Zeil maken komt 'vreselijk precies'

Elke dag wordt geveegd in de zeilmakerij van de Bataviawerf. Want stof op het nieuwe grootzeil van de Kamper kogge? "Nee, we willen er geen donkere strepen op", vertellen ze in De Stentor.

Het is oppassen geblazen in de zeilmakerij van de Bataviawerf. De vrijwilligers werken aan een nieuw grootzeil voor de Kamper kogge en ze doen dat uiterst secuur.

Wie de zolder betreedt, moet de schoenen in blauwe hoesjes steken of kan achter het hekje blijven. En op de vloer liggen kleden en lakens, om de kraakheldere zeilen niet vies te laten worden. "We vegen elke dag, maar er komt stof van de balken en we willen geen donkere strepen op de zeilen", zegt Anneke Rikkels (68) uit Lelystad. "Daarom zijn we zo vreselijk precies."

Natuurlijk zijn ze dat anders ook, maar deze keer nóg meer. Het heeft vooral te maken met de felgele kleur van de zeilen; daar zie je een veeg eerder op dan op de donkerder zeilen van de Batavia, die strak opgerold aan het plafond hangen en als grote pakketten op de vloer liggen.

ScheurHet grootzeil van de kogge liep vorig jaar een scheur op tijdens een zomerstorm. Uitgerekend net voor Sail, waar het schip zich in volle glorie zou presenteren. Op de Bataviawerf in Lelystad werd het zeil provisorisch gerepareerd, zodat de kogge in Amsterdam kon pronken. Sinds een maand is een nieuw zeil in de maak. Op ambachtelijke wijze natuurlijk: naald en draad in plaats van een naaimachine. In totaal negen mensen werken in verschillende ploegen aan het zeil. Vandaag is Cathrien Paulusse (65) uit Lelystad aan het naaien en legt Rikkels op een enorme werkbank stroken zeil precies op elkaar.

Het basismateriaal komt uit Engeland en heet clipper canvas. "Kunststof", zegt Anneke Rikkels en kijkt er bedenkelijk bij. Prima spul hoor, maar Rikkels en Cathrien Paulusse hadden voor hennep of vlas gekozen. Net zoals vroeger, net als de Batavia heeft. "Wij houden niet van kunststof."

De bonnetten van de kogge, de extensies van het grootzeil, liggen ook op zolder. Die zijn in redelijke staat, zegt Rikkels. Ze zijn straks nodig omdat het nieuwe zeil erop moet worden aangepast. Dat kan best nog lastig worden. "Wij werken meestal andersom, we passen de bonnetten aan het grootzeil aan."

Mooi om dit te kunnenPrachtig vinden ze het om zeilen te maken. Paulusse, voormalig gymlerares: "Straks zie ik de kogge varen en denk ik: aan dat zeil heb ik meegewerkt." Rikkels, gepensioneerd bibliothecaresse: "Er zijn weinig plekken waar op authentieke manier zeilen worden gemaakt. Mooi om dit te kunnen."

Ze hebben een strakke deadline, op 30 maart moet het grootzeil klaar zijn. Dat gaat lukken, verzekert Rikkels. "Al moet ik het 's avonds mee naar huis nemen."