Spelers printmarkt op zoek naar nieuwe omzet

Ziehier het probleem: "Vijf jaar geleden kostte een printmachine gemiddeld 5.000 euro en betaalde een bedrijf op contractbasis 8 cent per kleurenprint en 1 à 2 cent per zwart-witprint. Nu gaat die machine voor gemiddeld 2.500 euro de deur uit en betaalt een bedrijf 4 cent voor een kleurenprint en 0,8 cent voor een zwart-witprint", maakt Eduard van Helmond maar meteen duidelijk. Hij is commercieel directeur bij Itec, de grootste onafhankelijke leverancier van kantoorapparatuur in de Benelux.

Van Helmond wil met zijn praktijkvoorbeeld maar aangeven hoe het gesteld is met de Nederlandse printmarkt. Niet best dus. Eind vorig jaar was dat al goed te merken toen multinational Ricoh - met voor Nederland de hoofdvestiging in Den Bosch - bekendmaakte dat het 220 van de in totaal 1.100 arbeidsplaatsen moet schrappen. De directie gaf meteen toe dat Ricoh de sterk dalende prijzen voor print- en kopieermachines niet meer kon opvangen.

Voor Itec is dat vooralsnog niet aan de orde. Sterker nog, het Bommelse bedrijf heeft ongeveer vijftig vacatures open staan. "Maar deze dumpprijzen op de printmarkt gaan ook ons uiteindelijk pijn doen", voorspelt Van der Bij. Hij gaf in 2014 in het Brabants Dagblad nog aan binnen tien jaar de omzet te willen verdubbelen. Nu beseft hij dat dit onhaalbaar is. "Nu de prijzen de helft zijn van vijf jaar terug, betekent het dus dat je vier keer zo veel moet verkopen om te verdubbelen. De sterk gedaalde prijzen zijn killing."

Itec mag dan nog altijd groeiende zijn, vergeleken met Ricoh is het Bommelse bedrijf nog maar een kleine speler op de nationale printmarkt. Van der Bij: "Wij beheren zo'n 35.000 printmachines in de Benelux, goed voor ongeveer twee miljard afdrukken per jaar. In Nederland hebben we een marktaandeel van circa zeven procent. Ricoh zit op ongeveer een kwart van het marktaandeel."

Commercieel directeur Van Helmond denkt dat er maar één oplossing is voor de printbranche: "Als de prijzen zo laag blijven, kunnen printbedrijven niet de dienstverlening verrichten die ze zouden willen. Klanten gaan dat dus ook merken. Niets is zo vervelend voor een bedrijf als dat de printer kapot is en de monteur lang op zich laat wachten. Er moet een trendbreuk komen, de prijzen moeten voor de gebruikers weer naar een normaal niveau. Ik weet ook wel dat het niet meer de oude prijzen zullen worden, maar het moet wel weer langzaam omhoog. Maar wie durft het aan? De macht ligt bij de printfabrikanten."

Tijd voor een bezoek aan het moderne bedrijfsgebouw van Ricoh in het Bossche Paleiskwartier. "De prijzen verhogen? Was het maar zo eenvoudig", reageert directielid Maurits Aalders al rap. "Als je als enige speler de prijs verhoogt, doe je geen zaken meer. Niemand gaat die spiraal doorbreken. En prijsafspraken mogen we niet maken, dat doen we dus ook niet. Ik zit nu 25 jaar in deze business en in al die jaren is de prijs alleen maar naar beneden gegaan." En dat zal niet snel veranderen, voorspelt Aalders. "Meerdere dynamieken zorgen ervoor dat de prijzen onder druk staan."

Maar wat dán? "Proberen nieuwe omzet te blijven vinden", antwoordt Aalders. En Ricoh is jaren terug al begonnen met het uitbreiden van de werkzaamheden, onder meer met diensten op het gebied van informatietechnologie (IT). Aalders is de eerste om toe te geven dat de inkomsten uit IT 'onvoldoende bijdragen om de verliezen op het gebied van print op te vangen'. Wél ziet Ricoh kansen op het gebied van 3D-printen. "Dat staat nu nog in de kinderschoenen, maar in de toekomst wordt dat heel groot." En dan zijn er nog andere richtingen waarop Ricoh wil gaan scoren, zoals communicatieservice (integratie van schermen, video, spraak en documenten, waardoor mensen bijvoorbeeld online kunnen vergaderen).

Een andere grote speler op de printmarkt is Canon, ook al in Den Bosch gevestigd. Is Canon dan de eerste die de prijzen gaat verhogen? "Hierover doen wij geen mededelingen", reageert een woordvoerster van het bedrijf. Ook Canon, bekend van meer producten zoals camera's, ondervond de gevolgen van de malaise op de printmarkt. In 2013 vielen nog 60 ontslagen bij Canon en 300 bij Océ, dat werd overgenomen door Canon. De 1.300 mensen die nu bij Canon Nederland werken, hoeven volgens de woordvoerster niet te vrezen. "Van moeten overleven is geen sprake. Onze organisatie is op dit moment in balans."

Op de vraag of Canon winst of verlies maakt op het gebied van printen, blijft het stil. Het antwoord op de vraag hoe de printmarkt weer een opgaande lijn te pakken kan krijgen, heeft niemand. Ook Ricoh niet. Het bedrijf zit nu nog in de oriëntatiefase over de toekomst, geeft Aalders aan. "Moeten we alles wel blijven doen?", vraagt hij zich hardop af. Bij Itec hebben ze het antwoord klaar: "Schoenmaker, blijf bij je leest. Dat doen wij ook."