Op de borst van veteranen prijken verschillende onderscheidingen, herdenkingskruizen en medailles. Hieraan kun je aflezen wat een veteraan in zijn werkende leven heeft gedaan. „Het is eigenlijk het cv van een militair”, zegt Luuk Voortman (38) tegen het AD. Hij is zelf oud-majoor bij de mariniers en momenteel reservist.
Lees ook: Duurzaam pleistermerk Dappr wordt volwassen: financieringsronde voor verdere groei
Op het uniform van een veteraan op Veteranendag zie je onderscheidingen vanwege heldendaden, maar ook vanwege sportprestaties. Je kunt bovendien uit het ereteken afleiden aan welke missies en uitzendingen iemand deelnam. De kleuren van de lintjes laten zien van welke organisatie iemand het eremetaal kreeg. „Het is een waardering voor het werk”, zegt Voortman. En daarmee moet je ook na de uitreiking waardig omgaan, vindt hij.
Weinig concurrentie in de wereld van militaire onderscheidingen
Voortman begon daarom in 2017 samen met Henk Gerritsen Mulkes (67) een bedrijf dat zich richt op het ‘opmaken’ van militaire onderscheidingen. De vraag bleek groot. Al in de eerste maand kreeg hij een zak vol medailles toegestuurd. Defensie voert dit werk namelijk niet zelf uit en er is niet veel concurrentie. „Het is een ambacht.”
Je kunt als veteraan niet zomaar je onderscheidingen opspelden. Er gelden verschillende protocollen, zowel van het ministerie van Defensie als van bijvoorbeeld de Navo of de Verenigde Naties. Alles moet op gelijke hoogte hangen, kaarsrecht én op een stukje aluminium.
Ook moeten de onderscheidingen in de juiste volgorde worden opgespeld. Links begin je met de koninklijke onderscheidingen, daarna volgen onder andere de militaire eretekens en de sportonderscheidingen. Voortman werkt samen met Defensie en heeft een verzameling van losse onderdelen zoals lintjes, gespen en kleine medailles.
Tachtig medailles per week
Door het hele land zijn er momenteel 22 inleverpunten van eretekens, vaak in de buurt van kazernes. Een stukje service aan de militairen. Een keer per week rijdt een busje langs om de inbreng op te halen. „We krijgen er zo tachtig per week binnen”, zegt Gerritsen Mulkes.
De onderscheidingen krijgen ze in wisselende condities binnen. Voortman: „Ik heb wel eens gezien dat iemand voor de stevigheid er een stuk van bijvoorbeeld een blikje Coca-Cola achter zette.”
Van Bevrijdingsdag tot Nijmeegse Vierdaagse
Niet alleen rondom de Nederlandse Veteranendag is het druk. Het hele jaar door willen militairen hun medailles, onderscheidingen en erekruisjes zo netjes mogelijk dragen. Er zijn verschillende pieken. Zo worden in oktober veel onderscheidingen voor missies uitgedeeld en in december juist weer kruizen voor officieren. Ook was er dit jaar veel werk rondom de viering van 80 jaar bevrijding.
De dag na de Nijmeegse Vierdaagse staan de eersten al bij ons op de stoep
Luuk Voortman Voortman Onderscheidingen
Sommige militairen kunnen na een nieuwe erkenning niet wachten om alles weer netjes op te spelden. „De dag na de Nijmeegse Vierdaagse staan de eersten al bij ons op de stoep.” Aan een kruisje van de Nijmeegse Vierdaagse kun je immers zien hoe vaak de militair de tocht heeft gelopen. En dus moet de onderscheiding opnieuw worden opgemaakt.
Maar het bedrijf werkt niet uitsluitend voor (oud-)militairen. Ook burgers komen met hun kruisjes en medailles. Bovendien maakt Voortman Onderscheidingen ook zogenoemde challenge coins. Deze ‘tekens van verbondenheid’ komen oorspronkelijk uit Amerika. Inmiddels vinden ze hun weg binnen de krijgsmacht, politie en brandweer.
Lees ook: Zelfs na 100 jaar is Lauritz’ bloembinderij springlevend: ‘Predicaat Hofleverancier is eerbetoon’
