Publiek helpt ondernemer uit de brand

Via crowdfunding hopen 14 Harmelense ondernemers 200.000 euro te verzamelen om het afgebrande restaurantgedeelte van de Kloosterhoeve te herbouwen. Vandaag opent The Read Shop Karssen in Bodegraven, ook al dankzij een donatie-actie. Crowdfunding blijkt in het Groene Hart bijzonder populair, constateert het AD.

Het vuur slaat uit het dak van de aloude Kloosterhoeve in Harmelen. Het is 29 augustus 2015 als veertien lokale ondernemers de ruim vier ton die zij in de horecazaak hebben gestoken, in vlammen zien opgaan.

"We waren net lekker op streek", zegt Paul Kotvis. "En dan hadden we nog geluk ook: de brandweer van Kockengen is gespecialiseerd in rieten kappen en door hun goede optreden is ons pand behouden gebleven. Negen van de tien boerderijen gaan in vlammen op."

Andere boegAnderhalf jaar voor de brand - die is aangestoken - bedenkt Kotvis met dertien Harmelenaren om het met de exploitatie van het bedrijf over een andere boeg te gooien. De mannen vinden dat de Kloosterhoeve afglijdt en investeren 420.000 euro. Het collectief van eigenaren is sindsdien de huurder van het pand.

Het vuur beschadigt het restaurantgedeelte, de dader is nooit door de politie gevonden. De schade aan het pand valt, relatief gezien, mee. Het bluswater verwoest wel het interieur. "De inventaris wordt gewaardeerd tegen dagwaarde en je hebt toch nieuwe spulletjes nodig om het weer netjes in te richten."

LospeuterenHet probleem alleen is dat de schadeverzekering van de eigenaar niet alle schade dekt. De beheerder van het pand levert de ruimte alleen casco op. De bedrijfsverzekering van de veertien Harmelenaren betaalt niet de kosten om met het restaurant opnieuw te beginnen. En via de bank een financiering lospeuteren voor een nieuw interieur 'past niet in deze tijd'. Dus moest het geld er op een andere manier komen, bedachten zij.

De keuze valt op crowdfunding. Daarbij vragen ondernemers of particulieren geld aan de crowd - het grote publiek - voor een project. Iedereen die wat ziet in het plan, kan bijdragen. Zo haalt de investeerder kapitaal op, zonder tussenkomst van een bank.

Ontmoetingsplek"Wij zien ons gebouw als een maatschappelijk aandeel, dus dachten we: waarom laten we het grote publiek niet meedoen? Het gaat ons niet om het rendement, maar we willen deze ontmoetingsplek behouden. Een dorp verliest snel zijn karakter: winkels en voorzieningen verdwijnen. Dat willen we met zo veel mogelijk mensen tegengaan. Crowdfunding past daar naadloos in, want dat is de nieuwe manier om bedrijfsvoering te steunen."

In de Kloosterhoeve wordt inmiddels druk gestuukt en geschilderd om het restaurant in april officieel te kunnen openen. Sinds vorige week vrijdag kan iedereen kapitaal in het Harmelense project stoppen via een speciale site die zich richt op crowdfundingsacties voor het midden- en kleinbedrijf.

Nieuw meubilairDe Kloosterhoeve vraagt aan zogenoemde 'funders' twee ton voor het herbouwen. Van dat bedrag gaat 25.000 euro op aan schilderen van het buitenwerk en 30.000 euro aan marketingkosten. Nieuw meubilair kost 50.000 euro.

Als het te financieren bedrag niet binnen drie weken 'volloopt', dan gaat al het geld terug naar de investeerders. Het nog te werven bedrag was gistermiddag nog 77.000 euro.

Bonus"Het zou zeer welkom zijn als het lukt, want zonder crowdfunding moeten we het restaurant met kunstgrepen inrichten en dan wordt de Kloosterhoeve niet zoals we dat nu van plan zijn. Terwijl mensen iets extra's verwachten omdat het restaurant een halfjaar dicht was. Investeer je niet, dan komen de mensen na een week niet meer en kun je de tent sluiten."

Aan mensen die minstens 500 euro of een veelvoud daarvan geven, keert de Kloosterhoeve 7,5 procent rente uit. De Kloosterhoeve lost aan zijn donateurs per maand een vast bedrag af en betaalt steeds rente over de openstaande schuld. Na vijf jaar betaalt de Kloosterhoeve iedereen zijn geld terug met de opbrengsten uit het restaurant. De funders krijgen als bonus ook een keer per jaar een tweepersoons diner voor de prijs van één. Tot nu toe hebben 128 mensen geld gestoken in de Kloosterhoeve.

PopulairGeld afstaan om andermans ideeën van de grond te krijgen wordt steeds populairder. In Nederland zijn vorig jaar meer dan 3500 projecten succesvol met crowdfunding gefinancierd. Dat blijkt uit cijfers van Douw&Koren, een landelijke specialist op het gebied van crowdfunding. In 2015 haalden ondernemers 128 miljoen euro op met inzamelingsacties, weet Simon Douw, medeoprichter van het adviesbureau. "Het bedrag verdubbelt ieder jaar, al vijf jaar lang. Ik verwacht dat dit nog een tijd zo doorgaat."

Dat komt omdat de behoefte aan financieringen volgens Douw groot blijft. Een financiering regelen via de bank is moeilijk en ook worden er steeds minder subsidies uitgegeven. Geld ophalen via internet blijkt dan een geliefd alternatief. "Vroeger was dat ondenkbaar, maar nu gebeurt het steeds meer."

ConcurrentieWaar de één tientjes investeert, legt een ander duizenden euro's in. In Nederland is de lening als crowdfundingsvorm het populairst: de partij die geld zoekt, betaalt zonder tussenkomst van de bank een lager rentepercentage. De gevers krijgen een veel hogere rente dan ze nu op een spaarrekening krijgen.

"Bij de bank krijg je maar ongeveer 0,6 procent en hebben mensen geen gevoel bij hun geld", zegt Kotvis. "Bij crowdfunding is het rendement tussen de 7 en 8 procent, dus als mensen hun kapitaal verspreiden over meerdere projecten, levert dat veel meer op. Ik denk dat banken zeker concurrentie gaan ondervinden van deze financieringsvorm."

Warm netwerkWerden crowdfundingsprojecten in eerste instantie vaak gebruikt door creatievelingen, nu is de financieringsvorm gangbaar in allerlei sectoren. "Restaurants merken dat investeerders vaak vaste gasten worden", zegt Douw. "Je bouwt een band op met de mensen die jouw project financieren. Je ziet ook steeds meer dat ondernemers meerdere keren achter elkaar crowdfunden. Een goed crowdfundingsproject levert een warm netwerk van ambassadeurs op. Die zijn vaak waardevoller dan het geld."

Kotvis rekent erop voor de Kloosterhoeve ook zo'n netwerk op te bouwen wanneer de teller van de inzamelingsactie op honderd procent staat. " Als we eenmaal ambassadeurs hebben, dan weet ik zeker dat zij een vaste klantenkring gaan worden. Dat is heel prettig. Dat verzekert ons van een bepaalde aanloop en de ambassadeurs vertellen het nieuws verder als zij tevreden zijn over de locatie en het eten."

WaardebonnenVoor boekhandelaar Michiel Karssen uit Bodegraven is crowdfunding net zo goed een vorm van klantenbinding. Na een succesvolle actie is vanochtend de eerste verkoopdag van The Read Shop Karssen. Gisteren was de officiële opening. "Door crowdfunding hoop ik dat mensen echt in de winkel komen", zegt hij.

In drie weken tijd behaalde Karssen zijn doel van 10.000 euro. De ondernemer vroeg donaties van 100 euro. De investeerders krijgen daarvoor zes waardebonnen terug. Eén van drie euro, die vanaf vandaag te besteden is in de winkel. Daarna krijgen ze elk halfjaar een bon ter waarde van twintig euro. "Dankzij crowdfunding kreeg ik de financiering bij de bank gemakkelijker rond. Het is een creatieve manier om positief met de winkel te starten. Het verbaasde mij hoe snel het ging. Het enthousiasme onder Bodegravers heeft ons echt overweldigd."

Hoger beroepOok toen Martijn Haasbeek, van de gelijknamige Alphense boekhandel, crowdfunding inzette om zijn zaak te herbouwen, ging het hard.

Zijn winkel was - na een brand in een meterkast - flink beschadigd. In zijn twist met Haasbeek weigert verzekeraar Reaal het schadebedrag van een miljoen euro uit te betalen, omdat de bewuste meterkast niet zou zijn gecontroleerd. De rechter stelde de boekhandel in het gelijk, maar de verzekeraar overweegt in hoger beroep te gaan. Het duurt dus nog even voordat Haasbeek de mensen kan terugbetalen die hem geld leenden.

Terugbetalen"Het leuke was dat we gesteund werden door mensen die niet wilden dat de winkel zou verdwijnen", vertelt Haasbeek. "Zij investeerden niet vanwege het rendement.''

De Alphense ondernemer haalde binnen twee weken een ton op. "We hadden 50.000 euro nodig en zelfs toen we al het dubbele hadden opgehaald, wilden mensen nog geld geven. Maar je moet niet meer lenen dan je kunt terugbetalen."