Aan de binnenkant van Omars rechterkuit prijkt een tatoeage van een bijna gesloten roldeur. Het is de roldeur van het in 2016 geopende Filmcafé, in het de CAB-gebouw aan de Cartesiusweg in Utrecht. Het was Omars allereerste horecazaak. Het Filmcafé was bioscoop, café en club ineen. Omar werkte vooral met ‘spookjongeren’: jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wanneer iedereen naar huis ging, bleef Omar: hij ruimde op, maakte schoon en genoot na van weer een prachtige nacht. Zo rond een uur of acht in de ochtend was hij klaar.
Eerste zaak afgebrand
Voordat hij op zijn brommer stapte, keek hij naar de roldeur. ,,Als ik naar die roldeur keek, ging ik alles nog even na. Toiletten schoon? Bar leeg? Lichten uit? Zo ja, dan reed ik met een gerust hart naar huis.’’ In januari 2021 werd het CAB-gebouw getroffen door een grote brand. Ook van Het Filmcafé was bijna niks meer over. Een halfjaar geleden heeft Omar de tattoo van de roldeur op zijn kuit laten zetten. De deur was geel, zijn favoriete kleur.
Van Kabul, via Moskou, naar Nederland
Omar is geboren in Kabul, Afghanistan. Op zijn derde is hij gevlucht, samen met zijn ouders, vijf broers en zussen en zijn oma. ,,Ik kan me weinig herinneren van Kabul, behalve het geluid van straaljagers.’’ De familie Waseq verbleef eerst lange tijd in Moskou, om uiteindelijk in een AZC vlak bij Geleen terecht te komen. Na een jaar verhuisden ze naar een rijtjeshuis in Veghel. Zijn vader werd orderpikker, zijn moeder kokkin in het ziekenhuis. Als jochie van negen werkte hij al: prei zetten bij een boer in het nabijgelegen Heeswijk Dinter. ,,Dat deed ik samen met mijn broer. Ik vertelde mijn ouders dat we naar het zwembad gingen. Dat deden we uiteindelijk ook, maar pas na het werken. Voor een kistje prei kreeg ik 3,50 gulden. Met een beetje mazzel verdiende ik elf gulden per dag. Kijk, we hadden het niet breed. Klasgenoten en vriendjes kregen nieuwe kleren, speelgoed en een fiets. Wij hadden dat geld niet, dus ik heb al op jonge leeftijd geleerd om goed voor mezelf te zorgen.’’
Schilderijen, bier en bitterballen
Als kind had Omar last van posttraumatische stressstoornis. Wanneer hij in de klas zat en er straaljagers van het Nederlandse leger tijdens een oefening boven school vlogen, dook hij onder de tafel. ,,Toen ik vijftien was, besefte ik: erger dan dit kan het niet. Emotioneel en financieel. Ik dacht: ik heb niks meer te verliezen. Om mijn gedachten op papier te zetten, schreef ik een dichtbundel. Het kunstenaarschap intrigeerde me, toen ben ik gaan schilderen. Ik was negentien en had een eigen tentoonstelling. Leuk dat mensen mijn schilderijen kochten, maar ik vond dat er ook bier en bitterballen verkocht moesten worden. Dat was mijn eerste stap naar het ondernemerschap. Het waren geen vrolijke schilderijen. Ze waren donker en duister, met dode dieren. Die oorlog zal altijd in mij blijven zitten.’’
Omdat het kunstenaarschap niet veel geld opleverde, ging hij andere dingen doen. Hij startte een bedrijf waarmee hij pop-up bioscoopavonden organiseerde voor festivals en grote bedrijven. Ook kocht hij een caravan, om van daaruit speciaalbier te verkopen tijdens evenementen. Daarnaast was hij in de Utrechtse wijk Kanaleneiland actief als buurtcoach.
Lees ook: Hoe comeback-kid Oilily op bescheiden wijze opnieuw de kledingmarkt wil veroveren
In 2016 werd Omar eigenaar van Het Filmcafé, samen met Alwin Beumer. En in 2020 opende hij – ook samen met Alwin - de Kaasbar aan de Lijnmarkt. Nadat Het Filmcafé in 2021 in de as werd gelegd, hoopten ze een doorstart te kunnen maken, maar dat is niet gelukt. In datzelfde jaar opende Waseq een andere zaak: Café Teatro aan de Oudegracht. De Kaasbar loopt als een tierelier, daar verdient hij zijn geld mee. Café Teatro – een plek voor podiumkunsten - is niet commercieel. ,,Het is een plek voor onder meer queer mensen, een groep die ik graag een veilige plek wil bieden. Sommigen voelen zich onderdrukt, daar kan ik me goed mee identificeren.’’
Sommigen voelen zich onderdrukt, daar kan ik me goed mee identificeren
Kabul stond voor Omar jarenlang synoniem voor hel en verdoemenis, hij wilde er niks mee te maken hebben en wilde er niks van horen. Maar op de eerste verjaardag van zijn nu 3-jarige dochter Kato veranderde er iets. ,,Iedereen die op bezoek kwam, nam zijn of haar favoriete kinderboek mee als cadeautje. Prachtig. Maar ’s avonds, toen ik naar bed ging, voelde ik een enorme pijn. Ik besefte dat ik een hele andere jeugd heb gehad dan zij. Wij hadden geen speelgoed, wij hadden geen boeken. Het was vooral armoede, ook in Nederland, met bezoekjes aan de voedselbank. Die armoede heeft me getekend, maar het is ook een drijfveer: ik wil nooit meer terug naar die situatie. Op die verjaardag van mijn dochter besefte ik ineens: ik ben gewoon een jongen uit Kabul.’’
Nieuwste zaak: Kabul à GoGo
Omar begon zich te verdiepen in de cultuur en geschiedenis. ,,Wie ben ik? Waar kom ik precies vandaan? Noem het een identiteitscrisis. En ik wist dat die zou komen.’’ Omar las boeken, keek documentaires en luisterde naar verhalen van zijn ouders. Afghanistan heeft ook mooie kanten, zegt hij. ,,De gastvrije cultuur, lekker eten, dat soort dingen. En mijn ouders hebben een heel ander Kabul gekend. In de jaren zestig was het een superhippe, vrijzinnige stad, mensen rookten de hasjpijp. Mijn ouders vertelden over een verrassingsoptreden van Boney M. En ze dansten elke avond in broeken met wijde pijpen in jazzclubs.’’
Lees ook: In dit bedrijf kent iedereen elkaars salaris en zijn er geen functietitels. Dit is waarom het werkt
En zo ontstond het idee voor Kabul à GoGo, een nachtclub die de sfeer ademt van het Kabul van vroeger, met veel zandkleuren en tapijten aan de wand. En met de muziek van nu: house, techno, underground electronic. De locatie is prachtig: het oude gebouw van Central Studios, in het Werkspoorkwartier. Hij beschikt over meer dan 2000 vierkante meter, inclusief een kleine club met podium op de eerste verdieping. De inrichting is gebaseerd op de verhalen van zijn ouders, want de foto’s zijn tijdens hun vlucht naar Moskou en later Nederland niet meegenomen. De opening, enkele weken geleden, was groots: het was uitverkocht, het feest duurde maar liefst 56 uur. Kabul à GoGo is zonder meer gedurfd en onderscheidend. Omar: ,,Utrecht heeft een echte kroegcultuur, geen nachtclubcultuur. Daar wil ik verandering in brengen.’’
Kabul à GoGo is open op donderdag, vrijdag en zaterdag. De andere dagen wordt de ruimte gebruikt voor B2B evenementen. Plek zat, er kunnen makkelijk 2000 mensen terecht.
Snel geld bestaat niet
Omar noemt zichzelf een sociaal ondernemer. Met het geld dat hij verdient, probeert hij ‘zijn eigen oorlogswonden op te poetsen’, zoals hij het zelf omschrijft. Hij zou in de toekomst graag de panden die hij nu huurt, willen kopen. Hij wil experimenteren, broedplaatsen creëren, mensen helpen die zich onderdrukt voelen.
Zijn ultieme droom? Een buurthuis met voedselbank opzetten in Kanaleneiland. ,,Het moet een plek worden waar kinderen een typecursus kunnen volgen of iets anders kunnen leren. Ik wil dat ze op het goede pad blijven. En dat ze genoeg kunnen eten. Het is heel simpel: als je altijd honger hebt, kun je je niet concentreren. En wordt leren moeilijk. Ook wil ik ze vertellen over het ondernemerschap. En zeggen dat snel geld – stelen, dealen – niet bestaat. Ik heb geleerd: geld groeit met je mee. Rustig opbouwen, daar gaat het om. Dat doe ik zelf ook.’’
