Torenhoge brandstofprijzen dwingen rasvisser Letsch zijn boot te verkopen

Nico Letsch vist al vanaf zijn dertiende op de Noordzee. De 69-jarige visser uit Scheveningen is letterlijk opgegroeid tussen de netten. Het AD schrijft dat het voor hem de laatste jaren echter steeds zwaarder is geworden om er nog een stuk brood mee te verdienen. Vooral nu de brandstofprijzen flink zijn gestegen, is het erg lastig. ,,Vorig jaar betaalde je zo’n 25 tot 30 cent voor een liter brandstof. Nu is dat 60 cent. Ik gebruik 4000 liter in de week, dus reken maar uit.’’

Visser Letsch heeft nagenoeg geen winst meer

En dan heeft hij nog een kleine boot. Hij kent vissers die wekelijks 6 tot 7 ton aan brandstof verbruiken. En de hele grote schepen zelfs 25 ton. Een echte vetpot is de visserij niet meer, vertelt hij. ,,Ik heb nagenoeg geen winst meer. Je kunt net quitte spelen.’’ Want waar de brandstofkosten zijn gestegen, is de prijs voor garnalen juist flink lager geworden, klaagt Letsch. Dat komt omdat bij deze vissoort twee grote bedrijven de dienst uitmaken en de prijs bepalen, legt de visser uit. Voorheen kreeg je 7 à 8 euro voor een kilo garnalen. Dat is nu nog maar 5,50 euro. ,,Terwijl je in de winkel schrikt als je ziet wat je moet betalen voor garnalen. Ze laten je net niet doodbloeden, maar het is te weinig om van te leven’’, zegt hij teleurgesteld.

Geen toekomst meer in visserij

Voor Letsch hoeft het allemaal niet meer. ,,Ik ben al bezig om mijn boot te verkopen. Er zit gewoon geen toekomst in.’’ Zijn zoon zou het overnemen, maar die ziet ook weinig perspectief. ,,Je zit ook met bemanningsproblemen. Iedereen is op zoek naar personeel, het is gewoon een drama. Mensen willen gewoon niet meer.’’

Het werk is volgens hem nog steeds fantastisch. Maar door alle regeltjes die er bij zijn gekomen en de teruggelopen inkomsten, is het gewoon niet leuk meer, aldus de beroepsvisser. ,,Het is geen vrij beroep meer.’’ Het zal dan ook niet lang meer duren of alle vissers zijn uit Scheveningen verdwenen. ,,Er zijn al niet veel kotters meer op Scheveningen. Het is al heel erg afgenomen. En als je nu gaat kijken, liggen er zat bootjes te koop.’’

Hopen dat de overheid de visserij tegemoet komt

Hans Juch, voorzitter van Visservereniging ZuidWest heeft het al eerder meegemaakt. In 2007/2008 stegen de brandstofkosten ook enorm. Toen kostte een liter zelfs boven de 70 cent, weet hij nog. ,,We dachten: dit komt niet meer goed. We konden alleen maar bidden en hopen dat de prijs weer zakte. En dat hopen we nu weer. We hopen ook dat de overheid ons tegemoet kan komen.’’

In andere landen gebeurt dat volgens hem ook gewoon. ,,In België komt de minister bij vissers aan tafel. In Nederland gaat het veel ingewikkelder om subsidie te krijgen voor bijvoorbeeld modificatie en innovatie.’’ Op dit moment is er wel een fonds, maar dat is vooral bedoeld voor het saneren van de vissersvloot. ,,Er wordt ook gesproken over geld voor innovatie, maar tot nu toe hebben we daar nog geen enkele toezeggingen voor.’’ Volgens Juch is het kabinet bang voor Europese regels. ,,Maar België zit toch ook in Europa?’’

Pulsvissen toch weer op de agenda krijgen

De Nederlandse vissers zitten zelf ondertussen ook niet stil. Zo zijn ze na het Europees verbod op pulsvissen - bij deze methode wordt gevist met kleine elektrische schokken - al druk bezig met nieuwe innovaties. ,,Pulsvissen 2.0. We willen het toch weer op de agenda krijgen, want dat was meer een politiek besluit (Fransen en Engelsen baalden van de grote vangst van Nederlandse vissers, red.) dan een wetenschappelijk besluit.’’ Juch vindt het nog steeds onbegrijpelijk dat deze Nederlandse methode verboden werd. Pulsvissen is namelijk duurzamer dan de oude methodes, benadrukt Juch.

De afgelopen jaren is de vloot al flink verduurzaamd, aldus de voorzitter. ,,Wat we toen met 2000 pk moesten, doen we nu met 1000 pk. Laat staan als we die puls terugkrijgen. Dan zit je nog op 25 procent van de oorspronkelijke CO2-uitstoot. We moeten dan wel met verstand vissen.’’ Oftewel: niet te lang doorgaan, en de zee leegvissen. ,,Maar dat willen de vissers ook niet. Die hebben ook kinderen en kleinkinderen. Ze hebben er geen baat bij om de boel leeg te vissen.’’

Investeren in innovatie en nieuwe technieken

Linda Planthof van Stichting De Noordzee, dat opkomt voor de Noordzee, is optimistisch over de toekomst van de visserij in Nederland. Maar dan zal er wel wat moeten veranderen, benadrukt zij. Zo zal er onder meer moeten worden geïnvesteerd in innovatie en nieuwe technieken, zodat het vissen minder impact heeft op de natuur. ,,Vissers zullen zich moeten aanpassen aan de nieuwe tijd.’’

Het inkrimpen van de vloot is volgens haar een goede eerste stap. Nu is het zaak om te kijken hoe we op een duurzame manier voedsel aan de zee kunnen onttrekken, aldus Planthof. ,,Er zijn vissers die dat nu al doen, maar het draagvlak moet zeker worden verhoogd. Dat is een grote uitdaging, maar daar zijn we hard mee bezig. Nu is wel het momentum.’’

Voor Planthof heeft de gezondheid van de Noordzee de meeste prioriteit. Dat er voedsel wordt gehaald uit de zee, is geen probleem. Maar het moet wel op een duurzame manier gebeuren. ,,Zodat het de natuur niet schaadt op de langere termijn. En misschien kan het dan zelfs winstgevender zijn.’’ De stichting wil graag samenwerken met de visserijsector om dat te bereiken, vertelt Planthof.