Pulitzer Hotel: Nieuwe start na grondige verbouwing

Je ziet het bijna voor je: hoteldirecteur Alexander van Gastel in een van die luxe schommelstoelen in de splinternieuwe 'speeltuin', een van de majestueuze binnentuinen die hotel Pulitzer Amsterdam de afgelopen maanden heeft aangelegd.

Half augustus, twee dagen voor de heropening van het grondig verbouwde grachtencomplex zat Van Gastel er te schommelen met een wijntje: wat kunnen we nog doen? "Maar alles was klaar." Deze maand volgt de officiële opening.

Anderhalf jaar is er gewerkt aan de 25 grachtenpanden waarin het labyrintische hotel sinds 1970 is gevestigd, bijna drie maanden korter dan tevoren berekend. "Het is een cadeautje dat we niet in november, maar al in augustus open konden. Nog mooi in het seizoen."

Die verbouwing zat al in de pen toen het vastgoed in 2013 werd overgenomen door het Amsterdamse beleggingsfonds Riverland, dat daarvoor 81,7 miljoen euro neertelde.

"Er was twintig jaar vooral in 'softe' verbouwingen geïnvesteerd," zegt Van Gastel, "voor het laatst in 2008. Dan ben je sowieso toe aan een nieuwe ronde. De eigenaar heeft ervoor gekozen om meteen grondig te renoveren."

ZelfstandigDaarbij dook een existentialistische vraag op. Pulitzer maakte 46 jaar deel uit van hotelketens, de afgelopen twintig jaar onder het Amerikaanse Starwood van merken als Sheraton en W. "Omdat het contract met Starwood moest worden vernieuwd en met de verbouwing voor de deur heeft de vastgoedeigenaar ons gevraagd: denk je dat je het ook zelfstandig kunt redden?"

"We waren altijd al een buitenbeentje binnen Starwood. We pasten niet echt bij een van hun merken, met al die verschillende kamers en verschillende panden. Omdat we met een verbouwing de eigenheid van het hotel verder wilden vergroten, zouden we nog minder goed passen."

Het opstappen bij Starwood is ook riskant. Pulitzer verliest daarmee mondiale ruggensteun op het gebied van kamerboekingen, pr en loyaliteitsprogramma's. "Natuurlijk biedt zo'n contract zekerheid, maar het beperkt je ook."

"Nu moeten we alles zelf doen, maar dat betekent ook dat we dingen kunnen doen zoals we zelf willen. En we kunnen sneller schakelen."

Terwijl Van Gastel zijn eigen ploeg opzette, startte ook de kapitale verbouwing waarbij het hotel open moest blijven. "Als je helemaal dichtgaat, is verbouwen makkelijker. Maar wat doe je met die 140, 150 mensen die hier werken? De vraag naar hotelpersoneel is groot, dus die raak je dan zo kwijt."

Sneller dan gepland"We hebben in twee delen verbouwd: eerst tachtig kamers aan de Keizersgracht en sinds januari de kant van de Prinsengracht. In maart al kregen we door dat het veel sneller ging dan gepland." Over de kosten praat hij niet.

Van de fundering aan de Keizersgracht via een nieuwe indeling en serres in de binnentuin tot aan de entree aan de Prinsengracht: veel grondiger had de verbouwing niet gekund. "De entree is nieuwbouw, de eerste nieuwbouw in de grachtengordel sinds die de Unesco-status kreeg. Toen het Pulitzer in 1970 hotel werd, was het pand bij de ingang zo slecht dat het is afgebroken. Sindsdien was er een hap uit de gevelrij. Dit was het moment om die te herstellen."

Gebleven is de kruip-door-sluip-door-indeling die ook het hotelpersoneel nog weleens verkeerd doet afslaan. "Het blijft een logistieke uitdaging, 25 aan elkaar verbonden panden. Maar wat we ook hadden bedacht: je gaat niet uitsluiten dat mensen hier makkelijk verdwalen. Dus moet je verdwalen deel laten uitmaken van de ervaring."

"Alle gangen, hoekjes en binnenplaatsen hebben iets eigens gekregen; een leestafel of een opvallend kunstwerk. Zodat je ook herkenningspunten krijgt. Overal moet iets leuks gebeuren. "

Geen kamer in het hotel is hetzelfde, wat ook weer haaks staat op de mores in de ketenhotellerie. "Je kunt hier geen standaard op loslaten. Onder Starwood zouden we voor 225 kamers 225 dezelfde fauteuils moeten gebruiken, die in elke kamer op dezelfde plek moeten staan. Dat kan hier helemaal niet. Wij hebben nu fauteuils in drie maten, die overal anders staan."

Nieuwe hotelsJaren had Pulitzer het met vijf sterren voor het zeggen in de grachtengordel. Maar de komst van nieuwe hotels in de omgeving als Andaz, The Hoxton en straks Rosewood en Soho House heeft veel veranderd. "Ik zie ze niet zozeer als concurrent, maar als aanvulling. Samen verbeteren we de leefbaarheid van dit deel van de binnenstad door ons open te stellen naar de buurt."

"Onze kernactiviteit is niet langer alleen die buitenlandse bezoeker laten overnachten, maar ook de omgeving bedienen. Met tuincafé Pause Pulitzer's Bar, restaurant Janszen en onze bloemenshop in de Reestraat. En met de binnentuinen hebben we een rustpunt in de drukke stad gecreëerd."

Ook Van Gastel volgt de ophef over de drukte in de stad. "Een valide discussie, zolang de balans maar in het oog wordt gehouden. Amsterdam is de afgelopen drie, vier jaar een hotelstad van betekenis geworden in Europa. Dat moet je koesteren."