Zo groeide Mandemakers van keukenwinkeltje tot familiebedrijf met 6.000 medewerkers

Half acht. De dag is voor Ben Mandemakers (62) al uren oud. ,,Ik sport eerst een paar keer per week. Tussen kwart voor zes en kwart voor zeven. Hier, in de fitnessruimte op het hoofdkantoor. Ik heb nooit moeite gehad om vroeg op te staan. Wanneer ik een keer om één uur naar bed ga, kan ik er om vijf uur weer uit.’’

De Mandemakers Groep (DMG)

Ben Mandemakers is de ‘stuurman’ van De Mandemakers Groep (DMG), met merken als Mandemakers Keukens, Keuken Kampioen, Brugman, Woonexpress en Piet Klerkx. ‘Keuken’ moet ongetwijfeld zijn favoriete woord zijn, zo meldt het AD. Hij is marktleider van de keukenverkoop in Nederland. Overal wordt gekookt in een ‘Mandemakers’.

Hij lacht. ,,Ik koester het nog steeds. Ik ben er eind 1977 mee begonnen en het blijft een inspirerend vak. Heel vaak als ik mensen spreek, hoor ik: ‘Hé mijnheer Mandemakers, hé Ben, ik heb een keuken van u.’ Dat geeft een bijzonder gevoel. Mond-tot-mondreclame is voor ons erg belangrijk. Als ik deze week duizend keukens verkoop, heb ik er zeven- tot achthonderd dankzij die mond-tot-mondreclame verkocht.’’

Eerste keuken

In Kaatsheuvel, aan de Rechtvaart, aait Ben Mandemakers het verleden als hij het kleine, witte huisje ziet waar hij is geboren. ,,Hier is het met mijn bedrijf allemaal begonnen. Als ik hier ben, voelt het als thuiskomen. Hier woonden mijn ouders. Hier woonde ik tot ik bijna 23 jaar was. Hier maakte ik mijn eerste keuken. Van eiken.’’

Hij verkocht die op tweede kerstdag 1977. Boeren in de omgeving waren zijn eerste klanten. Zoon Stefan (39) die hem vergezelt, wijst naar de keukenwinkel. ,,Daar stonden de varkensschuren.’’ Opa was varkensfokker.

,,Hier zit zo veel historie. Een familiebedrijf koestert dat’’, legt Ben Mandemakers uit. ,,Ik begon in een schuurtje. Telefoon had ik niet. Die stond binnen, bij mijn ouders. Daar moesten de klanten naar het toilet. Ik heb hier stukje voor stukje aangebouwd. Elke keer werd er wat bijgeplakt. Dit is ons huis van keukens.’’ Dan, met luide stem: ,,Dit huisje, al kan ik er goud mee verdienen, gaat nooit plat. Dat is van ons en Stefan moet beloven dat het zo blijft.’’

,,Natuurlijk pa.’’

Stefan Mandemakers

Binnen loopt Ben Mandemakers verheerlijkt langs de keukens. ,,Mooi, hè!’’ Hij strijkt met zijn hand over een keukenblad, over een kastdeurtje. Zwart is nu de modekleur in keukens. Hij vraagt even naar de gezondheid van iemands vader. ,,Hier kan iedereen terecht’’, zegt hij. ,,Hier heb je al een mooie keuken voor 5000 euro. Maar er zijn er ook van 100.000.’’ Stefan: ,,Neem deze: alles is handgeschilderd. De ornamenten zijn handgemaakt. De spoelbak is uit één stuk.’’

Bij een kopje soep roept de Rechtvaart nog meer herinneringen op. ,,Stefan wilde na school in de schoenenbranche werken. Maar op school deed hij daar niet zo veel aan. Ik heb hem toen ervan afgehaald. Ik zei: ‘Vriend, jij gaat werken’. Toen heb ik hem in de zaak een rotbaantje gegeven. Uiteindelijk ging hij terug naar school, heeft hij alsnog zijn diploma’s gehaald. Daarna zei hij op een dag: ‘Pa, ik ga werken’. Ik vroeg: ‘Waar dan?’’ Bij jou’. Zo is het gekomen.’’

Familieband

Dennis (38), de tweede zoon, heeft altijd in de zaak gezeten. ,,Rick, de jongste, wilde na een tijdje iets voor zichzelf gaan doen. Hij heeft Peter Van Son Interieuroplossingen in Sprang-Capelle overgenomen. Als mijn jongens maar gelukkig zijn.’’

Opnieuw prijst Ben Mandemakers de familieband. ,,Mijn grootste hobby zijn mijn kleinkinderen. Die verwen ik graag. Soms neem ik ze op een woensdagmiddag mee. Dan gaan we naar de film of zo. Of we gaan een paar dagen weg. De kinderen van Stefan waren pas jarig. Ik trakteer ze op een weekendje Amsterdam. Elk jaar gaan we naar Eurodisney. We nemen ook met zijn allen een weekje vakantie.’’

Lukt het dan om over iets anders te praten dan keukens, meubels en verkoopcijfers? ,,Ja ja. Onze oudste kleindochter houdt me in de gaten. Dan roept ze: ‘Nou opa, nu even niet’. Ja, die komt er wel.’’ De volgende generatie Mandemakers staat al te trappelen.

Oplossingen

Het is de vraag wat de derde generatie later zal overnemen, want het houdt bij Ben Mandemakers al lang niet meer op bij keukens. Hij doet ook in badkamers, meubels, autoleasing. Hij beheert een flinke woningportefeuille. DMG bezit honderden winkels, en ook fabrieken. Het bedrijf telt bijna zesduizend werknemers. Hoe houdt hij het overzicht?

,,Ik zoek altijd naar oplossingen. Dan ligt er nooit te veel op je bordje. Ik houd alles klein, ik ben ook klein begonnen. Wacht, ik laat je een voorbeeld zien van hoe ik het overzicht houd.’’ Hij loopt naar zijn bureau, komt terug met een stapel geprinte foto’s. ,,We zijn aan het verbouwen in Hulst. Bij Morres Wonen. Ik wil elke week foto’s zien van de bouw. Hier heb ik de laatste. Nu zie ik hier dat een lat aan de buitengevel te smal is. Dat moet dus anders.’’

De DMG-eigenaar slaat zich goedlachs, joviaal door het leven. Niks geen afstandelijkheid of preken vanuit de hoogte omdat hij het heeft gemaakt. Iedereen kan Ben Mandemakers aanspreken. Hij neemt de tijd voor een praatje. ,,Ik ben gegroeid als zakenman, heb veel geleerd, maar als mens ben ik nog gegarandeerd dezelfde. Ik ben net zo enthousiast en gewoon als in 1977. En net zo duidelijk en direct. Als ze bij mij interessant beginnen te doen, pas ik op. Ik heb een directeur gehad die steeds Engelse woorden gebruikte. Ik zei: ‘Hé, vriend, we wonen en werken hier in Nederland. Nu moet je eens ophouden.’’

Familiebedrijf

Zeg DMG, zeg Ben Mandemakers. Hij trekt aan alle touwtjes. Hoe kwetsbaar is DMG als hij er niet is? Mandemakers: ,,Dan gaat alles door. Vanuit het ziekbed, op vakantie kan ik ook zaken regelen. Bovendien heb ik een paar goede mensen om me heen. Stefan zit in de holding, Dennis is verantwoordelijk voor de kwaliteit in de organisatie en leidt de orderverwerking en service. Ik ben nu 62, blijf eindverantwoordelijk maar delegeer de laatste jaren zaken aan anderen.’’

DMG moet ook een bloeiend familiebedrijf blijven. ,,Wij willen niet anders. Een beursnotering? Nee. Nooit. We blijven hier alles zelf beslissen. Zo ben ik begonnen. Zo blijft het. Ik ben de eigenaar, de cultuurbewaker. De cijfers houd ik voor mezelf.’’

Mesthoop

Het is niet altijd hosanna. Hoe gaat hij om met tegenslag? Met jaloezie, met kritiek van vakbonden, klachten van consumenten. Zo lag er een keer een mesthoop voor de ingang. ,,Ik vind dat ik daar goed mee kan omgaan. Ik vertrouw op mezelf, blijf er rustig onder. Waarom? Als ik onrustig word, worden mijn mensen dat ook. Bovendien weet ik dat het weer goedkomt. Ik heb het bedrijf zo opgebouwd dat het tegen een stootje kan als de markt inzakt, als er protest is. Vertrouw op jezelf, dan is er niets aan de hand.’’

En als hij thuiskomt na een slechte dag, gooit hij dan woedend de tas in de hoek? ,,Nee, helemaal niet. Natuurlijk heb ik wel eens zware dagen. Maar dan neem ik een half uurtje rust. Daarna zit ik weer in mijn ritme. Ik ben geen stresskip, moet anderen niet met mijn sores opzadelen. Ik wilde dit bedrijf toch, dan moet ik er ook de lasten van dragen.’’

2018

Ben Mandemakers is tevreden over 2018. ,,Dat was een mooi jaar. We hebben weer meer keukens verkocht dan in het voorgaande jaar. We hebben er nog geen drie te laat afgeleverd. In Duitsland heb ik een mooi bedrijf gekocht en Meubelboulevard Piet Klerkx staat weer als een huis na een verbouwing. Als ik nu zou klagen, moet ik een flinke schop onder mijn kont krijgen. Privé was 2018 ook prima. Ik heb fantastische kleinkinderen. Allemaal gezond.’’

Ook in 2019 heeft hij vertrouwen. ,,Het moet een jaar worden waarin we het weer 2 tot 3 procent beter doen dan de markt.’’

Als hij gelijk krijgt, zal niet alleen de miljardenomzet maar ook zijn eigen vermogen weer stijgen. Dit jaar staat hij op plek 38 in de Quote 500 met een geschat vermogen van 850 miljoen euro.

Luxe

Rijkdom heeft natuurlijk zijn schaduwzijde. Daarom praat hij liever niet over veiligheid, over zijn thuis dat hij deelt met zijn tweede vrouw Jeanette (sinds 2013), kunstenares en nazaat van de Meubelfabriek Oisterwijk.

,,Ik had nooit in de Quote willen staan. Wat andere mensen allemaal schrijven, zeggen of doen, ik hecht niet aan status en luxe. Dat zit niet in ons dna. Vroeger had ik een oud bankstel en daar moest een plaid overheen, omdat het er niet meer goed uitzag. Nu zeg ik, zullen we er eentje uit het magazijn halen. We zijn niet zo van de overdaad. Zo ben ik niet opgegroeid. Ik kom uit een gezin van negen kinderen.’’

Behalve thuis en zijn geboortehuis aan de Rechtvaart zijn er nog twee plekken waar hij zijn hart aan heeft verpand. Aan Meubelboulevard Piet Klerkx en aan voetbalclub RKC. Bij Piet Klerkx loopt hij tevreden rond, zeker na de ingrijpende verbouwing. ,,Ik kwam hier als 21-jarige jongen al spullen halen die ik zelf niet had staan. Toen ik dit kon kopen hapte ik toe. Ik wist dat het nodig moest worden opgeknapt. Niemand investeerde hier nog in. Nu staat Piet Klerkx er weer prachtig bij. Met letters groter dan ooit. Omdat we er trots op zijn.’’

RKC

Tijd voor een potje zelfkastijding. Hoe staat het met de Waalwijkse voetbalclub waarvan hij de broodheer is? ,,Met RKC moeten we kleine stapjes maken. We hebben het stadion gekocht, we hebben verbouwd. Het komt goed. Bij RKC ben ik nog geen twee minuten zakenman. Als je eenmaal van een voetbalclub gaat houden, kom je er niet meer los van. Als je in deze regio succes hebt gemaakt moet je bovendien iets terug-doen. Daarom steun ik RKC. Nu zitten er zo’n tweeduizend fans op de tribune, maar er zullen er weer meer komen. We willen bij de top vijf in de eerste divisie horen.’’

Ben Mandemakers verbindt ook de naam van zijn bedrijf Keuken Kampioen aan dit seizoen in de eerste divisie. Aanvankelijk werd er wat lacherig gedaan over de ‘Keukenkastjesdivisie’. Deed dat pijn? ,,Daar schrok ik niet van. Ik wist dat het goed zou komen. Nu is iedereen aan de naam gewend. Het is een prima moment om in te stappen. De eerste divisie kreeg in jaren niet zo veel aandacht als nu. Er doen veel topteams aan mee, de strijd om het kampioenschap is spannend. Het is zijn geld waard. Ik verwacht bij Keuken Kampioen een flinke omzetplus. De naam valt zo vaak.’’

Aan het einde van de werkdag arriveert Ben Mandemakers bij het naar hem vernoemde voetbalstadion in Waalwijk. Iedereen kent de goedlachse geldschieter. Mensen roepen zijn naam, geven hem een hand. Samen met Jeanette, zakenpartner en vriend Erik Berkhof en diens vrouw neemt hij plaats in de ruime stoelen op de eretribune. Zijn RKC beloont hem met een zege en prima voetbal. ,,Zie je wel, het komt goed.’’

Bij Ben Mandemakers is het glas altijd ten minste halfvol.