'Pas op voor de vlees-zeepbel'

Bedrijven die afhankelijk zijn van de vee-industrie lopen serieuze financiële risico's, stelt een groep van veertig institutionele beleggers. In een brief waarschuwen ze zestien internationale voedingsbedrijven als Unilever, Ahold Delhaize en Nestlé voor de gevolgen. ,,Onze huidige afhankelijkheid van de vee-industrie om aan de wereldwijd groeiende vraag naar eiwitten te voldoen, is een recept voor een financiële, sociale en milieu-crisis'', zegt Jeremy Coller namens de beleggers, die samen meer dan een biljoen euro beheren. Het gaat om onder meer Triodos Bank, Zweedse staatspensioenfondsen, de grote Britse verzekeraar Aviva en Robeco.

De investeerders baseren zich op een recent onderzoek van Oxford University. Daarin is becijferd dat een wereldwijde verschuiving naar diëten met minder vlees en meer fruit en groente tot 2050 acht miljoen levens zou sparen en de uitstoot van broeikasgassen met twee derde zou verminderen. Dat zou de maatschappij 1,3 biljoen euro aan kosten voor gezondheidszorg en schade door klimaatverandering besparen.

Ook de maatregelen die overheden nemen om de productie van vlees en zuivel te ontmoedigen, zien de investeerders als risico's. Zo overweegt Denemarken om een vleesbelasting in te voeren en wil China zijn vleesconsumptie halveren. In Nederland wordt de veehouderij geconfronteerd met steeds strengere regels, verklaart Peter van der Werf van Robeco. ,,Zo krijgen melkveehouders volgend jaar te maken met fosfaatrechten om het milieu te beschermen. De uitwerking van het Klimaatakkoord van Parijs zal op termijn tot nog strengere wetgeving leiden. Die trend zien wij als een groot financieel risico, omdat de grote voedingsconcerns waar wij in beleggen onlosmakelijk zijn verbonden met de intensieve veehouderij. Hun productieketen begint op de boerderij.'' Ook de schakels ertussen, zoals slachterijen, lopen volgens Robeco grote risico's.

Met de term 'zeepbel' trekken de investeerders een vergelijking met de kolen-, olie- en gasbedrijven. Die zagen hun beurswaarde afgelopen jaren dalen. Doordat de zorgen om klimaatverandering groeiden en overheden investeringen in groene energie aanmoedigden, worden hun reserves aan fossiele brandstoffen minder waard.

Tegelijkertijd zien de investeerders kansen in plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel. De markt voor plantaardige eiwitten groeit de komende jaren met zeker 8 procent per jaar, stelt Coller. ,,Daarom willen we weten of de grote voedingsbedrijven een strategie hebben om de eiwitzeepbel te vermijden, en te profiteren van de groei in plantaardige eiwitten.''

Unilever merkt al dat mensen minder vlees gaan eten, zegt een woordvoerster. ,,Daarom zijn we een samenwerking gestart met de Vegetarische Slager. Dat is een eerste stap in een vegetarisch aanbod van Unox. In de toekomst hopen we dat uit te breiden.''

Ahold Delhaize heeft de brief van de investeerders ontvangen, maar kan er nog niet op reageren, zegt een woordvoerster van het moederbedrijf van Albert Heijn. Kraft Heinz, Mondelez, Sainsbury en Walmart lieten aan persbureau Reuters hetzelfde weten.

Nestlé werkt volgens een woordvoerster al wel aan de ontwikkeling van nieuwe producten op basis van plantaardige eiwitten. ,,Dit is een relatief nieuw gebied, want in veel landen zijn consumenten nog niet bereid om vlees in hun dieet te vervangen of verminderen. De focus ligt daarom op vleesvervangers die zó lekker smaken dat consumenten ze willen proberen.''

Robeco laat het niet bij de brief, zegt Van der Werf. ,,Met elf internationale voedingsbedrijven waarin we investeren, zijn we een traject gestart om de milieu- en gezondheidsgerelateerde risico's in kaart te brengen. Ook kijken we waar de kansen liggen voor innovaties met plantaardige eiwitten.''

Gerelateerde artikelen:Impossible Foods maakt wereldreddende burger'Ik krijg hier zoveel energie van'Vleesverwerker gaat vega