Lees ook: DOMunder staat aan rand faillissement
,,Technisch zijn we eigenlijk failliet,'' zegt Bas Pickkers, sinds januari 2015 directeur van de stichting Domplein 2013, die DOMunder, de ondergrondse attractie onder het Domplein, exploiteert.
Het is een wrange constatering, want DOMunder mag gerust uniek genoemd worden. De bezoeker daalt af in 2000 jaar geschiedenis van het Domplein en Utrecht. Er zijn resten te zien van het Romeinse fort dat hier ooit stond en van de kerken die op deze plek gestaan hebben. Met een 'slimme zaklamp' maakt de bezoeker vijf meter onder de grond een ontdekkingsreis langs archeologie en historie.
Succes
Al meteen na de opening werden de prognoses voor de bezoekersaantallen naar boven bijgesteld. En nog eens. En nog eens. Vorig jaar kochten 42.000 mensen een kaartje, de komende jaren zal het bezoekersaantal oplopen tot 45.000, zo is de verwachting. Ondertussen grossiert DOMunder in prijzen, onder meer voor het innovatieve gebruik van multimedia.
Toch is het nu mis: ,,Door een grote tegenvaller in de subsidie- en sponsorwerving liepen we een jaar vertraging op en moesten we bouwen in 2013, toen in de stad de Vrede van Utrecht gevierd werd,'' zeggen Pickkers en Theo van Wijk, een van de initiatiefnemers van DOMunder en tegenwoordig adviseur. ,,Dat betekende dat we het Domplein tijdens de bouw drie keer leeg moesten opleveren vanwege een festiviteit.''
Koperen klokken
Het was de eerste tegenvaller, maar er volgden er meer. Zo waren er noodzakelijke aanpassingen aan het bouwplan (de entree werd gedraaid, er kwam een andere klimaatinstallatie) en onverwacht hoge kosten voor de aanleg van leidingen tussen DOMunder en het Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK) aan het Domplein (daarvoor moest door grond met nog onberoerde archeologische resten worden geboord, een dure specialistische klus). Ook werd de bouw tijdelijk stilgelegd toen een werkplaats werd ontdekt waar de koperen klokken van de Domtoren gegoten werden. ,,Dat betekende extra archeologisch onderzoek.''
Betonplaat
De enorme betonplaat op DOMunder, nodig vanwege het verkeer erboven, de onverwachte noodzaak de uitgegraven grond te saneren ('die bleek tóch vervuild') en het voor 50.000 euro verplaatsen van zes platanen maakten de tegenvallers compleet. Tussentijds de bouw stoppen was ook geen optie, stelt DOMunder. Dit zou ook kostbaar zijn, onder meer omdat dan subsidies moeten worden terugbetaald.
Molensteen
Verder bleek dat investeringen die in 2010 waren gedaan in de Schatkamer onder het UCK ('DOMunder 1') niet terugverdiend waren. Waarmee de teller op een tekort van 1,6 miljoen staat. Een enorme financiële molensteen, waar Pickkers en Van Wijk nu proberen van af te komen. Want zonder die schuld, en mét behulp van geld van de gemeente, kan DOMunder prima geëxploiteerd worden, zeggen ze. De 'reddingsoperatie' is al enkele maanden aan de gang. Onder meer wordt gepraat met de gemeente, crediteuren, fondsen en particulieren.
Gaan alle lichten op groen voor het oplossen van de financiële problemen, dan is een duurzame exploitatie mogelijk, denken Pickkers en Van Wijk. Qua bezoekersaantallen is DOMunder immers succesvol. ,,We zijn nu een gezonde hardloper, die een grote zak stenen op de rug heeft,'' zegt Pickkers.
En ondertussen wordt er bezuinigd. Er wordt nog meer gewerkt met vrijwilligers en ook de huur van het kantoor op Domplein 24 is opgezegd. De stichting trekt in bij het UCK.
