'We krijgen nooit genoeg van Gelderse speciaalbieren'

In razend tempo vullen Mattias Terpstra (24) en Vincent Gerritsen (26) tientallen lege flessen met bier. "Ze moeten nog wel een tijdje rijpen hoor, voor ze te drinken zijn", zegt Gerritsen.

De jonge brouwers uit Nijmegen zijn bezig hun net gebrouwen Flemish Rye in flessen te doen, een van de vele bieren die ze brouwen in hun eigen brouwerij in het Honigcomplex in Nijmegen. Daar brouwen ze hun eigen, vaak experimentele bier onder het merk Katjelam. "Nu nog 100 liter per week, maar we houden de vraag niet bij. De vraag uit het hele land is wel 30 keer groter. We breiden de capaciteit dit jaar nog uit naar 1.200 liter per dag", zegt Gerritsen tussen de ketels en vaten vol gist.

FulltimeDat de bierliefhebbers een fulltimebaan zouden overhouden aan bier brouwen, hadden ze een jaar of vijf terug niet gedacht. De twee, toen beide nog natuurkundestudent, gingen bij de brouwcommissie van hun studievereniging. Terpstra: "Ik heb altijd interesse gehad in waar producten die je eet en drinkt vandaan komen. We begonnen vanaf nul met een rvs-keteltje en lazen op fora hoe dat brouwen in z'n werk ging."

De ambities van de heren waren al snel groter dan die van de commissie. Ze kwamen in contact met andere brouwerijen, ontdekten steeds meer bierstijlen en richtten in 2014 Katjelam op. Eerst brouwden ze nog vanuit huis, maar sinds vorig jaar hebben ze hun eigen brouwerij, die vol staat met vooral tweedehands brouwspullen. Terpstra: "Vooral droge, complexe bieren met een vrij laag alcoholpercentage maken we. We doen aan gemengde gisting, wat inhoudt dat we minstens twee gisten toevoegen. Elke week hebben we wel een ander biertje, we experimenteren graag met smaken."

Inmiddels is Gerritsen gestopt met zijn studie en vier dagen per week te vinden in de brouwerij. Terpstra is bijna afgestudeerd en gaat zich daarna ook volledig richten op het bier. Gerritsen: "We willen ons internationaal profileren en langzaam groeien."

StijgingDe heren van Katjelam zijn niet de enigen in Gelderland. Het aantal bierbrouwers is in tien jaar explosief gestegen: waren er in 2006 nog elf brouwerijen, inmiddels zijn dat er 51, blijkt uit cijfers van vaksite Cambrinus. Gelderland bezet de vierde plaats, na Noord- en Zuid-Holland en Noord-Brabant. Nijmegen spant de kroon: daar zijn acht brouwerijen, tegenover vier in 2014. Wageningen en Arnhem tellen er drie. "Waar het Gelderse succes vandaan komt? Speciaalbier is sowieso booming. Gelderland is van oudsher een gebied waar bier populair is. Mogelijk zijn locaties ook betaalbaarder", zegt Jan Ausems van Cambrinus.

Volgens Michel Ordeman, voorzitter van branchevereniging voor bierbrouwers het Klein Brouwerij Collectief, is speciaalbier zo'n vijf à tien jaar geleden ontdekt in ons land. "Die bierrevolutie is in Amerika begonnen en naar Europa overgewaaid. Eerst in Italië, Engeland en Zweden, daarna naar onder meer Nederland. Door die populariteit is dat brouwen zo populair geworden. Bedrijfjes springen daar, vaak kleinschalig, op in."

Ook slijterijen merken het succes van bier uit de regio. De biertjes uit Nijmegen en omgeving worden volgens slijter Billy Engels van De Bierhoeder in Nijmegen harder verkocht dan veel landelijk bier. "De verkoop is te vergelijken met de populairste landelijke speciaalbiermerken als Jopen en 't IJ, en ze doen het zelfs beter dan de rest. Mensen geven die bieren uit de buurt graag cadeau. Jong en oud willen die ook gewoon eens geproefd hebben."

KwaliteitBierliefhebber en Nijmegenaar Rob Gras (64) is te spreken over de kwaliteit van de meeste regionale bieren. "Echt een stijl valt er niet te ontdekken, ze zijn erg verschillend. Wel vind ik dat kleine brouwerijen niet moeten overdrijven met de hoeveelheid hop", aldus Gras. "De populariteit van speciaalbier brouwen is denk ik mede te danken aan de cafés en bierfestivals. Cafés bieden het graag aan en er zijn steeds meer festivals waar brouwers zich presenteren."