Blog Charlotte Melkert
Personeel werven? Waarom je 'onderbuikgevoel' zo'n slechte raadgever is
‘’Ik kan het niet uitleggen. Het is een gevoel.’’ Intuïtie. Het wordt ook wel ons ‘onderbuikgevoel’ genoemd. Het is een gevoel dat iets goed zit of fout zit, vertrouwd voelt of onveilig voelt, zonder uit te kunnen leggen waarom je dit voelt. In deze blog legt Equalture mede-oprichter Charlotte Melkert uit waarom we bij sommige sollicitanten het 'gevoel' hebben dat het goed zit, en bij de rest juist niet. En dat die tweescheiding niet gaat over de geschiktheid van deze persoon voor de functie.

Charlotte Melkert
Mede-oprichter Equalture
De zussen Charlotte (24) en Fleur Melkert zijn hun techbedrijf ooit gestart om iedereen een eerlijke kans op een baan te kunnen bieden. Equalture helpt bedrijven de geschiktheid van een kandidaat te toetsen door gebruik te maken van algoritmes. Op die manier willen ze eraan bijdragen dat sollicitanten opvallen door hun kwaliteiten en niet buitenspel worden gezet wegens hun geslacht, huidskleur, seksuele voorkeur of geloof.
Op het NOS Journaal was recent een item te zien over discriminatie tijdens het werven van nieuw personeel, naar aanleiding van een recent onderzoek van TNO en het Kennisplatform Inclusieve Samenleving (KIS). Of een sollicitant wordt aangenomen, heeft bij 98 procent van de bedrijven onder meer te maken met de 'klik' tijdens je sollicitatie, zo bleek uit dit onderzoek. 98 procent! En die ‘klik’ wordt grotendeels gevoed door ons onderbuikgevoel.
Lees ook: De psychologie van een topteam: ‘Zie je werknemers als mens, niet als personeel’
Een gevaarlijke, oneerlijke en volstrekt zinloze manier om sollicitanten te beoordelen. Dit is waarom.
Intuïtie: Onze erfenis uit De Oertijd
Onze intuïtie maakt deel uit van ons primitieve brein. Waar ons moderne brein verantwoordelijk is voor het oplossen van problemen, redeneren, etc., is ons primitieve brein verantwoordelijk voor overleven. Het primitieve brein was het deel van onze hersenen welke wij (toen nog als Neanderthalers) in De Prehistorie de hele dag door moesten gebruiken om te overleven.
Intuïtie is iets wat de mensheid ruim 250.0000 jaar geleden heeft ontwikkeld om met gevaarlijke situaties om te gaan. En nog steeds vertrouwen we hierop, bijvoorbeeld wanneer we ‘s nachts alleen over straat lopen en ons onveilig voelen.
Onze intuïtie wordt gevoed door de dingen die om ons heen gebeuren, en is daarmee sterk onderhevig aan de invloed van onze biases.
Waarom vertrouwen op intuïtie een heel slecht idee is tijdens het werven van personeel
Intuïtie is cruciaal in situaties die onze persoonlijke veiligheid in gevaar (lijken te) brengen, want dat is ook exact welk doel intuïtie dient. Echter passen we als mensen onze intuïtie toe op allerlei situaties die allesbehalve dreigend zijn voor ons voortbestaan - en daar is het recruitmentproces er slechts één van.
Lees ook: Hoe kom ik aan personeel? 4 keer laaghangend fruit
Ik benoemde het net al even - onze intuẗie wordt sterk gedreven door onze biases. Een goed voorbeeld hiervan is stereotyperen (deze behoeft denk ik geen uitleg), maar ook de zogeheten Similarity Bias - we trekken toe naar mensen waar we meer overeenkomsten mee delen, en andersom nemen we afstand van mensen waar we geen overeenkomsten mee lijken te delen.
Goed gevoel slechte raadgever
Het ontbreken van een ‘goed gevoel’ gedurende een sollicitatieprocedure - iets waar helaas dus nog 98 procent van de bedrijven op focust - is simpelweg een misplaatste toepassing van jouw intuẗie, gevoed door onder andere Similarity Bias. Denk er eens kritisch over na: hoe vaak heb je de klik niet gevoeld bij sollicitanten die niet dezelfde achtergrond hadden en niet dezelfde interesses deelden als jij? En hoe vaak heb je die klik wél gevoeld bij iemand die stiekem toch wel veel overeenkomsten met jou deelde?
Het gevolg hiervan is niet enkel een homogeen personeelsbestand, maar ook het laten schieten van veelbelovende sollicitanten door een oneerlijke behandeling. Iets wat bedrijven zich in deze arbeidsmarkt niet kunnen veroorloven.
Mijn tip: De volgende keer dat iemand zegt ’geen goed gevoel te hebben’ bij een sollicitant, vraag dan eens of die persoon zich in levensgevaar voelt. Zo niet, dan is het misschien goed om dat onderbuikgevoel voor die specifieke situatie even buitenspel te zetten, en in plaats daarvan zo objectief mogelijk proberen te achterhalen of iemand de juiste (soft) skills heeft voor de rol. Een wijze les voor mij persoonlijk: de collega’s uit mijn team met wie ik de grootste lol en de fijnste band heb zijn zeker niet altijd degenen geweest die ik op basis van een ‘klik’ direct had aangenomen.
Gelukkig leven we ook niet meer in De Oertijd, en hoef ik daar dus ook niet meer mijn beslissingen op te baseren. En jij ook niet.