via via zitten we ook in Zuid-Afrika, maar daar is de postduif volgens mij meer ontwikkeld dan het internet. Negentig procent van onze transacties gaat via iDeal, maar dat werkt daar dus niet." "In België loopt het prima en ook in Groot-Brittannië gaat het steeds beter. Daar hebben wij vijftig studenten voor ons werken; zij volgen colleges waar ze samenvattingen over schrijven. Wij betalen hen daarvoor – een beetje tegen ons model in. Maar wij hebben goede samenvattingen nodig om succesvolte kunnen zijn." Krijgen jullie wel eens kritiek van onderwijsinstellingen?"Nauwelijks. Docenten hebben niet echt een mening over Stuvia. Het is simpelweg een tool om tentamens te halen, net zoals bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding. Natuurlijk, ze willen niet hun slides van een college op internet zien staan, maar dat gebeurt zelden. In vijf jaar tijd hebben wij tien mailtjes gehad met de vraag of een document van de website kon worden gehaald." Maakt Stuvia al winst?"Nee, we zijn nog niet rijk. Er blijft wel geld over, maar dat investeren we in het buitenland. Als wij in Engeland evenveel succes hebben als hier, wordt het pas echt lachen. We kijken vijf jaar vooruit. Dan moeten wij de grootste speler in Europa zijn. Elk land begint nu een eigen Stuvia’tje te krijgen, maar wij waren de eersten en onze sites zijn het meest ontwikkeld."