Miljardair Melinda Gates beschouwt Nederland als bondgenoot

Vanuit haar kantoor in Seattle maakt Gates meteen duidelijk dat ze niet graag om de hete brij heen draait. Mensen moeten pas aan kinderen beginnen als ze zich dat kunnen veroorloven, vindt ze. ,,Vooral in Afrika zie ik nog te vaak jonge moeders die geen geld hebben om hun kinderen te voeden en gezond te houden. Ze stoppen met school, omdat ze zwanger raken en gaan zo een toekomst vol armoede tegemoet."

Gates en haar man Bill, oprichter van technologiebedrijf Microsoft, maken er hun levenswerk van om dat te voorkomen. De twee stoppen duizelingwekkende hoeveelheden geld in programma's om armoede te bestrijden en vermijdbare ziekten de wereld uit te helpen.

Daarvoor zijn de miljarden die zij verdienden met computers en software niet genoeg, zegt de Amerikaanse. Het lukt alleen als iedereen meedoet: particulieren, bedrijven, overheden.

Door de wereldwijde, economische crisis liepen de donaties de afgelopen jaren terug. Het aantal superrijken dat zich aansloot bij Gates' initiatief minimaal de helft van hun inkomen af te staan, stagneerde. Overheden bezuinigden op ontwikkelingssamenwerking.

Besluit

Nederland komt daar als een van de eerste landen van terug. De regering trekt weer honderden miljoenen extra uit voor de ontwikkelingslanden. ,,Te gek'', zegt Gates, die een vuist omhoog steekt. ,,Bill en ik weten hoe belangrijk zo'n besluit is. Ontwikkelingshulp verandert levens. Dat wil ik de Nederlandse politici graag persoonlijk vertellen.''

De mededirecteur van de Bill en Melinda Gates Foundation in Seattle blijft vol lof over Nederland. Achter een koffiemok zo groot als je ze alleen in de Verenigde Staten ziet, roemt ze het werk van de ontwikkelingsorganisaties in ons land. Maar ook dat van universiteiten. Zo kregen onderzoekers in Wageningen miljoenen voor het vinden van een oplossing om malaria uit te bannen. Gates werkt aan het uitroeien van polio, hiv en aids en investeert daarvoor veel geld in medicijnen en vaccinaties.

Miljarden

De stichting heeft grofweg 40 miljard euro te verdelen. Sommige landen hebben niet eens zoveel geld. Het zakenblad Forbes beschouwt Gates dan ook niet alleen als een van de rijkste, maar ook als een van de machtigste vrouwen ter wereld. Mede dankzij haar inspanningen daalde het aantal mensen dat leeft in extreme armoede. In 1990 leefde nog ruim 30 procent van alle mensen van minder dan twee dollar per dag; nu is dat 9 procent.

De daling zette onder meer in door te investeren in scholing, maar ook in geboortebeperking, zegt Gates. In haar eigen land heeft president Donald Trump nu voorgesteld om geen geld meer uit te geven aan anticonceptie voor vrouwen in ontwikkelingslanden. Onbegrijpelijk, vindt ze. ,,Nog altijd hebben 220 miljoen vrouwen geen toegang tot anticonceptie. Ze raken zwanger, vaak op zeer jonge leeftijd, en kunnen niet meer naar school. Als we daar niets meer tegen doen, sluiten we al die vrouwen letterlijk op in de armoede."

Gates maakt er geen geheim van dat zij als devoot katholiek moeite heeft met de pil en het condoom. Ze ziet echter geen andere mogelijkheid.

Geloof

Het geloof kreeg Melinda Ann French mee toen ze opgroeide in Dallas. Haar vader was een ingenieur die huisjes verhuurde om zijn vier kinderen te kunnen laten studeren. Melinda koos voor economie en informatica en ging in 1987 aan de slag bij Microsoft. Daar ontmoette zij Bill Gates. Ze trouwden in 1994 en kregen twee dochters en een zoon. Gates besloot thuis te blijven om voor de kinderen te zorgen. Ze dacht diep na over het leven, wilde iets goeds doen voor de wereld, en zette vervolgens haar stichting op.

Via haar werk ontmoette Gates koningin Máxima, die zich er wereldwijd hard voor maakt dat vrouwen financieel onafhankelijk zijn. ,,Máxima is geweldig!" jubelt de Amerikaanse. ,,De koningin is van onschatbare waarde in de ontwikkelingssector. Zij zet de toon. Presidenten leunen op haar kennis en adviezen. Ik zou willen dat we er nog een stuk of vijftien van haar hadden. En dan jullie prinses Mabel! Hoe zij strijdt tegen kindhuwelijken, wow! Ik leer veel van beide vrouwen. Ze komen niet binnen om even te vertellen hoe het moet. Zij schetsen het probleem, laten de ander zijn mening erover vormen en bieden dan hun expertise aan.''

Eensgezind

Zo probeert Gates ook de stichting te besturen met haar man, al lukt dat niet altijd. ,,Bill en ik kunnen af en toe flink ruziemaken over welke kant het op moet, maar dat vind ik niet erg. We gebruiken die wrijving om vooruit te komen. Uiteindelijk treden we binnen de stichting altijd eensgezind op. Onder elk besluit moet de handtekening van ons allebei. Als ik iets wil en Bill staat er niet achter, gebeurt het niet. En andersom. Hij is de eerste die ik wil spreken als hij op reis is geweest. En andersom. We leren veel van elkaar. En we denken uiteindelijk hetzelfde over welke kant het op moet met de wereld."