Keiharde concurrentie: de slag tussen Gamma, Hornbach en Bauhaus wordt offline gewonnen

Schuttingen, douchewanden of (zwaar) constructiemateriaal. Tegenwoordig geen probleem om ze ook online te bestellen. Toch gaat dat volgens Harm-Jan Stoter, topman van Gamma, voor één specifiek product niet op. ,,Spiegels. Die komen bijna altijd gebroken aan. Die kun je het beste in de winkel zelf kopen en mee naar huis nemen’’, lacht de man die sinds 2006 leiding geeft aan Intergamma, moederbedrijf van bouwketens Gamma en Karwei bij PZC.

De grootste van de twee, Gamma, beleeft vandaag het gouden jubileum. Het was in 1971 de allereerste zaak die zich richtte op de doe-het-zelfmarkt en daarmee het klussen in en rond het huis voor een breed publiek mogelijk maakte.

Bauhaus en Hornbach

Sindsdien zijn er honderden bouwmarkten bijgekomen en de rek is er kennelijk nog steeds niet uit, gezien de komst van relatieve nieuwkomer Bauhaus naar Nederland (inmiddels vier vestigingen). De concurrentie met ketens als Bauhaus, Hornbach en Praxis is moordend, maar volgens ceo Stoter heeft Gamma nog steeds een grote troef in handen: winkeldichtheid.

,,Uit onderzoek blijkt dat 95 procent van de Nederlanders binnen tien minuten in een Gammawinkel kan staan. We zijn altijd dichtbij en dat is voor veel klussers toch wel een fijne gedachte. Want als je flink aan het verbouwen bent, is het bijzonder handig zo’n winkel om de hoek te hebben voor een extra fles houtlijm of een doosje spijkers.’’

Toekomst fysieke retail

In die zin denkt de Drent dan ook niet dat de fysieke bouwmarkt snel zal verdwijnen. ,,Nee, daar ben ik niet bang voor. Aan de andere kant zullen we ook niet snel meer nieuwe winkels openen, de groei zit toch vooral in het online gebeuren. We zullen eerder besluiten een bestaande vestiging om te bouwen naar een ander profiel. Kijk bijvoorbeeld wat we nu doen in Deventer. Daar is een standaard-Gamma eerder dit jaar omgetoverd in een zogeheten Focus-filiaal. We richten ons daarbij vooral op tuinen. Niet zozeer op nieuwe plantjes, maar meer de constructiematerialen die je nodig hebt om een tuin aan te leggen. En de winkel is ook een proeftuin voor onze verfafdeling met nieuwe verfmachines en kleurencombinaties. Daarbij werken we nauw samen met onze online kanalen. Het betekent dat we onze winkels steeds meer als service- en showroomlocaties gaan gebruiken. Je kunt ter plekke gordijnen, behang of tegels zien en voelen en je laten adviseren. Vervolgens kun je het meenemen of thuis laten bezorgen.’’

Sinds de opening van de eerste Gamma begin jaren 70 in Breda, kende het bedrijf eigenlijk alleen maar groei. Totdat de kredietcrisis in 2008 in alle hevigheid uitbarstte. Stoter: ,,Ik werd een paar jaar eerder, in 2006, binnengehaald om het bedrijf voor te bereiden op concurrentie. Verzadiging lag op de loer. Ik kwam uit de foodsector en was gewend aan verdringingstactiek. Niemand had toen kunnen voorspellen dat we in de periode tussen 2008 en 2013 een kwart van onze omzet zouden kwijtraken. De huizenmarkt lag plat en er werd veel minder geïnvesteerd in het opknappen en verbouwen van woningen. Dat kwam hard bij ons binnen, maar gelukkig hebben we altijd kunnen voorkomen dat er honderden mensen hun banen verloren. Ik ben van nature nogal voorzichtig ingesteld. Geef niet zomaar hele gekke bedragen uit, zodat de klap minder hard is als het tegenzit."

Intergamma opende in die tijd juist extra veel Karwei-filialen en investeerde als eerste doe-het-zelfbedrijf in een webshop. ,,Tegen de stroom in, maar uiteindelijk heeft dat goed uitgepakt. Bij Karwei is het vizier gericht op wooninrichting, meer de finishing touch. Bij Gamma is er meer ruimte voor de klussers. Met flink wat ruimte voor verf en de bijbehorende mengmachines, want dat is en blijft een hele belangrijke markt voor ons.’’

Gamma is met ongeveer 25 procent marktaandeel nog steeds de grootste bouwmarkt van ons land. ,,We voelen ons qua innovatie de Albert Heijn van onze sector. Kwamen als eerste met producten zoals laminaat, mengverven en glazen douchecabines op de Nederlandse markt.’’ De laatste jaren ziet Gamma vooral markt in verduurzaming en in isoleren van woningen en het aanbieden van zonnepanelen. Het laatste jaar kende door de coronacrisis enorme pieken en dalen. ,,Onze 12.000 medewerkers hebben behoorlijk wat voor de kiezen gehad, maar we zijn uiteindelijk redelijk ongeschonden uit de strijd gekomen. Medewerkers met een flexcontract werden het hardst getroffen door de tijdelijke sluiting van de fysieke winkels, maar we hebben hen weer keihard nodig.’’

Tekort

Volgens Harm-Jan Stoter heeft zijn bedrijf tot nu toe weinig last van het tekort aan bouwmaterialen zoals hout. ,,Dat is misschien het voordeel van het feit dat je jarenlang met dezelfde partners samenwerkt. Je weet wat je aan elkaar hebt.’’ Een groot feest voor zijn medewerkers zit er voorlopig niet in, maar wat in het vat zit verzuurt niet. ,,Want ze hebben het echt verdiend. Een ander nadeel van de corona-uitbraak is dat sommige klanten de bijbehorende veiligheidsmaatregelen niet altijd weten te waarderen en dat afreageren op onze mensen. ,,Dat merken we vooral in de grote steden. In die filialen staat nu standaard beveiliging voor de deur om in te grijpen. Helaas is het nodig.’’