Nieuws Actueel
'Toerisme is steeds meer een economisch verhaal'
Een jaar geleden maakte Utrechter Ronald Besemer (47) de overstap. Hij verkaste van vastgoedbedrijf Corio naar Toerisme Utrecht, waar hij aantrad als directeur. Nu de bollen uit de grond schieten en dus ook het toeristenseizoen weer voor de deur staat, maakt hij de balans op in het AD.

Toen u een jaar geleden Corio inruilde voor Toerisme Utrecht, tweette een kennis van u: 'vast leuker dan dat vastgoedgebabbel'. Is dat ook zo?"Bij Corio ging het over winkelcentra en retail. Over nieuwe formules zoals Hutspot, die opkomen, en oude, zoals V&D, die het niet halen. Dat is hartstikke leuk en dynamisch. Ik probeerde eraan bij te dragen dat Hoog Catharijne geen op zichzelf staande blokkendoos was, maar een ontmoetingsplek. We deden in HC met Call of the Mall aan kunst of lieten Eefje de Visser haar plaat opnemen in het Mirlitontheater. Het stadswinkelcentrum als een soort theater waar héél veel toeschouwers komen. Met sneakpreviews van de Stadsschouwburg, nijntje en de Man Cave van Media Markt. Niet iedereen houdt van HC, maar er was wel veel te doen. Kortom: het werk bij Corio was geen vastgoedgebabbel."
Waarom heeft u dan toch de overstap gemaakt?Die was nog niet zo vreemd. Utrecht is in mijn werk betreft altijd de rode draad geweest. Bovendien deed ik ook dingen naast het werk. Ik zat in besturen, was bezig met muziek en woon al heel lang in deze stad. Ik wilde niet per se weg, maar de mogelijkheid was er. We waren in gesprek en wilden dat afronden voor de Tour in Utrecht arriveerde."
Van beursgenoteerd vastgoedbedrijf naar dienstverlener in toerisme. Een grote stap?"Ja en nee. Aantallen zijn in beide gevallen erg belangrijk. HC ontleent haar waarde aan de 25 miljoen jaarlijkse bezoekers. Voor het toerisme is ook van groot belang hoeveel mensen komen en wat ze uitgeven. De toerist in Utrecht spendeert gemiddeld 44 euro per dag. Eén euro meer dan in Amsterdam. We zijn daarmee koploper. Dat komt, denk ik, doordat we een compacte stad zijn met goede verwijzingen naar de diverse bestemmingen. Dat geeft toeristen tijd om geld uit te geven. En ook het horeca-aanbod is goed. Toerisme is steeds meer een economisch verhaal en ik was altijd al met plezier met cijfers bezig."
Hoe staat Utrecht ervoor?"Super kansrijk."
Is dat het na-ijleffect van de Tour?"Niet alleen, maar die nawerking is er zeker. Afgelopen zomer zijn hotels en horeca beter bezocht. De Tour kwam op het juiste moment en heeft deze stad echt op de kaart gezet. Op de vakbeurs in Berlijn weet nu iedereen waar Utrecht ligt. De media exposure die bij de Tour hoort was ongeëvenaard. Als Le Figaro schrijft dat Utrecht zo mooi is als een schilderij van Vermeer, dan word ik daar heel gelukkig van. Toeristen tot uit Israël en Indonesië komen met een krantenartikel aan de VVV-balie en zeggen: 'kijk, hier wil ik heen'."
Komen er veel buitenlanders?"Exacte cijfers moet ik even schuldig blijven, maar er komen veel meer Nederlanders naar Utrecht dan buitenlandse bezoekers. De stad is een nationale magneet, ook regionaal. Een dagje Utrecht doet iedereen wel eens. Aziaten? Dat is een groeimarkt, maar we worden echt niet overspoeld door Chinezen. De buitenlandse toeristen, dat zijn vooral Duitsers en Belgen. De oosterburen zijn cultuurtoeristen, de Belgen fietsen ook graag en houden van 'het goede leven'. Terwijl Engelsen weer vaker zakenlieden zijn, of wetenschappers. We willen de koek op alle fronten groter maken. Ook internationale congressen horen daarbij. Als je weet dat een congresganger met 350 euro per dag zeven keer meer uitgeeft dan een gewone toerist, dan snapt iedereen dat dit een interessante markt is."
U bent van meer, meer, meer. Meer toeristen, meer uitgaven, meer werkgelegenheid. Heeft dat ook nadelige kanten, bijvoorbeeld voor het woongenot?"Dat is hier niet aan de orde. De druk op onze binnenstad is niet te vergelijken met die in Amsterdam. Het is hier eerder een inhaalrace. Mooie dingen zoals musea, de Jaarbeurs en Castellum Hoge Woerd kunnen we aan veel meer mensen laten zien."
En juist bij het Castellum is er verzet van omwonenden die het er te druk vinden."Jeroen Wielaert schreef het al in een column: er zijn zelfs mensen die tegen de beierende klokken van de Dom zijn. Leidsche Rijn is de fase van slaapgebied gepasseerd. Het leeft, er wordt geïnvesteerd. Het Castellum met Romeins schip, theater en Grand Café is fantastisch en dat zou het ook voor de omwonenden moeten zijn. Dat het er daardoor wat drukker wordt, daar moet je mee leren omgaan. Net als met het klokgelui van de Dom."
Welke nieuwe, verrassende dingen staat de toeristen in dit jaar te wachten?"Naast veel muziek en leuke festivals is tot 5 juni de manifestatie Hacking Habitat aan het Wolvenplein en op 25 mei begint het grootste technologiefestival ter wereld, de Campus Party in de Jaarbeurs. Universiteit Utrecht viert haar 380 jarige bestaan met activiteiten in de stad en op 25 juni start in het Centraal Museum Trots van de stad, een mooie expositie over de Domtoren. De musea zullen verrassen dit jaar, zeker nu nijntje erbij is gekomen voor de kleintjes.''
Heeft deze stad nog extra trekpleisters nodig?"We kunnen nog meer halen uit wat we al hebben. Vorig jaar kwamen 1 miljoen mensen naar de musea. Dat gaan we overtreffen. Het Nijntje Museum is net open en de eerste weken waren ongelooflijk. Ik verwacht dat het nog meer mensen gaat trekken dan het Centraal Museum. In Leidsche Rijn is nog ruimte voor iets en we hebben nog geen dierentuin. De FC is trouwens ook een publiekstrekker aan het worden, haha. Mede door die prachtige grasmat ziet deze seizoenkaarthouder Haller daar de mooiste dingen doen."
Utrecht is uniek, zegt u. Waarom?"Om meerdere redenen. Omdat hier zoiets aparts kan ontstaan als klassiek café Het Muziek Lokaal. Omdat we het centrum zijn van de gaming industrie. Omdat Utrecht de kraamkamer is van De Stijl, de geboorteplaats van Gerrit Rietveld, Theo van Doesburg en Bart van der Leck. Het is een stad van inspiratie, altijd al geweest. Dick Bruna, fietsparkeergarages, noem maar op. Hier gebeurt het. Dat geeft een lekker gevoel en ik ben er trots op. Verder zijn we een kleine stad waar je burgemeester en wethouders op de fiets tegenkomt. En je zwaait naar ze, want informeel zijn we ook nog. Tuurlijk is er ook de Dom en de Oudegracht, maar Utrecht is veel groter en kansrijker dan het zich realiseert. Want naast die binnenstad zijn er ook Utrecht Science Park, Stationsgebied, maar ook Leidsche Rijn, Vleuten-De Meern en de Heuvelrug. Mijn belangrijkste taak? Verbinden. Zorgen dat al die partijen die bij het Utrechtse toerisme betrokken zijn elkaar versterken."
Wat is uw persoonlijke Utrecht top 5?"Op 1 staat de Dom. Ik kijk niet met historische ogen naar die toren, maar met gevoel. Het is hart en ziel van de stad. Het peloton van de Tour reed eronder door, na de aanslagen in Parijs werd de Franse vlag erop geprojecteerd, toen David Bowie overleed speelde stadsbeiaardier Malgosia Fiebig spontaan op het carillon een eerbetoon dat op Facebook talloze malen gedeeld werd. En zelf ben ik er afgelopen september getrouwd. Rillingen over mijn rug."
Wat staat er op 2?"Lombok, waar ik sinds 2004 woon. 130 nationaliteiten in één wijk en het is - op af en toe een plofkraakje na - een groot feest. Derde plek is voor Hoog Catharijne. Dat zit in mijn systeem. Als ik anderen vertel dat ik het een mooie plek vind, vallen ze soms flauw. Maar ik ben gefascineerd door die miniwereld, dat zal nooit overgaan. Op 4 het Science Park. Vroeger een winderige Uithof, nu swingt deze banenmotor van de stad, ook doordat er studenten wonen. Tenslotte gedeeld vijfde Brouwerij Maximus en muziekwinkel Plato. Twee leuke plekken, de een met lekker bier, de ander met mooi vinyl."
2015 betekende niet alleen een nieuwe baan. Van alleenstaande man met kat, werd u echtgenoot met drie kids. Nog een grote stap?"Eigenlijk niet. Het huwelijk met Mara voelt als vanzelfsprekend. We zijn gelukkig met elkaar, kat Dixie en de kinderen vinden elkaar ook leuk. Ik kom nu op plekken waar ik nooit kwam: het voetbalveld, de turnzaal, het schoolplein. Waarom het zo lang heeft geduurd? Ik had wel relaties, werkte hard. Maar: dit is 'um'. Misschien ben ik gewoon een laatbloeier."
U doet ook veel andere dingen. Wat is uw leukste bijbaan? Bestuurslid van het Bevrijdingsfestival?"Het werk voor dat festival piekt altijd in mei, daarna is het weer rustiger. Eigenlijk zijn die onbetaalde nevenfuncties onvergelijkbaar. Zo schrijf ik al tien jaar voor online muziekmagazine KindaMuzik. Meer dan duizend stukken, zeker honderd interviews. Laatst stond ik vooraan bij een concert van Adele, tussen de 16-jarigen. Genoeg geweest, dacht ik, kappen. Maar als ik dan soulzanger Charles Bradley mag interviewen, vind ik het weer geweldig."
Is Utrecht een muziekstad?"Zeker. Kijk naar de festivals, zoals die voor Oude Muziek, of LeGuessWho. En de kanjers die we hebben. Voorheen Urban Dance Squad, nu Kyteman en Kensington. Hier groot geworden én hier gebleven. Of een talent als I am Oak. Er popt van alles op. TivoliVredenburg? Even afgezien van geluidslek en financiën: fantastische accommodatie, overtreft alle verwachtingen, icoon voor de stad. Soms staan er op één dag twee recensies van optredens in TiVre in de krant. Hoe mooi is dat?"
De Stijl 2017 komt in zicht."Na Vincent van Gogh in 2015 en Jeroen Bosch het jaar daarna, wordt 2017 het jaar van De Stijl. Motto: van Mondriaan tot Dutch Design. In acht steden en regio's, en wij spelen samen met Amersfoort een centrale rol. Met een schuin oog kijken we naar Le Grand Depart. De basis zijn de tentoonstellingen van Rietveld in Utrecht en Mondriaan in Amersfoort, maar we willen er ook muziek en theater omheen. En mogelijk citydressing (het aankleden van de stad met vlaggen of banieren, red.), want iedereen herkent meteen De Stijl."
Hoe ziet het toerisme in Utrecht er over 10 jaar uit?"Economisch zijn we dan sterker geworden, het zakelijk toerisme is gegroeid, Leidsche Rijn voltooid, Science Park internationale top en de stad is groter.
Er zal ook meer samenwerking zijn met andere steden. Utrecht is dan echt een wijk geworden van Holland City. Of ik er dan nog bij ben? Ik hoop het. Maar in ieder geval ben ik ergens in deze stad bezig. Aanvankelijk zou ik op mijn 65ste teruggaan naar mijn geboorteplaats Deventer, daarna op mijn 82ste. Inmiddels zeg ik: ik blijf in Utrecht."