Na één oogst sterft meekrap opnieuw uit

De akkerbouw was klaar voor de hernieuwde teelt van meekrap. Rubia Pigmenta Naturalia werd opgericht, een Steenbergs bedrijf dat uit die meekrapwortel kleurstoffen voor de textielindustrie maakte. Een vertegenwoordiger van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedsel verrichtte in 2006 de opening. Zeker 16 miljoen euro werd geïnvesteerd in het project dat werd omarmd door (agrarische) organisaties als Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie LTO, Coöperatieve Zuidelijke Aan- en verkoop Vereniging CZAV en Rabobank. Alle investeringen en goede bedoelingen ten spijt, is Rubia nu failliet. De curator is in onderhandeling over een eventuele doorstart, maar de fabriek ligt stil. Al tijden, blijkt uit een rondgang langs boeren en investeerders.

Vijfentwintig akkerbouwers uit Brabant en Zeeland hadden zich aangesloten bij het meekrapexperiment en stonden garant voor de teelt van het oeroude gewas. Op 34 hectare grond groeiden duizenden meekrapplantjes. In 2008 vond de eerste oogst plaats. "Daar is het helaas bij gebleven. De opbrengst was goed, daar lag het niet aan. We hadden helaas een te kleine afzetmarkt, we konden ons product niet voldoende kwijt," aldus Jan Bertens, de laatste directeur van Rubia Pigmenta Naturalia.

Zijn onderneming bleef desondanks nog jaren standhouden. "We hebben er lang in geloofd, net als onze investeerders. Van alles hebben we geprobeerd om ons afzetgebied te vergroten. Veel instellingen en bedrijven hebben de mond vol van duurzaam, maar als de consument niet wil, houdt het op. Wij maakten een natuurlijk product; dat is nu eenmaal duurder dan synthetisch materiaal."

Het economische tij zat Bertens en zijn mensen ook niet mee. Nu de economie aantrekt, hoopt hij dat Rubia een tweede kans krijgt. "Er wordt nog steeds gepraat met een aantal partijen, dus een doorstart is mogelijk. Het ligt in ieder geval niet aan de kwaliteit. De kleurstoffen uit meekrap blijven prachtig."

Stropdas

Een van de belangrijkste investeerders, ZLTO, ziet geen heil in een doorstart. Mark de Jong: ,,We constateren dat het eindproduct - extracten voor natuurlijke kleurstoffen - op dit moment onvoldoende is omarmd door de markt.''

Een andere partner was de agrarische coöperatie CZAV. Financieel-directeur Kees Blankenburgh vindt dat de focus bij Rubia vooral op de teelt lag en minder op de afzet. "De landbouw staat gereed om gewassen als vlas, meekrap en wouw te telen voor duurzame eindproducten, maar de markt is nog te beperkt. Daar moet aan gewerkt worden. In het belang van de telers hebben wij meegedaan, maar we zijn niet betrokken bij een doorstart. Het enige wat wij aan dit avontuur hebben overgehouden, is een met meekrap gekleurde stropdas."