Vluchteling als reddende engel voor MKB

De regio Leiden vervult een voortrekkersrol. ,,Vluchtelingen zijn de ideale werknemers'', zegt Parveen Dudock van Rijndorp Installaties. ,,Ze zijn supergemotiveerd, werken hard en in tegenstelling tot de verhalen komen ze op tijd.'' Omdat Rijndorp Installaties dringend werknemers nodig heeft, werft het bedrijf uit Zoeterwoude actief onder statushouders. Ze komen onder meer uit Syrië, Eritrea en Burundi.

Technisch personeel

Afgelopen jaar werden al zeven vluchtelingen met een spoedcursus opgeleid tot leerling-elektromonteur, recent zijn er weer vijf gestart. ,,We kunnen zo nog twintig man kwijt. Vacatures zat. We moeten nu veel opdrachtgevers nee verkopen, omdat we niet aan voldoende technisch personeel kunnen komen.''

Jaarcontract

De statushouders krijgen in eerste instantie een jaarcontract en daarna een vaste baan. ,,Aan flex doen wij niet. En ze mogen op onze kosten een mbo-opleiding volgen als ze dat graag willen.''

Slecht imago

Uiteraard probeert het ongeveer 100 werknemers tellende Rijndorp Installaties ook Nederlandse jongeren te interesseren. Maar volgens Dudock halen velen hun neus op voor een mbo-baan als elektricien, loodgieter of monteur. ,,En anders doen hun ouders dat wel. Onze branche heeft een slecht imago: ouders willen hun kind allemaal op het hbo of de universiteit. Terwijl niemand zonder technici kan en we dringend mensen met handige handen nodig hebben. Gebouwen hebben toch water, licht, verwarming en internet nodig.''

Spoedtraject

Het voorbeeld van Rijndorp is exemplarisch voor de branche. ,,De krapte op de arbeidsmarkt neemt razendsnel toe'', zegt Doekle Terpstra van belangenclub UNETO-VNI. ,,De crisis is voorbij, de sector zit in de lift. We denken de komende jaren 20.000 mensen nodig te hebben.'' Vandaar dat de branche in samenwerking met de regio Leiden-Alphen (Rijnland) een spoedtraject heeft opgezet om statushouders op te leiden tot hulpmonteurs. Dat gebeurt vanuit het Sectorplan voor de Technische Installatiebranche, waarvoor minister Asscher (Sociale Zaken) in 2015 bijna 20 miljoen euro beschikbaar stelde. Vrijdag ontvingen elf voormalige vluchtelingen in Leiden hun certificaat.

Landelijk

Maar niet alleen rond Leiden wordt geworven. Landelijk zijn inmiddels 50 statushouders in de installatiebranche aan de slag gegaan. ,,En we hopen de komende jaren nog honderden statushouders te helpen aan een toekomst in de techniek.''

Vaardigheden

Een technische achtergrond of opleiding in het land van herkomst is niet vereist, stelt UNETO-VNI. Wel zijn zulke vaardigheden een pre. Rijndorp Installaties uit Zoeterwoude stelt helemaal geen voorwaarden meer. ,,We hebben nu een Syrische advocaat in dienst en er werkt ook een voormalig econoom'', vertelt Dudock, die bij het bedrijf zorg draagt voor personeel en organisatie. ,,Dat gaat prima."

Ervaren monteur

Na het korte praktijk- en leertraject gaan de nieuwe krachten onder leiding van een ervaren monteur aan de slag in de bouw. ,,Want uiteraard is hun Nederlands nog niet perfect.'' Dit gebeurt ook met een aantal van de elf statushouders die gisteren hun diploma ontvingen.

Raar

Dudock heeft nog wel een hartenkreet. ,,Overheden helpen niet geweldig bij het werven van vluchtelingen. Toen we voor het eerst aanklopten bij het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en Vluchtelingenwerk, konden ze geen antwoord geven op de vraag hoe wij aan vluchtelingen kunnen komen. Dat is toch raar?''

Avondklas

Ze vindt het merkwaardig dat vluchtelingen alleen overdag Nederlandse les krijgen. ,,Als ze overdag werken, volgt een boete. Wij zeggen: organiseer ook avondklassen en laat ze gewoon werken. Op de werkvloer leren statushouders zo veel sneller Nederlands.''

Subsidie

Volgens Dudock is een deel van het probleem dat het COA en organisaties zoals VluchtelingenWerk subsidie ontvangen voor de opvang van statushouders. ,,Ze hebben er belang bij om mensen bij zich te houden. Mensen zitten daardoor langer stil dan nodig.''

Asielzoekers komen lastig aan het werk

Van de bijna 90.000 vluchtelingen die tussen 2015 en 2017 asiel aanvroegen, komen er ondanks de steeds krapper wordende arbeidsmarkt slechts weinigen aan het werk als ze een permanente verblijfsvergunning hebben.

Er zijn volgens de Sociaal-Economische Raad (SER) extra inspanningen nodig. Vluchtelingen moeten na het ontvangen van een verblijfsvergunning zo snel mogelijk een vestigingsplaats krijgen, net als les in de Nederlandse taal in combinatie met werk of een opleiding. Maatwerk op gemeentelijk en regionaal niveau, zoals in het project van Uneto-VNI en Rijnland, is een andere voorwaarde. Van de groep die tussen 1995 en 1999 een verblijfsvergunning ontving, had na 15 jaar slechts een derde betaald werk voor 30 uur per week of meer.