Nieuws Retail
Heineken-topman over statiegeldaffaire en Rusland: 'Teleurstellend dat aan onze intenties wordt getwijfeld'
Heineken bevindt zich in woelige wateren. De wereldwijde bierverkopen laten een dalende trend zien, mede veroorzaakt door prijsverhogingen van de brouwer. De omstreden aanwezigheid van Heineken in Rusland heeft geleid tot kritiek, en daarnaast is er nog de kwestie van het statiegeld in Nederland. Een gesprek met topman Dolf van den Brink.

Dolf van den Brink is ceo en voorzitter van de Raad van Bestuur van bierbrouwer Heineken. Foto: Merlijn Doomernik/Lumen
Heineken wilde in Nederland zijn voorraad statiegeldloze bierblikjes uitverkopen, ook na de datum dat statiegeld werd ingevoerd. Daarvoor kreeg de brouwer een stevige tik op de vingers. Vorige week werd duidelijk dat justitie de zaak onderzoekt. Volgens Heineken-topman Dolf van den Brink worden dingen groter gemaakt omdat slechte intenties worden verondersteld, zegt hij in gesprek met het AD. ,,Zaken worden snel op de spits gedreven, in een emotionele context. In plaats van wantrouwen streef ik naar dialoog. Dat lukt niet altijd in de publieke arena. Ik vind dat zorgwekkend.”
,,Zo’n affaire als met het statiegeld wordt beoordeeld op basis van wantrouwen. Ik heb daar geen waardeoordeel over, maar de situatie is heel wat complexer dan nu wordt voorgedaan. Onze inzet voor de invoering van statiegeld op blikjes wordt verkeerd geïnterpreteerd. We hebben die maatregel altijd gesteund. Ook omdat statiegeld ons enorm helpt onze milieu-uitstoot terug te brengen.”
Lees ook: Heineken neemt brouwer van speciaalbieren Oedipus over
,,De discussie ging over de logistiek, het moment waarop de invoering van kracht zou worden. Al onze blikjes hebben nu statiegeld, we subsidiëren campagnes daarover. Wij zijn nu meer gefocust op goed uitleggen en communiceren.”
Ook met jullie aanwezigheid in Rusland gaat het fout in die publieke arena.
,,Het is een moeilijke tijd in de wereld, met veel polarisatie en achterdocht. We proberen dingen goed uit te leggen. Soms gaan we daar de fout mee in maar soms worden we bewust niet begrepen.”
,,Het is teleurstellend dat aan onze intenties wordt getwijfeld. We waren maart vorig jaar een van de eerste multinationals die aankondigde uit Rusland te vertrekken. En we hebben die activiteiten volledig afgebakend van de rest van het concern. We dachten dat verkoop wel voor eind 2022 zou lukken. Achteraf bezien zijn we te optimistisch geweest. Omdat het niet lukte, werden we kwetsbaar. Als ik de klok kon terugzetten, zou ik anders doen. Maar dat zou niet betekenen dat het ook sneller zou gaan.”
Ondertussen zijn jullie nog altijd actief in Rusland. Ondanks de boycot ging de Russische divisie door met investeren en moeten jullie volgens de geldende accountancyregels die activiteiten in de cijfers verwerken.
,,Mensen denken: het is sleutels inleveren en vertrekken. Maar de normale spelregels gelden niet in dat land. Er moet goedkeuring komen van de Russische staat. We hebben nu de waarde van de Russische activiteiten afgeschreven naar nul. Iedereen die denkt dat we nog winst uit de verkoop halen, kan nu zien dat dat onzin is. We verwachten in totaal 300 miljoen euro te verliezen.”
Bent u bang dat hetzelfde gebeurt als bij Carlsberg of Danone? Die hadden ook kopers maar hun Russische activiteiten werden onlangs toch genationaliseerd.
,,We hebben een koper, we hebben een overeenkomst. Die ligt nu voor bij de autoriteiten. Iedereen kan zien wat er met anderen gebeurt die in dezelfde situatie zitten. Dat is voor ons ook een risico. De timing van een exit ligt buiten onze controle. We werken nu met man en macht om die transactie goedgekeurd te krijgen.”
Hoe, daarover houdt Van den Brink zich op de vlakte. ,,Ik moet oppassen wat we zeggen. Dat kan gevolgen hebben voor de reactie in Rusland.”
Merken jullie iets van negatieve impact bij consumenten of afnemers door zulke affaires? Uit de halfjaarcijfers blijkt dat de bierverkopen dalen, inclusief de opbrengsten.
,,De Nederlandse markt is maar 1,7 procent van onze totale activiteiten. Maar het is wel onze bakermat. Hoge bomen vangen veel wind, alleen vind ik het niet fijn dat we nu zo in de wind staan.”
,,We wisten dat dit een uitdagend jaar zou worden. We worden nu geconfronteerd met de enorme kostenstijgingen van vorig jaar, omdat we die altijd 12 maanden vooruit nemen. Maar we hebben de prijsstijgingen die nodig zijn om dat te compenseren eerder dit jaar al doorgevoerd.”
Lees ook: Horeca over biertje van 3,50 euro: 'Hou op, schei uit'
,,Afhankelijk van de omstandigheden verwachten we de rest van het jaar geen nieuwe prijsverhogingen. We zijn ondubbelzinnig in het streven om de betaalbaarheid van onze producten in de gaten te houden. De klant stemt met de voeten.”
,,Maar hogere prijzen hebben effect op de bierverkopen. We drinken minder bier, maar wel beter bier. Het Heinekenmerk stijgt, afgezien van Rusland, 3,7 procent. En in Nederland zijn ook andere premiummerken, als Birra Moretti en Texels, heel belangrijk.”
Niet angstig als u naar buiten kijkt? Terwijl in Zuid-Europa de temperaturen boven de 40 graden oplopen, regent het bij ons.
,,Ik werd net in het trappenhuis door een collega aangesproken dat hier de komende week meer regen valt dan normaal in heel augustus. Als mensen naar binnen moeten in de zomer, is dat niet goed voor bierverkopen. Of dat nu komt doordat het regent, of omdat het 45 graden is.”
Bierverkopen in het slop
De bierverkopen bij Heineken zitten in het slop. Door de torenhoge inflatie en oplopende bierprijzen verkocht de brouwer in het afgelopen halfjaar wereldwijd 5,6 procent minder bier: 120 miljoen hectoliter. Bierverkopen in Noord- en Zuid-Amerika en Europa (bijna 5 procent minder) daalden als verwacht. Door vooruit te lopen met prijsverhogingen – in Europa gingen de bierprijzen over de hele linie 13,5 procent omhoog – wist Heineken de halfjaaromzet 5 procent op te voeren naar 17,4 miljard euro.
Maar de winsten daalden wereldwijd, bijna 9 procent tot 1,2 miljard euro. Dat kwam mede door een nieuwe afschrijving, nu van 113 miljoen, op de Russische activiteiten. Het Heinekenconcern bezuinigde de afgelopen zes maanden ook nog eens 200 miljoen euro extra onder meer door in Europa 7 lokale brouwerijen te sluiten, als onderdeel van de door Van den Brink ingezette Evergreen-herstructurering. Die ligt nu voor op het einddoel om op jaarbasis 2 miljard euro minder uit te geven.