Antwerpen: Grote modemerken trekken weg uit prestigieuze winkelstraten

Het luxueuze modehuis Karl Lagerfeld heeft besloten om de deuren van zijn flagshipstore in de bekende Schutterhofstraat in het centrum van Antwerpen te sluiten. De chique winkelstraat bezit nog wel genoeg klinkende namen zoals Delvaux of Hermès, maar de bordjes met 'te huur' en 'verhuisd' vallen moeilijk te negeren. Onlangs kondigde ook Tommy Hilfiger zijn vertrek aan, en winkels als Philipp Plein en Burberry verdwenen eerder al uit het straatbeeld.

Niet alleen in Antwerpen duiken berichten op van ronkende namen die de vlucht vooruit nemen. In mei liet Abercrombie & Fitch nog weten dat het na teleurstellende kwartaalcijfers wereldwijd flagshipstores op A-locaties in de binnensteden sluit: Kopenhagen en Hongkong sneuvelden al, binnenkort volgen SoHo (New York) en Milaan.

Waar verhuurders van commerciële panden een paar jaar geleden vooral in kleinere steden met de handen in het haar leken te zitten, ontsnappen ook de grote steden in België dus niet meer aan de realiteit van de retailsector: minder passage in de winkelstraat, meer online bestellingen. Dat resulteert overduidelijk in een negatieve balans. Er sluiten vandaag meer winkels dan er bij komen.

,,Retail, de tweede grootste werkgever in België, is vandaag in een grote crisis verzeild", zegt expert Jorg Snoeck van RetailDetail. Niet toevallig tonen cijfers van vastgoedspeler Cushman & Wakefield in de krant 'La Libre Belgique' dat de huurprijs per commerciële vierkante meter in de eerste helft van 2019 weer een daling inzette in België, na een gestage stijging (en bijna verdubbeling) van de prijs sinds 2004.

Ook andere drukbezochte winkelstraten in Antwerpen ontsnappen in de cijfers niet aan de trend. Huurders passen hun prijzen aan, mede onder druk van de winkelketens. Zo zei modeketen Esprit vorig jaar dat het bij de eigenaars van zijn panden lagere huurprijzen zou proberen af te dwingen.

Enkele jaren geleden, toen e-commerce al flink wat sporen naliet bij winkeliers in België, leek er nog een beetje optimisme te bestaan over grootstedelijke 'showroomconcepten voor meerwaardeproducten' - zoals een expert het in 2017 in het magazine 'Trends' omschreef. Dat zelfs winkels als Karl Lagerfeld, waar het m'as-tu-vu-gehalte toch niet min is, vertrekken lijkt veelzeggend.

"Verminderde passage en hoge huurprijzen", luidt de strategische uitleg van het modehuis. Volgens Snoeck blijven de huurprijzen in de kerngebieden nog steeds betrekkelijk hoog omdat 'vastgoedbaronnen' over zeer grote winkelportefeuilles beschikken. ,,Als ze de prijs verlagen, zou dat overal gebeuren. Die waarde gaan ze niet afschrijven, omdat ze net dankzij die grote portefeuilles tegen een stootje kunnen."

Veranderend consumentengedrag

Toch lijkt die situatie in straten als de Antwerpse Schuttershofstraat niet veel langer houdbaar. ,,Retailers zijn hun winkels op dit moment vrij rücksichtslos tegen het licht aan het houden", zegt Boris Heijmeijer, partner bij Cushman & Wakefield in België "Niet rendabel? Dan gaat die er zonder enig sentiment uit. In de Schutterhofstraat is het probleem overigens veel groter dan op de Meir omdat de verhouding tussen de passage en de hoge huurprijzen er zo scheefgetrokken is."

Dat die passage zo belangrijk is, valt te verklaren door het doel van die flagshipstores: niet per se winstgevend zijn op vlak van verkoop, maar als fysiek uithangbord dienen voor het merk (en een groeiend online winkelsalon). ,,Bovendien is deze crisis niet gelinkt aan de economie, maar aan veranderend consumentengedrag", zegt Heijmeijer. "De oudere groep die nog klassiek winkelt, wordt kleiner en kleiner. Die beweging is niet tegen te houden."

Verwende consument

Raakt de strategie van fysieke winkels dan uitgeput? Nee, zegt Heijmeijer. ,,De connectie blijft belangrijk. Onderzoek ijn België toont dat retailers met een fysieke winkel in hun afzetgebied 87 procent meer omzet draaien dan degene zonder - precies de reden waarom Bol.com of Amazon hier met fysieke winkels beginnen."

Snoeck merkt dat het in Antwerpen nog meevalt, maar ziet wel verbeterpunten om in de 'Premier League' te blijven. ,,De consument is verwend. Zorg dus dat er iets te beleven valt, en dat de stad bereikbaar is. Je bereikt veel makkelijker een shoppingcenter, richting stad staan we vooral in de file. En als je wil concurreren met Parijs of Barcelona, dan zal je toch op zondag moeten opengaan, zeker in het luxe-segment", zegt Snoeck, die wijst op het belang van toeristen die vooral in de weekends tripjes boeken. ,,Karl Lagerfeld is niet toevallig hét merk van de nieuwe Chinese middenklasse."