In “zeer uitzonderlijke situaties” kan Enexis komende winter gedwongen worden om de elektriciteit uit te schakelen in delen van Tilburg, Den Bosch, Etten-Leur, Uden en Ommen (Overijssel). Dat bevestigt de netbeheerder in gesprek met NU.nl. De netbeheerder ziet dat in bepaalde situaties de elektriciteitsvraag zo hoog is, dat verdeelstations in de betreffende regio’s die vraag niet meer aankunnen. Dan raken ze overbelast en kan er schade ontstaan.
Uitschakelen stroomnet laatste redmiddel
Enexis doet er naar eigen zeggen alles aan om een overvol stroomnet te voorkomen. De elektriciteit in de gebieden van die verdeelstations tijdelijk afschakelen is dan het allerlaatste redmiddel. De kans dit daadwerkelijk moet gebeuren, is volgens de netbeheerder klein. Maar Enexis kan het niet helemaal uitsluiten.
„Als er door overbelasting schade ontstaat in een verdeelstation, kost herstel veel tijd”, vertelt een woordvoerder van Enexis. In dat soort situaties is het volgens de netbeheerder beter om de elektriciteit uit voorzorg korte tijd af te schakelen. „Mensen zitten dan korter in het donker dan bij een stroomstoring door schade aan het verdeelstation.”
Lees ook: Horeca worstelt met elektrisch koken door vol stroomnet: ‘4 maanden op aggregaat gedraaid’
Elektrificatie legt druk op overvol stroomnet
Dat het piept en kraakt in het stroomnet komt volgens Jeike Wallinga doordat huishoudens en bedrijven flink aan het elektrificeren zijn. Wallinga is lector energietransitie aan de hogeschool Windesheim. „Steeds meer mensen koken, verwarmen en rijden elektrisch. Daar is het elektriciteitsnet niet op berekend.”
Vanwege de vele zonnepanelen wordt al enige tijd gewaarschuwd voor capaciteitsproblemen op het stroomnet. „Maar dat probleem kunnen netbeheerders nog relatief makkelijk oplossen, bijvoorbeeld door te vragen om zonnepanelen uit te zetten”, zegt energiedeskundige Marien Boonman.
De netbeheerders lijken de geesten rijp te maken voor wanneer zij noodmaatregelen moeten treffen
Marien Boonman Energiedeskundige
In de winter capaciteitsproblemen oplossen is volgens Boonman veel moeilijker. Dan kunnen situaties ontstaan waarin meer elektriciteit wordt verbruikt dan het stroomnet kan transporteren. „De netbeheerders lijken de geesten rijp te maken voor wanneer zij noodmaatregelen moeten treffen, zoals het afschakelen van gebieden.”
De problemen spelen volgens Wallinga maar een klein aantal uren per dag, vooral rond het moment dat mensen ‘s avonds thuis komen uit hun werk. Daarom voert de overheid nu een campagne waarmee mensen worden opgeroepen om de spits op het elektriciteitsnet te mijden. Dat doe je door tussen 16.00 en 21.00 uur bijvoorbeeld geen wasmachine of droger aan te zetten of de elektrische auto op te laden.
Lees ook: Tuincentrum omzeilt vol elektriciteitsnet met eigen zonnepanelen en batterijen
Ook in andere delen van Nederland zijn knelpunten op het stroomnet
De capaciteitsproblemen waar Enexis voor waarschuwt, spelen ook op een aantal andere plekken in Nederland, blijkt uit een rondgang van NU.nl. Netbeheerder Stedin ziet bijvoorbeeld een knelpunt op het Zeeuwse Walcheren.
Onder normale omstandigheden kan het stroomnet volgens de woordvoerder van Stedin de elektriciteitsvraag op Walcheren goed aan. Maar in de kerstperiode komen veel toeristen naar de campings en huisjesparken. „Zij nemen bijvoorbeeld een elektrische kachel en gourmetstel mee. Daardoor ontstaat een piek in de elektriciteitsvraag.”
Lees ook: Urenlange stroomuitval: ben je als ondernemer voor de schade verzekerd?
Dat gebeurde ook met Pasen. Toen kon Stedin overbelasting voorkomen door tijdelijk zes stroomgeneratoren in te zetten. Die zorgden voor extra elektriciteitsproductie.
Stedin en Liander verwachten geen stroomuitval
Stedin is naar eigen zeggen met dit soort noodingrepen in staat om capaciteitsproblemen op te vangen. Noodgedwongen tijdelijk de stroom uitschakelen is volgens de Stedin-woordvoerder nog niet aan de orde. „Wij verwachten dat de kans klein is dat we dat dit jaar moeten doen.”
Netbeheerder Liander ziet op dit moment ook geen aanleiding om de elektriciteit af te schakelen vanwege overbelasting. „Maar voor de toekomst kunnen we dat niet uitsluiten”, zegt een woordvoerder.
Lees ook: Mogelijk uren zonder stroom? TenneT waarschuwt voor problemen stroomlevering na 2030
