Supermarkten eisen duurzame visvangst

Inmiddels zijn driehonderd visbedrijven MSC-gecertificeerd. Uit cijfers die woensdag gepresenteerd worden, blijkt dat afgelopen jaar op bijna 10 procent van de mondiale aanvoer een MSC-logo zit. In 2010 was dat nog 5 procent. Het aantal afnemers van de duurzame vis steeg van 1.100 in 2010 naar 3.000 nu. Steeds meer vissers hebben geen andere keuze dan aan de voorwaarden voeren, stelt Hans Nieuwenhuis. Supermarkten eisen het van hen.Marine Stewardship Council Nieuwenhuis is directeur van het Marine Stewardship Council, zoals MSC voluit heet. Een vis is van niemand. Tot je hem vangt. Dan gelden er regels voor hoe dat gebeurt en waar. Overheden moeten erop toezien dat vissers zich aan de regels houden. Maar dat doen ze vaak niet, verzucht Nieuwenhuis. MSC, het keurmerk met het donkerblauwe logo met de blije witte vis, moet ertoe leiden dat vissen op een verantwoorde manier worden gevangen. Dus zonder schade toe te brengen aan de bodem. Zonder soorten uit te roeien. Zonder viskratten vol bijvangst.Falen"MSC is een reactie op het falen van de visserij", legt Nieuwenhuis uit. "Eind jaren 90 stortte het complete kabeljauwbestand voor de kust van Canada in. Een ramp voor de visserij en voor de gemeenschappen die ervan afhankelijk waren." Het Wereld Natuur Fonds (WNF) zette MSC op met Unilever, toen nog eigenaar van Iglo. "Het bedrijf realiseerde zich dat het visbestanden goed moet beheren, wil het op lange termijn nog succesvol zijn. De vloten gaan steeds verder de oceaan op en vissen met steeds geavanceerdere apparatuur. Maar de hoeveelheid vis die aan wal wordt gebracht, is hetzelfde als in de jaren 50. Kortom, vissers moeten veel meer moeite doen om nog iets te vangen. Er wordt nu ook naar soorten gevist die dieper in de zee zitten. Die planten zich maar heel langzaam voort. Voor je het weet klappen die bestanden in elkaar."Vangstquota Vissers die het MSC-keurmerk voeren, moeten kunnen aantonen dat ze niet teveel vangen. MSC keurt de papieren, test het dna van vissen om erachter te komen waar ze zijn gevangen en controleert de volumes en de handel. Soms zijn het de vissers zelf die het initiatief nemen, zegt Nieuwenhuis. "Neem de Noordzeegarnaal. Jarenlang heeft de Europese Unie tevergeefs geprobeerd om afspraken te maken over de vangstquota. Maar toen een paar grote supermarktketens besloot alleen nog garnalen met het MSC-keurmerk aftenemen, spraken vissers af de vangsten te beperken." Maar ook met de tonijnvangst in de Indische Oceaan is een doorbraak bereikt. "De afnemers eisen dat de scholen goed worden beheerd. Want de soort wordt zo sterk bevist, dat de aanvoer dreigt op te drogen. Terwijl Noord-Europa wel vraagt om tonijn."Klant verlorenWereldwijd heeft MSC nu 10 procent van de visvangst te pakken. "De resterende 90 procent veroveren, zit er voorlopig niet in. Maar door de tucht van de markt kan het snel gaan. Vroeger was een MSC-certificaat een middel om een betere prijs te bedingen. Nu is het nodig om überhaupt nog aan supermarkten te kunnen leveren. Makreel is bij Lidl uit het schap verdwenen door geruzie tussen vissers. Lidl groeit snel, dus de visserijsector heeft een grote klant in Europa verloren."

Nu moeten consumenten nog vis met en zonder keurmerk kunnen kiezen. "Maar de Autoriteit Consument & Markt erkent inmiddels ook dat er grotere belangen zijn: we hebben maar één visbestand. Als dat kapot gaat, kan het decennia duren voor het is hersteld. Of het komt nooit meer terug."