Wetgever zet visser voet dwars

Garnalenvisser Van Eekelen & Zonen kan het nauwelijks geloven. De nieuwe, peperdure boot van het familiebedrijf ligt werkeloos in de haven omdat de milieuvriendelijke vangstmethode niet voldoet aan bestaande wettelijke regels. Frustratie. Ergernis.

"Eigenlijk zouden we nu op zee moeten zijn”, zegt Adriaan van Eekelen. "Vissen op grijze garnalen.” De echte beroepsvisser doet niets liever. "We vissen altijd voor de kust van Denemarken, Duitsland, Nederland, België of Frankrijk.” In plaats daarvan loopt hij rusteloos rond in de haven van Den Oever. Het verhaal lijkt een klassieke Catch 22. Afgelopen week werd de WR-289 Bona-Fide, het nieuwe schip van Van Eekelen & Zonen, feestelijk gedoopt door CDA-Kamerlid Mona Keijzer.

GarnalenlandDe twee miljoen euro kostende kotter is state of the art en betekent een revolutie in garnalenland. "Normaal worden garnalen altijd aan land gezeefd en op grootte gesorteerd”, vertelt Van Eekelen, die het bedrijf met zijn vader Cees en twee broers runt. "Dankzij cameradetectie kan de Bona-Fide gevangen garnalen op zee zeven en sorteren.” De voordelen zijn evident: exemplaren die smaller zijn dan 6,5 millimeter hoeven na het zeven niet meer te worden vernietigd. "We kunnen ze meteen terug in zee werpen. Ecologisch heel verantwoord dus.”

Honderdduizenden bakjes En dat is niet het enige voordeel: de garnalen hoeven ook niet meer op transport om ze in Marokko te laten pellen. "Dat gebeurt in IJmuiden, waarna ze meteen naar het koelvak van de supermarkten kunnen. Hierdoor zijn geen conserveermiddelen meer nodig.” Al met al is de WR-289 Bona-Fide een drijvende garnalenfabriek, waarmee Van Eekelen & Zonen zijn concurrenten ver vooruit is. Jaarlijks vissen ze zo’n 200 ton garnalen op, goed voor honderdduizenden bakjes van de geliefde delicatesse.

Op landProbleem is dat de overheid daar anders over denkt. De pas gedoopte boot ligt daarom voor anker in Den Oever. "Momenteel geldt de wettelijke plicht om de garnalen op land te zeven”, vertelt Jan Bakker, oud-directeur van de Scheveningse reder Jaczon, een vriend van de familie die de belangen van Van Eekelen behartigt. "Wij vinden dat we daar met onze nieuwe boot niet aan hoeven te voldoen.” Hij spreekt van een rare situatie. "De inspecteurs van toezichthouder NVWA zijn razend enthousiast over deze nieuwe methode. Maar toch mag het niet.”

Inmiddels is Bakker namens Van Eekelen in gesprek met het ministerie van Economische Zaken. Hij zegt te vertrouwen op een snelle oplossing. Het departement bevestigt de lezing van Bakker en Van Eekelen. "Hun schip beschikt over allemaal innovatieve methoden waar de huidige regels op het gebied van onder meer hygiëne niet op gemaakt zijn”, zegt woordvoerder Caspar Itz. "Die zijn gericht op het verwerken aan land.” Het ministerie toont begrip voor Van Eekelen, maar zegt dat het niet anders kan. "De regels volgen altijd op innovatie door ondernemers, niet andersom.”

OntheffingDesalniettemin zou het probleem binnenkort opgelost moeten zijn, aldus Itz. "Van Eekelen heeft een ontheffing aangevraagd, alleen bleek niet alle gevraagde informatie aangeleverd. Volgens EZ is Van Eekelen dinsdag verteld welke info het ministerie nodig heeft. Hoe lang het duurt totdat de visser zijn ontheffing heeft, kan het ministerie niet zeggen. "In het algemeen kan het snel gaan. Dan praat je over een week tot maximaal enkele weken.”

Achterlopen De Nederlandse Vissersbond maant het ministerie haast te maken. "Het kan niet zo zijn dat dit schip aan land blijft, omdat de regels op nieuwe ontwikkelingen achterlopen”, zegt voorzitter Johan Nooitgedagt. "Wij vinden dat Van Eekelen snel zijn aangevraagde ontheffing moet krijgen.” De visser zelf hoopt ondertussen op het beste scenario, maar voelt zich machteloos. "Het is zó frustrerend als je als ondernemer niet de ruimte krijgt. Dan kun je wel met alles stoppen.” Hij heeft niets te verbergen. "Geef ons de kans, zou ik zeggen. Toezichthouder NVWA mag zo veel controles verrichten als ze willen. Laat ze de bacteriegehalten maar checken.”