Het lijkt misschien een makkie om een begroting op te stellen als het economisch tij meezit, maar niets is minder waar, bezweert Wopke Hoekstra. ,,Dat is de paradox van mijn rol: juist in economisch goede tijden is het moeilijk om een goede minister van Financiën te zijn. De verleiding is erg groot om meer uit te geven. Ik zit hier als een bok op de haverkist om dat niet te laten gebeuren.”
Lees ook: MKB-Nederland: BTW-verhoging doet onze ondernemers echt pijn
Weet u dat wel zeker? Dit kabinet geeft deze kabinetsperiode 14,5 miljard euro meer uit. Netto.
,,Als ik heel even mag: structureel, dus op de lange termijn, gaat het om 8,5 miljard. Veel minder dus. Maar het klopt dat we veel investeren in de samenleving. In onderwijs, defensie en infrastructuur bijvoorbeeld. Dat is ook broodnodig. Tegelijkertijd trekken we geld uit voor lastenverlichting. Bijna 96 procent van de Nederlanders gaat er komend jaar op vooruit. We zijn het nagegaan: dergelijke cijfers zijn in jaren niet voorgekomen. Ook daar schreeuwen mensen om. En tegelijkertijd, en dat is voor mij heel belangrijk, houden we 1 procent over op de begroting. Dat geld gaat de schatkist in. Het is dus en, en, én. Ik denk dat deze begroting heel mooi in balans is.”
Critici, zoals het Centraal Planbureau, menen dat u te weinig buffers opbouwt voor magere jaren.
,,Het is altijd goed om van onze belangrijkste adviseurs te horen wat ze vinden en waarom. Maar mijn taak is om de balans te bewaken en volgens mij is dat gelukt. We hebben een overschot. De staatsschuld daalt voor het eerst in jaren onder het niveau van 50 procent van ons nationaal inkomen. We zijn het aan onze stand verplicht om in economisch goede tijden onze staatsschuld af te lossen. Die bedraagt nog steeds meer dan 400 miljard euro. Daar betalen we meer dan 5 miljard rente over. Dat is de helft van de Defensiebegroting. Iedere Nederlander lapt elke dag 90 cent in het potje van Hoekstra om de rente van te betalen.”
Zonder de economische bloei zou uw begroting alweer een tekort hebben vertoond. Is dit kabinet aan het verjubelen wat het vorige met bloed zweet, en in het geval van de PvdA, tranen heeft bezuinigd?
,,Ik vind dat echt te kort door de bocht. De getallen laten ook iets anders zien. Er is een overschot van 8 miljard euro. Het had ons geen enkele moeite gekost om die 8 miljard euro op te maken, maar dat hebben we bewust niet gedaan. De staatsschuld loopt sneller terug dan voorzien, de rentelasten zijn lager dan verwacht.”
Lees ook: Waarom Willem-Alexander over dividendbelasting sprak in de Troonrede
Gaat dan alles volgens u goed?
,,De Brexit kan ons op termijn miljarden kosten. Daarom moeten we ons in deze fase voorbereiden op het slechtst mogelijke scenario. Als overheid trekken we extra geld uit voor de douane en NVWA, maar ook ondernemers moeten zich echt goed voorbereiden. De meeste bedrijven die nu zaken doen met het VK bestonden nog niet toen de grenzen nog dicht waren.”
De afschaffing van de dividendbelasting bleek plotseling een half miljard extra te kosten. Hoe ging u daarmee om?
,,We doen in dit kabinet iets nieuws: we berekenen de maatregelen in het regeerakkoord opnieuw zodra we ze als wetsvoorstel indienen. Toen dus deze zomer bleek dat het een half miljard euro meer was dan we vorig jaar dachten, moest daarvoor dekking worden gezocht. Voor mij stond vast dat we grote bedrijven de rekening zouden moeten betalen.”
Werkgeversvoorzitter Hans de Boer zei zaterdag in deze krant dat u hem daarmee pijn heeft gedaan.
,,Het getuigt volgens mij van verstandig begrotingsbeleid. Het is misschien niet makkelijk maar wel zo zuiver.”
U mag straks de meest omstreden maatregel van dit kabinet verdedigen. Heeft u uw verhaal al op orde?
,,Er zit een defensieve en offensieve kant aan. De staatssecretaris zal het voorstel inhoudelijk verdedigen, maar in hoofdlijnen komt het erop neer dat we enerzijds banen willen behouden en aan de andere kant bedrijven hier naartoe willen halen.”
Is de afschaffing van de dividendbelasting dan de enige manier om dat te bereiken?
,,We hebben allemaal onze handtekening gezet onder het regeerakkoord. De inspiratie is: hoe zorgen we voor meer banen. Daar is de dividendbelasting onderdeel van.”
