De Winkelstraat: De Kleine Kerkstraat in Leeuwarden groot in kleinschaligheid

Een van de belangrijkste trekpleisters in de Kleine Kerkstraat is de Zuivelhoeve. De keten met Friese wortels vestigde zich er in 2012, waarna de kaas- en notenwinkel een regelrechte hit werd. ,,We zijn zeven jaar geleden in het diepe gesprongen”, geeft winkelier Bart Klapwijk, zoon van de eigenaren Anton Klapwijk en Willie Oranje, aan. ,,Dat is eigenlijk uit de hand gelopen. We kregen er steeds meer personeel bij, want eerst waren het alleen mijn ouders en ik. Inmiddels staan we er met een mannetje of zestien.”

Huiskamersfeer

Klapwijk stipt aan dat ze met hun producten proberen een onderdeel uit te maken van de sfeerbeleving van de mensen. ,,Ik vind het leuk dat er hier geen HEMA of een C&A zit. De klanten kennen je echt persoonlijk. Het is een cliché, maar het is wel echt zo. Dat gaat bij veel ondernemers zo in de Kleine Kerkstraat. Je koopt de kaas of worst hier en vervolgens pak je nog ergens een speciaal brood mee. Leeuwarders gingen steeds minder uit tijdens de crisisjaren en vonden het leuker om thuis avondjes te hebben. Ze haalden liever ergens wat op en daarvan hebben we geprofiteerd.”

Hayo Galema, binnenstadsmanager van Leeuwarden, vindt Zuivelhoeve een treffend voorbeeld van een landelijke trend. ,,Dat is dan wel een keten, maar wel met een regionale filosofie. Het is de ouderwetse standwerkerschap wat je daar treft. Een hele belevenis om er klant te zijn. Daar geldt het gezegde: de vent maakt de tent. Je ziet de terugkeer van voeding in het straatbeeld, die in de jaren ’90 verdwenen was door de hoogte van de huren. Door de lagere huurprijzen, zie je dat het aan een opmars bezig is.”

Onvoorspelbaarheid

,,De landelijke ketens ervaren veel mensen als weinig verrassend, het winkelend publiek is toch op zoek naar iets spannends. De Kleine Kerkstraat is tot tweemaal toe verkozen tot Leukste Winkelstraat van Nederland. Een straatje met knusse zaakjes, met relatief weinig mode en heel divers”, vertelt Galema, die vervolgens wijst op een x-factor nabij de straat.

,,De rondvaarten in de grachten van de stad voegen iets extra’s toe aan de bezoekers. Dat gaat met stadsgidsen en vrijwilligers die daaraan bijdragen, dat samenspel maakt de stad leuk. Het is niet allemaal puur commercieel.”

Voor Pieter Driebergen en zijn vrouw Simone Kingma zat een rondvaart vanwege de regenachtige weersomstandigheden er nog niet in. ,,Maar dat komt wel een andere keer”, vertelt de 38-jarige Zwollenaar. ,,Het is eens wat anders dan in een boot in de Amsterdamse grachten, iets kleiner opgezet allemaal. Of ik het mooier vind? Het heeft wel wat. Ik vind de Friese lekkernijen vooralsnog interessanter”, glimlacht Driebergen, wijzend op zijn vrouw met de tassen vol aan etenswaar.

De ambacht echt uitstralen

De Broadsje Bakker behoort inmiddels bijna tot het meubilair in de Kleine Kerkstraat. Al negentien jaar lang verkoopt bakker Sipke Steenstra met zijn vrouw allerlei verschillende broodjes. ,,We doen in de ochtend de broodjes voor de werkende mensen en in de middag richten we ons op toeristen. Het meeste bakken we zelf. Heb zelf net suikerbrood gebakken. We bakken de hele dag door en dan verkoop je van de plaat af. Dat vindt men leuk, de ambacht echt uitstralen.”

,,In de crisis is hier heel erg veel verloop geweest en dat is nog wel een beetje zo. Ik ben een van de drie of vier zaken die hier het langste zitten. Hoe bestendig we zijn bij een nieuwe crisis? Kijk, de huren rijzen wel weer de pan uit. Het is natuurlijk goed dat je tot tweemaal toe tot leukste straatje van Nederland bent verkozen, maar daar koop je in eerste instantie niks voor. Je moet het zelf blijven doen, je kunt niet gaan flierefluiten.”

Boven verwachting

De verkiezing tot Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 leverde uiteindelijk onverwacht meer klandizie op voor Steenstra. ,,De straat is mooier geworden de laatste jaren, er komt meer toerisme. Dat komt door die titel die we vorig jaar wonnen. Het heeft wel een boost gegeven, meer nog dan we hadden verwacht. Dat hebben we misschien wel een stukje onderschat.”