'Uitroeien, die ziekmakende muggensoorten'

Nu is er zika, een virus dat in Brazilië en het Caribisch gebied om zich heen grijpt. Mensen krijgen koorts, gewrichtspijn en hoofdpijn. De paniek sloeg toe door de beelden van pasgeboren kinderen met te kleine hoofdjes. Ineens staat het onderwerp hoog op de politieke agenda. "Godzijdank", zegt Knols. "Hopelijk gaat de wereld nu veranderen.

Zou de wereld beter af zijn zonder muggen?

"Zeer zeker. We hebben het niet alleen over 725.000 sterfgevallen, maar ook over jaarlijks 240 miljoen gevallen van malaria. Dat is nogal wat. We hebben in de wereld 3.500 muggensoorten. Het gros ervan valt ons niet lastig. In Afrika zijn er vijf soorten die belangrijk zijn in de verspreiding van malaria. En je hebt de gelekoortsmug en de tijgermug. Zeven soorten. Als de wereld van die zeven muggensoorten af zou zijn, raken we een hoop ellende kwijt. Een mug is een fascinerend beest. De formule van leven op bloed is heel succesvol in het dierenrijk. Het probleem is dat muggen taxi's zijn voor virussen en parasieten."

Wat weten we over zika?

"We weten dat er een sterke toename van microcefalie is in het noorden van Brazilië, waar ook de uitbraak van zika is. Of dat de oorzaak is, weten we niet zeker. Kenia heeft al besloten geen atleten naar de Olympische Spelen in Rio te sturen. Ik denk dat de atleten daar goed beschermd worden. Die Brazilianen gaan de omgeving van de stadions en van het Olympisch dorp he-le-maal platspuiten. Daar gaat niets meer leven. Het gaat om de toeschouwers. In en om de stadions is er niets aan de hand. Maar: wat doen de meesten? Ze bezoeken die waterval, of die kerk. En dát wordt gevaarlijk. Want die mensen komen van over de hele wereld.

"Vanuit de haard van zika kun je verspreiding verwachten naar andere delen van de wereld. Zuid-Europa is op sommige plekken vergeven van de Aziatische tijgermuggen. Spanje, Italië, Zuid-Frankrijk, de Griekse kust. Er zijn plekken in Rome waar je in de zomer tien beten van tijgermuggen per minuut krijgt. Als er reizigers met zika uit Zuid-Amerika terugkomen, ben ik benieuwd wat er gebeurt. Een Afrikaans virus en een Aziatische mug ontmoeten elkaar op Europese bodem en je hebt een epidemie, precies zoals in 2007 gebeurde met het chikungunya-virus.

U pleit voor een totale uitroeiing van die mug?

"Ja. In dat hele gebied: het zuiden van de VS, het Caribisch gebied en Zuid-Amerika. Dan zeg jij: je bent knettergek. Het punt is: tussen 1947 en 1962 was het bijna gelukt. Toen was er een programma waarin men in dat gebied deze mug heeft uitgeroeid. Die mug zat alleen nog in noorden van Suriname en Guyana. Toen kwamen er twee problemen: financiering en resistentie tegen insecticide. Had men toen doorgezet, dan hadden we nu al die problemen niet gehad. Na 1962 is de bestrijding in het slop geraak en nu is die mug overal weer. De overheid wil nu niet meer investeren in preventie. "

Het klinkt alsof u daar gefrustreerd over bent.

"Als ik zeg dat we muggen moeten uitroeien, beginnen mensen te lachen. Je kunt toch niet alle muggen uitroeien? Onmogelijk! Het kan wel. Zelfs met biologische bestrijdingsmiddelen. Wij hebben als In2Care (een bedrijf dat hij met collega's oprichtte red.) een muggenval ontwikkeld. Die werkt goed in harmonie met opruimen van je afval. In 2014 hebben we het plan ingediend, met het Rode Kruis, bij de Postcodeloterij. Helaas werd het afgewezen."