Nieuws Actueel
Verkoop flesjes water piekt op Amsterdamse hotspots
De verkoop van flesjes water balt samen in het oude centrum en rond kantoren, blijkt uit nieuw onderzoek. Uitgerekend daar zijn maar weinig watertappunten, dat schrijft het Parool.
Een hittegolf laat zich in Amsterdam meteen vertalen in een verdubbeling van de verkoop van flesjes water. De 39 vrachtwagenladingen bronwater die 's winters wekelijks de stad binnenkomen, worden er 78 als het kwik dagen achtereen boven de 25 graden uitkomt. Tijdens een doorsnee zomerweek gaat het om 55 vrachtwagenladingen, vijfhonderdduizend liter. Evenementen als de Gay Pride, de Uitmarkt of Kwakoe lijken evenwel geen invloed te hebben op de afzet van gebotteld water.
Het zijn zomaar wat bevindingen uit een nieuwe studie door AMS Institute, het Amsterdamse instituut voor stadsonderzoek, beter bekend als de derde universiteit. Verkoopinformatie van winkels en supermarkten, bijeengebracht door onderzoeksbureau IRI, laat vrij precies zien hoeveel flessenwater er waar en wanneer wordt verkocht.
Dan blijkt dat in Amsterdam in 2014 maar liefst 21,7 miljoen liter bronwater werd gedronken, waarvan een derde met bubbels. Ter vergelijking: in datzelfde jaar kwam 56 miljard liter leidingwater uit de Amsterdamse kranen.
Duur De verkoop van gebotteld water loopt sterk uiteen per postcodegebied. In hartje stad - postcodes 1011 en 1012 - wordt per inwoner vijf keer zoveel flessenwater gedronken als gemiddeld in Amsterdam. En dat terwijl dat water in deze postcodegebieden veel duurder is. In het centrum kostte bronwater gemiddeld 1,07 euro per liter, waar het aan de overkant van het IJ, rond het IJplein, 39 cent kostte.
Het ligt voor de hand de verklaring te zoeken bij de drommen toeristen die door het gebied struinen. Maar op en rond het Centraal Station kopen ook forensen veel water. Uit de IRI-cijfers blijkt meteen dat het water in deze postcodegebieden in kleinere, handzamere eenheden wordt gekocht.
Omdat flessenwater van heinde en verre wordt aangevoerd, jaagt het gebruik de uitstoot van broeikasgassen op. De onderzoekers rekenen voor dat zelfs zevenhonderd keer bijvullen van een literfles minder CO2-uitstoot geeft dan het transport van één nieuwe fles.
Het onderzoek werd deze week gepresenteerd op een diner met de voor de gemeentelijke investering in AMS verantwoordelijke wethouder Kajsa Ollongren (Economische Zaken). Voor de onderzoekers was het een soort vingeroefening op weg naar veel breder onderzoek naar de grondstoffenhuishouding van Amsterdam.
Dat noemen ze urban pulse, de hartslag van de stad. Met het onderzoek naar de loop van energie, water, materialen en voedsel door Amsterdam, willen de onderzoekers in kaart brengen hoe het efficiënter kan. "De stad is als een black box die we willen openen. Wat gaat erin en wat gaat eruit? En wat gebeurt in de tussentijd?" zegt onderzoeker Marc Spiller.
Door vraag en aanbod van verschillende stromen op elkaar af te stemmen, kan bijvoorbeeld het afval van de één de grondstof voor de ander worden. Maar dan is het wel zaak dat de beschikbare data zo specifiek mogelijk zijn voor tijd en plaats. "Voor energie geldt dat helemaal. Denk aan de mogelijkheid tot hergebruik van warmte uit geiser- of douchewater dat, nog warm, in het riool terechtkomt. Dan moeten we heel precies weten wat er waar en wanneer gebeurt."
De IRI-data over de flesjes water hadden als voordeel dat de consumptie zich liet uitsplitsen per week en per postcodegebied. Het onderzoek is daarbij wel zo concreet dat het kan helpen zwerfvuil te voorkomen of gericht te investeren in tappunten waar toeristen en Amsterdammers hun flesjes kunnen bijvullen.
Nummer twee Want behalve het oude stadshart zijn er nog meer buurten waar buitengewoon veel gebotteld water wordt verkocht. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor postcode 1017, rond het Leidseplein en de zuidelijke grachtengordel. Maar ook verder zuidwaarts wordt bovengemiddeld veel gebotteld water gedronken, van de toeristische bestemmingen rond het Museumplein tot de kantoren op de Zuidas.
En dat zijn nou niet per se de buurten waar de meeste tappunten voor waterflessen zijn. Daarvan zijn er vooral veel in de stadsdelen Oost en West, blijkt uit een kaart van Waternet. Zuid en Zuidoost blijven daarbij ver achter.
Ook de noordelijke helft van Zuidoost wordt veel fleswater verkocht, kennelijk in grote verpakkingen van meerdere anderhalveliterflessen tegelijk. Per hoofd van de bevolking valt het mee, maar uitgedrukt in liters is de Bijlmer zelfs de nummer twee, na het oude centrum. De onderzoekers hebben daar nog geen verklaring voor.
Verkochte liters water Per postcodegebied zijn er grote verschillen in de verkoop van bronwater, zo blijkt uit de verkoopgegevens over het jaar 2014. Die gegevens worden voor winkels en supermarkten - met uitzondering van Aldi en Lidl - bijgehouden door marktonderzoekbureau IRI. De niet eens zo grote postcodegebieden 1011 en 1012, het oude centrum rond de Nieuwmarkt en de Oude Burgwallen, steken ver boven de rest van de stad uit. In liters uitgedrukt blijft alleen Zuidoost, met een veel grotere bevolking, in het spoor van het centrum.
